Quy trình… siêu tốc
Cụ thể, theo xác định của cơ quan chức năng, ông Tất Thành Cang đã không báo cáo Thường trực Thành ủy và Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM, tự ký cho phép Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận (gọi tắt là Công ty Tân Thuận, doanh nghiệp có 100% vốn trực thuộc Văn phòng Thành ủy TP HCM) chuyển nhượng khu đất hơn 32ha tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè cho Công ty Quốc Cường Gia Lai.
Hồ sơ PV thể hiện, giai đoạn bán đất là tháng 4.2017. Lúc bấy giờ, Bí thư Thành thủy TPHCM là ông Đinh La Thăng đang “lùm xùm” và sau đó ngày 7.5.2017 bị Ban chấp hành Trung ương Đảng quyết định kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo và cho thôi chức Ủy viên Bộ Chính trị, rồi bị cho thôi giữ chức Bí thư Thành ủy TP HCM, về làm Phó ban Kinh tế Trung ương. Ông Nguyễn Thiện Nhân về thay thế (ngày 10.5.2017 công bố quyết định).
Trong giai đoạn trên, việc làm thủ tục bán đất bỗng “siêu tốc’ chỉ trong 7 ngày. Cụ thể, ngày 19.4.2017, Cty Tân Thuận họp Hội đồng Xây dựng giá bất động sản kinh doanh. Ngày 24.4. 2017, Cty Tân Thuận và Cty Quốc Cường Gia Lai họp bàn phương án chuyển nhượng khu đất. 1 ngày sau, ngày 25.4.2017, Tổng giám đốc Cty Tân Thuận là ông Trần Công Thiện trình tờ trình số 354/TTr-TT trình lên Hội đồng Thành viên Cty Tân Thuận. Lại cũng sau 1 ngày, ngày 26.4.2017, chính ông Trần Công Thiện thay mặt Hội đồng Thành viên tiếp tục trình lên lãnh đạo Văn phòng Thành ủy, Phòng Quản lý Đầu tư – Kinh doanh Vốn (Văn phòng Thành ủy) về phương án chuyển nhượng đất và hợp tác với Cty Quốc Cường Gia Lai.
Quy trình “siêu tốc" đó không qua đấu thầu mà chỉ định hợp tác, chuyển nhượng; tập thể lãnh đạo Cty Tân Thuận đã không họp bàn bạc để thống nhất chủ trương chuyển nhượng và giá chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại Dự án khu dân cư Phước Kiển cho Cty Quốc Cường Gia Lai, dẫn đến việc đề xuất giá bán không những thấp hơn giá thị trường mà còn thấp hơn cả giá do Hội đồng thẩm định giá thành phố thẩm định, thấp hơn giá do chính công ty này lên phương án dự kiến đền bù cho người dân.
Ngày 1.6.2017, Văn phòng Thành ủy có Thông báo số 512-TB/VPTU, thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Tất Thành Cang, thuận chủ trương cho Cty Tân Thuận được chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại Dự án Khu dân cư Phước Kiển cho Quốc Cường Gia Lai. Sau chỉ đạo trên, 4 ngày sau, ngày 5.6.2017, 2 công ty đã ký kết hợp đồng 203/HĐKT/2017 về việc chuyển nhượng phần diện tích đã đền bù tại Dự án Khu dân cư Phước Kiển.
“Vượt mặt” Thành ủy
Giai đoạn này, ông Nguyễn Thiện Nhân đã được cử về làm Bí thư Thành ủy TPHCM (ngày 10.5.2017). Tuy nhiên, ông Tất Thành Cang đã không thông qua Thành ủy, quyết định không đúng thẩm quyền; vi phạm các quy định của Nhà nước về quản lý tài sản, đầu tư trong các doanh nghiệp nhà nước, về kinh doanh bất động sản; không đảm bảo quy trình, nguyên tắc xử lý công việc của Đảng bộ Thành phố; thiếu kiểm tra trong triển khai thực hiện các quyết định của mình.
Theo xác minh của Thành ủy TPHCM, tổng giá trị chuyển nhượng khu đất vào thời điểm đó là 419 tỉ đồng (1,29 triệu đồng/m2), nhưng giá thị trường được xác định khoảng 2.000 tỷ đồng.
Sau vụ việc, ngành chức năng đã hủy hợp đồng chuyển nhượng và Cty Quốc Cường Gia Lai đã trả lại đất.
Kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương tại thông báo về Kỳ họp 31 từ ngày 12 đến 14.11.2018:
Đồng chí Tất Thành Cang đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc, vi phạm thẩm quyền, nguyên tắc, quy trình xử lý công việc, vi phạm quy định của Thành ủy về quản lý, sử dụng tài sản tại các doanh nghiệp (DN) thuộc sở hữu Đảng bộ Thành phố và các quy định pháp luật trong việc quyết định chủ trương hợp tác kinh doanh, chuyển nhượng dự án, chuyển nhượng quyền sử dụng đất của các DN thuộc Thành ủy; chấp thuận chủ trương để người đại diện phần vốn của Thành ủy biểu quyết phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược tại DN; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để lĩnh vực được phân công phụ trách có nhiều vi phạm pháp luật, gây thiệt hại lớn cho ngân sách Đảng bộ Thành phố.
Diễn biến xử lý vụ việc của Thành ủy TPHCM:
Ngày 5.12.2017, Văn phòng Thành ủy đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường đánh giá lại giá trị khu đất Cty Tân Thuận đã bán cho Cty Quốc Cường Gia Lai.
Ngày 27.12.2017, Thường trực Thành ủy TP HCM chỉ đạo dừng việc chuyển nhượng, yêu cầu đàm phán lại và báo cáo chi tiết.
Ngày 18.4.2018, Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM yêu cầu Công ty Tân Thuận hủy hợp đồng chuyển nhượng khu đất cho Quốc Cường Gia Lai, không đồng ý bán chỉ định, bởi lẽ đây là tài sản kinh tế Đảng nhưng tập thể Thường trực và Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM không biết việc ký chuyển nhượng.
Ngày 20.4.2018, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân giao Ủy ban Kiểm tra Thành ủy làm rõ các dấu hiệu vi phạm pháp luật và quy định.
Tháng 5.2018, Ban Thường vụ Thành ủy có kết luận ban đầu: yêu cầu ông Tất Thành Cang kiểm điểm, báo cáo; đồng thời đề nghị thanh tra toàn diện Công ty Tân Thuận, tạm đình chỉ chức vụ Tổng Giám đốc công ty của ông Trần Công Thiện.
Ngày 4.6.2018, Ban Thường vụ Thành ủy thống nhất đề xuất kỷ luật ông Tất Thành Cang. Đối với ông Trần Công Thiện, cách hết chức vụ trong Đảng, đề nghị cách chức thành viên HĐTV và tổng giám đốc.
Ông Tất Thành Cang, sinh năm 1971, quê quán xã Long An, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An; Ủy viên Trung ương Đảng khoá XI (dự khuyết), khoá XII.
Từ năm 2004 đến năm 2009, ông là Bí thư Thành Đoàn TP HCM và giữ vị trí Bí thư Quận ủy kiêm Chủ tịch Ủy ban nhân dân Quận 2 từ năm 2009 đến năm 2012.
Từ tháng 10.2012 đến tháng 6.2014, ông Cang đảm nhiệm vị trí Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP HCM và sau đó là Phó chủ tịch UBND thành phố. Ông giữ chức Phó bí thư Thành uỷ TP HCM từ năm 2016 đến nay.
