Căn cứ kết quả điều tra vụ án hình sự: “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh, thành phố khác và Cục QLD – Bộ Y tế”, ngày 3.11.2021, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can đối với Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Trước đó, theo thông tin của PV Lao Động, năm 2013, ông Trương Quốc Cường với tư cách cục trưởng Cục Quản lý Dược đã ký công văn cho VN Pharma nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita 500mg Caplet. Lô thuốc trị ung thư này đã được xác định là giả nguồn gốc xuất xứ, không được dùng chữa bệnh cho người.
Theo cáo trạng của vụ án, VN Pharma được thành lập từ tháng 10.2011. Từ năm 2012, Nguyễn Minh Hùng (41 tuổi, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc VN Pharma) nhận thấy thị trường có nhu cầu về thuốc chữa trị ung thư nên bàn với Võ Mạnh Cường (41 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty TNHH TM Hàng hải Quốc tế H&C) nhập khẩu thuốc H-Capita 500mg, nhãn mác Công ty Helix Canada, chữa ung thư vú, ung thư đại tràng.
Trên cơ sở bộ hồ sơ giả do VN Pharma cung cấp, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) thành lập Tổ thẩm định đơn hàng 225 nhưng vẫn không phát hiện hồ sơ giả. Cục Quản lý Dược đánh giá hồ sơ đạt yêu cầu và ông Trương Quốc Cường - khi đó là Cục trưởng Cục Quản lý Dược (hiện nay là Thứ trưởng Bộ Y tế) đã ký cấp phép nhập khẩu đơn hàng trên.
Vì thuốc H-Capita chưa có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam, nên Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường đứng ra "lo" giấy chứng nhận lưu hành tự do của thuốc H-Capita và giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc do Bộ Y tế Canada cấp cho Công ty Helix Canada. Các giấy tờ này được đóng dấu hợp pháp hóa bởi Lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada và ký tên Tham tán Nguyễn Văn Quyền.
Ngoài ra, để có được “Tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc” theo quy định tại Thông tư 47/2010 của Bộ Y tế, bị cáo Hùng đã thuê bị cáo Phạm Văn Thông (dược sĩ) làm giả tài liệu này, được viết bằng tiếng Anh và có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, mang tên nhà sản xuất Công ty Helix Canada. Đồng thời, Hùng chỉ đạo cấp dưới thiết kế 2 bộ nhãn dự kiến lưu hành tại Việt Nam, để hợp thức đủ hồ sơ pháp lý thuốc H-Capita.
Sau khi hoàn thiện việc làm giả hồ sơ pháp lý, Hùng chỉ đạo cấp dưới lập đơn hàng số 225/2013, đề nghị Cục Quản lý Dược cấp phép nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita Caplet thông qua nhà cung cấp là Công ty Austin Hồng Kông.
Trên cơ sở bộ hồ sơ giả do VN Pharma cung cấp, Cục Quản lý Dược thành lập Tổ thẩm định đơn hàng 225 trên nhưng vẫn không phát hiện và đánh giá hồ sơ đạt yêu cầu. Sau đó, Cục trưởng Cục Quản lý Dược, thời điểm đó là ông Trương Quốc Cường đã ký cấp phép nhập khẩu đơn hàng trên.
Có được "lá bùa hộ mệnh này", bị cáo Hùng đã làm giả hợp đồng mua bán thuốc H-Capita thông qua Công ty Austin Hồng Kông để nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita. Đồng thời, liên danh với Công ty Cổ phần dược phẩm Trung ương 1 Pharbaco dự thầu và trúng thầu tại Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh, trong việc cung cấp thuốc cho các bệnh viện tại TP. Hồ Chí Minh.
Liên quan đến vụ 9.300 hộp thuốc kém chất lượng được nhập khẩu vào Việt Nam, Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) giám định và kết luận: “Con dấu hợp pháp hóa lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada và chữ ký tên Tham tán Nguyễn Văn Quyền là giả”.
Ngày 18.9.2019, Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) và các cơ quan, đơn vị có liên quan.
Trước đó vụ án buôn bán thuốc giả xảy ra tại VN Pharma giai đoạn 1 đã được TAND TP.HCM đưa ra xét xử. Các ông Võ Mạnh Cường bị phạt 20 năm tù, Nguyễn Minh Hùng lĩnh án 17 năm; các bị cáo khác nhận mức án từ 3 năm tù (cho hưởng án treo) đến 12 năm tù vì bị cáo buộc buôn bán thuốc giả là H-Capita 500mg.
