Bồi thường hỗ trợ khống khiến Nhà nước thiệt hại hơn 4,5 tỉ đồng
Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) - Công an tỉnh Bắc Giang vừa hoàn tất kết luận đề nghị truy tố Phan Đức Hạnh (47 tuổi, Phó giám đốc Trung tâm kỹ thuật TN&MT Bắc Giang); Thân Đức Thanh (46 tuổi, Trưởng phòng đo đạc bản đồ, Tổ trưởng tổ công tác giải phóng mặt bằng, trực tiếp phụ trách công tác đo đạc bản đồ) và Nguyễn Văn Lực (38 tuổi, cán bộ Phòng Đo đạc Trung tâm kỹ thuật TN&MT) về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất”.
Liên quan vụ án, ông Ngọc Minh Phụng (58 tuổi, Trưởng phòng TN&MT huyện Sơn Động) bị đề nghị truy tố tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Theo kết luận điều tra, từ năm 2016, Dự án trên triển khai và có ảnh hướng đến đất canh tác của một số hộ dân xã Tuấn Mậu. Trung tâm kỹ thuật Tài nguyên- Môi trường tỉnh Bắc Giang được giao nhiệm vụ phối hợp với Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Sơn Động thực hiện đo đạc, lập hồ sơ thu hồi đất, lập phương án bồi thường trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Quá trình thực hiện nhiệm vụ, bị can Hạnh, Thanh và Lực biết rõ, có 6 hộ dân đã chuyển nhượng đất cho người khác cách đây cả chục năm. Song các bị can vẫn lập hồ sơ hợp thức hóa để xác nhận phương án bồi thường hỗ trợ trái quy định cho các hộ này với tổng số tiền hơn 6,3 tỉ đồng.
Theo cáo buộc, sai phạm của các bị can gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 4,5 tỉ đồng. Đây là tiền hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất khi Nhà nước thu hồi đất và tiền hỗ trợ đào tạo nghề và tìm việc làm trái quy định.
Cơ quan tố tụng tỉnh Bắc Giang cũng xác định, khoản tiền bồi thường, hỗ trợ nêu trên đã chui vào túi một số người đầu cơ đất, trong đó có ông Ngô Quốc Bình, cán bộ thuộc Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bắc Giang (nay đã về hưu).
Đối với 6 hộ dân có tên trên danh sách không hề biết gì về những khoản bồi thường, hỗ trợ. Họ chỉ được được hưởng từ vài trăm ngàn đến vài triệu đồng từ những người đầu cơ “chia lộc”.
Trong tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ trái quy định đến nay UBND huyện Sơn Đồng mới thu hồi được hơn 500 triệu đồng, khoản còn lại không thu hồi được.
Cũng theo kết luận, bị can Phụng được phân công thẩm định phương án thu hồi đất và bồi thường theo quy định pháp luật và giải quyết các thắc mắc, kiến nghị của hộ dân. Song, bị can không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao, cũng không chỉ đạo cấp dưới thực hiện thẩm định mà chỉ giao họ tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra đầu mục tài liệu, dẫn đến việc hỗ trợ trái quy định.
Lãnh đạo huyện không phải chịu trách nhiệm hình sự do "tin vào cấp dưới"
Đối với ông Giáp Văn Tâm, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Động, Chủ tịch Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Sơn Động. Trong kết luận điều tra nêu, ông Tâm được xác định là người trực tiếp chỉ đạo công tác phối hợp với các cơ quan chuyên môn trong công tác GPMB trực hiện dự án Khu du lịch tâm linh Tây Yên Tử.
Ông Tâm cũng là người ký Quyết định số 375 và số 376 về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB đợt 8 (giai đoạn 1). Sau đó lại ký Quyết định số 451 về việc điều chỉnh phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB từ 2 hộ sang cho 6 hộ theo đề nghị của Trung tâm kỹ thuật TNMT và Tờ trình của Phòng TNMT huyện Sơn Động.
Tuy nhiên, cơ quan công an cho rằng, sau khi phát hiện Quyết định số 451 không đúng về chế độ, chính sách thì ông Tâm đã giao cho Phòng TNMT huyện Sơn Động xác minh, kiểm tra lại tình trạng sử dụng đất của 6 hộ dân có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; xác định được việc các hộ đã chuyển nhượng đất từ nhiều năm trước, một thửa đất đã bán cho nhiều người. Ông Tâm đã ký ban hành Quyết định huỷ toàn bộ Quyết định số 451, yêu cầu Trung tâm kỹ thuật TNMT thu hồi lại toàn bộ số tiền đã chi ra theo quyết định sai lầm nói trên.
Theo cơ quan chức năng, ông Tâm đã chủ quan, tin tưởng vào tham mưu của Phòng TNMT huyện Sơn Động; tin vào đề xuất của Trung tâm kỹ thuật TNMT Bắc Giang, không nghiên cứu kỹ về chế độ, chính sách trong công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB, dẫn đến phê duyệt phương án sai về chế độ hỗ trợ cho các hộ dân, thiệt hại số tiền hơn 4,5 tỉ đồng.
Bản kết luận nêu rằng, ông Tâm có dấu hiệu thiếu trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Song xét vai trò, tính chất và mức độ lỗi thấy "không cần thiết xem xét xử lý hình sự".
