Luật sư Nguyễn Minh Long (Công ty Luật Dragon, Đoàn Luật sư Hà Nội) cho hay, khoản 1 và khoản 7 Điều 364 Bộ Luật hình sự năm 2015 quy định như sau:
“Điều 364. Tội đưa hối lộ
Khoản 1. Người nào trực tiếp hay qua trung gian đã đưa hoặc sẽ đưa cho người có chức vụ, quyền hạn hoặc người khác hoặc tổ chức khác bất kỳ lợi ích nào sau đây để người có chức vụ, quyền hạn làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ, thì bị phạt tiền từ 20-200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng - 3 năm:
Tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác trị giá từ 2 triệu đến dưới 100 triệu đồng; Lợi ích phi vật chất...
Khoản 7. Người bị ép buộc đưa hối lộ mà chủ động khai báo trước khi bị phát giác, thì được coi là không có tội và được trả lại toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ.
Người đưa hối lộ tuy không bị ép buộc nhưng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và được trả lại một phần hoặc toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ.
Theo hồ sơ vụ án, qua kiểm tra, thu giữ trên người Tạ Duy Thanh 2 gói ma túy (trọng lượng 0,440 gram Methamphetamine); trong vỏ bao thuốc lá có 1 túi nilon đựng ma túy (trọng lượng 1,881 gram Kentamine)...
Quá trình giải quyết, Nguyễn Tiến Dũng và Phạm Xuân Tiến đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, yêu cầu chị L. (người sống chung với Tạ Duy Thanh như vợ chồng) phải đưa số tiền 150 triệu đồng để cho đối tượng Thanh được về nhà...
Đối với Dũng, khi được Tiến chỉ đạo đòi tiền trái quy định pháp luật đã không báo cáo lãnh đạo cấp trên mà còn tích cực thực hiện.
Trong vụ án này, việc không xem xét trách nhiệm của người đưa hối lộ có đúng với quy định của pháp luật hay không?
Theo luật sư Long, cần phải xác định, hành vi đưa hối lộ của chị L. bị phát giác vào thời điểm nào? Trước hay sau khi chị L. viết đơn tố cáo về hành vi “vòi tiền” của anh Dũng và anh Tiến.
Không thể cho rằng thời điểm chị L. bị phát giác về hành vi đưa hối lộ là cùng thời điểm Công an Hà Nội phát hiện ra hành vi nhận hối lộ của hai cán bộ.
Nếu chị L. chứng minh được việc mình đưa hối lộ là do bị ép buộc và cơ quan công an biết về việc chị L. đưa hối lộ cho Dũng và Tiến là do nhận được đơn tố cáo của chị L. chứ không phải do cơ quan công an điều tra, xác minh thì chị L. không phạm tội đưa hối lộ và được trả lại toàn bộ số tiền đã dùng để đưa hối lộ.
Hoặc việc chị L. đưa hối lộ là tự nguyện nhưng chị L. đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự (đủ dấu hiệu cấu thành tội đưa hối lộ nhưng không phải chịu trách nhiệm hình sự) và được trả lại một phần hoặc toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ.
Nếu một người thực hiện hành vi đưa hối lộ một cách cố ý và không chủ động khai báo trước khi bị phát giác thì sẽ bị xử lý hình sự về hành vi đưa hối lộ như quy định đã nêu trên.
