Tòa án Nhân dân (TAND) tỉnh Đắk Nông vừa đưa ra xét xử phúc thẩm vụ cưỡng chế và yêu cầu bồi thường thiệt hại trong lĩnh vực đất đai. Chủ tịch UBND xã Trường Xuân, huyện Đắk Song bị tuyên phải trả lại bức tượng đá cho một người dân do cưỡng chế sai.
Trước đó, 2-3.2019, bà Tạ Thị Nga, ở xã Trường Xuân khởi công xây dựng một căn nhà và một bức tượng trên phần đất mà bà nhận chuyển nhượng của một hộ dân trên địa bàn.
Tháng 4.2019, Chủ tịch UBND xã Trường Xuân là ông Đinh Cao Cường đã cử cán bộ địa chính xã xuống lập biên bản vi phạm hành chính đối với bà Nga.
Tuy nhiên, trong biên bản cán bộ địa chính chưa xác định được tình tiết vi phạm của bà Nga. Do đó, UBND xã Trường Xuân đã không thể xử phạt vi phạm hành chính đối với bà Nga theo quy định.
3 tháng sau, vào ngày 1.7.2019, Chủ tịch UBND xã Trường Xuân ra quyết định yêu cầu trong vòng 15 ngày, bà Nga phải tự tháo dỡ công trình vi phạm.
Đến ngày 4.7.2019, cán bộ địa chính xã Trường Xuân giao quyết định này cho bà Nga. Nhận được quyết định, bà Nga đã chấp nhận điều kiện tự tháo dỡ công trình trong vòng 15 ngày theo yêu cầu của Chủ tịch UBND xã Trường Xuân.
Tuy nhiên, đến 12.7.2019, tức là 8 ngày sau sau khi nhận được quyết định, Chủ tịch UBND xã Trường Xuân đã chỉ đạo lực lượng chức năng của xã tiến hành cưỡng chế tháo dỡ các công trình của bà Nga. Quá trình cưỡng chế lực lượng đã thu giữ bức tượng bằng đá trước đó được dựng trên đất của bà này.
Bức xúc trước sự việc, bà Nga đã khởi kiện Chủ tịch UBND xã Trường Xuân Đinh Cao Cường ra TAND huyện Đắk Song vì hành vi cưỡng chế sai quy định pháp luật. Bà Nga cũng yêu cầu ông Cường bồi thường thiệt hại các tài sản bị cưỡng chế do thất lạc.
Tháng 7.2020, TAND huyện Đắk Song mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án cưỡng chế và yêu cầu bồi thường thiệt hại trong lĩnh vực đất đai giữa bà Nga và ông Đinh Cao Cường Chủ tịch UBND xã Trường Xuân.
Tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định, Chủ tịch UBND xã Trường Xuân đã căn cứ vào biên bản vi phạm hành chính do cán bộ địa chính lập vào ngày 19.4.2019 để ra quyết định cưỡng chế vi phạm đối với và Nga. Tuy nhiên, biên bản vi phạm hành chính này chưa xác định được tình tiết vi phạm.
Mặt khác, căn cứ theo quy định hiện hành, cán bộ địa chính xã không đủ thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính trong trường hợp này mà thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND xã Trường Xuân.
Ngoài ra, trong quyết định cưỡng chế, Chủ tịch UBND xã Trường Xuân ra điều kiện trong vòng 15 ngày bà Nga phải tự tháo dỡ công trình vi phạm. Thế nhưng, mới sau 8 ngày từ ngày bà Nga nhận được quyết định, Chủ tịch UBND xã Trường Xuân đã chỉ đạo lực lượng chức năng cưỡng chế tháo dỡ công trình của bà Nga.
Từ những nhận định trên, Hội đồng xét xử tuyên: Hành vi của Chủ tịch UBND xã Trường Xuân trong việc cưỡng chế tháo dỡ công trình của bà Nga là trái pháp luật; hủy các quyết định cưỡng chế tháo dỡ công trình của bà Nga do Chủ tịch UBND xã Trường Xuân đã ban hành trước đó. Hội đồng xét xử cấp sơ thẩm yêu cầu Chủ tịch UBND xã Trường Xuân trả lại tượng đá cho bà Nga.
Ngày 21.9.2020, tại phiên tòa phúc thẩm TAND tỉnh Đắk Nông nhận định hành vi cưỡng chế trước thời hạn của xã Trường Xuân là trái quy định của pháp luật. TAND tỉnh Đắk Nông yêu cầu Chủ tịch xã Trường Xuân phải trả lại tượng cho người dân. Thế nhưng, TAND tỉnh Đắk Nông đề nghị bà Nga tự liên hệ với nơi đang cất giữ bức tượng đá để tự lấy về.
