Ngày 17.7, Tòa án Quân sự Trung ương mở phiên phúc thẩm Phan Quốc Việt - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á) - trong vụ án xảy ra tại Học viện Quân y. Vụ án được mở theo kháng cáo của 7 bị cáo.
Trước đó, năm 2023, Tòa án Quân sự Thủ đô đã tuyên phạt Phan Quốc Việt án 15 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và 10 năm tù về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, tổng hợp hình phạt là 25 năm tù.
Liên quan đến vụ án, 2 bị cáo bị tuyên phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” với mức án cụ thể là Trịnh Thanh Hùng - cựu Phó Vụ trưởng Vụ KHCN các ngành Kinh tế - kỹ thuật, Bộ KHCN, 15 năm tù; Hồ Anh Sơn - cựu Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học quân sự, Học viện Quân y, 12 năm tù.
Các bị cáo còn lại bị tòa xác định phạm tội “Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” bị tuyên phạt từ 4-7 năm tù.
Về dân sự, tòa cho rằng, Học viện Quân y (nguyên đơn dân sự) bị thiệt hại hơn 46 tỉ đồng, đã được bồi thường hơn 10 tỉ đồng. Còn lại, Công ty Việt Á (bị đơn dân sự) phải bồi hoàn hơn 31 tỉ đồng và bị cáo Hồ Anh Sơn phải bồi thường hơn 1,6 tỉ đồng.
Sau đó, các bị cáo trong vụ kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt; Công ty Việt Á kháng cáo xin xem xét lại phần trách nhiệm dân sự.
Theo bản án sơ thẩm, trong bối cảnh dịch COVID-19 có nguy cơ lây lan ở Việt Nam, Ban Giám đốc Học viện Quân y có công văn gửi Bộ KHCN về việc "đề xuất nhiệm vụ phát triển kit chẩn đoán viêm phổi do virus Corona".
Do vụ lợi cá nhân, từ tháng 1.2020, Trịnh Thanh Hùng đã thông đồng với Phan Quốc Việt và Hồ Anh Sơn, đưa Công ty Việt Á vào tham gia Đề tài với vai trò là cơ quan phối hợp, sản xuất 20.000 kit test thử nghiệm, sau đó để Việt Á được cấp phép, sản xuất thương mại trái pháp luật.
Ngày 6.2.2020, Học viện Quân y ký hợp đồng thực hiện Đề tài với Văn phòng các Chương trình trọng điểm cấp Nhà nước; Vụ KHCN các ngành Kinh tế - Kỹ thuật (Bộ KHCN), với tổng kinh phí đề tài 18,98 tỉ đồng.
Quá trình nghiên cứu Đề tài, Hùng, Sơn, Việt, xác định kit test Việt Á cung cấp tốt hơn nên thống nhất không đặt ra vấn đề Học viện Quân y chuyển giao quy trình nghiên cứu của mình để Việt Á sản xuất 20.000 kit test thử nghiệm.
Theo cáo buộc, Phan Quốc Việt cũng không yêu cầu Học viện Quân y chuyển giao quy trình nghiên cứu. 3 người trên đã đưa bộ kit test do Việt Á cung cấp (không được sản xuất theo quy trình nghiên cứu của Học viện Quân y) đi thử nghiệm tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và sử dụng sản phẩm này để nghiệm thu giai đoạn 1 của Đề tài và nghiệm thu Đề tài.
Hành vi gian dối của các bị can trong việc tiếp nhận, nghiên cứu, nghiệm thu, quyết toán số tiền Bộ KHCN giao Học viện Quân y nghiên cứu Đề tài, đã gây thiệt hại gần 18,5 tỉ đồng.
Trong vụ án, Trịnh Thanh Hùng được Phan Quốc Việt chi 350.000 USD. Ngoài ra, Phan Quốc Việt chi hơn 7,1 tỉ đồng cho nhóm cựu sĩ quan Học viện Quân y. Trong đó, riêng thượng tá Hồ Anh Sơn nhận gần 2,5 tỉ đồng, ông ta còn lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vụ lợi cá nhân hơn 2,1 tỉ đồng từ việc mua bán tăm bông, ống môi trường.
Trong vụ án, Trịnh Thanh Hùng được xác định là người khởi xướng, giữ vai trò chính trong vụ án, phải chịu trách nhiệm với tổng thiệt hại Đề tài gần 18,5 tỉ đồng; Phan Quốc Việt vì vụ lợi đã thực hành tích cực, chịu trách nhiệm sau Trịnh Thanh Hùng; Hồ Anh Sơn lợi dụng chức vụ, quyền hạn đã gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh của Học viện Quân y, Quân đội.
Cũng theo cáo buộc, trong quá trình tham gia hỗ trợ phòng chống dịch tại Bắc Ninh, Bắc Giang, TPHCM và một số tỉnh thành phía Nam, một số bị cáo thuộc Học viện Quân y đã vi phạm đấu thầu khi ứng trước kit test Việt Á, sau đó đã hợp thức hóa hồ sơ để thanh toán tiền cho Công ty Việt Á.
Theo cáo buộc, sai phạm về đấu thầu của các bị cáo đã gây thiệt hại cho Học viện Quân y hơn 27 tỉ đồng.
