Lập hồ sơ khống để rút tiền trợ cấp BHXH
Theo tài liệu của Cơ quan điều tra Công an tỉnh Quảng Ninh và Viện KSND Quảng Ninh, từ năm 2013 đến tháng 5.2016, Khổng Đình Dương (cán bộ bộ phận một cửa bảo hiểm xã hội (BHXH) huyện Tiên Yên) câu kết với Đào Thị Ngọ, Vũ Văn Phượng (đều là lao động tự do) thu thập hồ sơ BHXH của người lao động đã nghỉ việc, lập hồ sơ khống để rút tiền trợ cấp BHXH một lần tại BHXH huyện Tiên Yên.
Sau khi thu thập được sổ BHXH, Phượng tự lập 2 đơn đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần và nhờ Ngô Văn Hùng (Trưởng Công an xã Đồng Rui) viết hộ 20 đơn đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần (viết giả chữ chủ sổ, viết khống nơi cư trú); sau đó Phượng mang 22 đơn trên nhờ Phạm Văn Hải (Chủ tịch UBND xã Đồng Rui) ký xác nhận nơi cư trú của người lao động để hợp thức hóa hồ sơ đề nghị thanh toán.
Phượng chuyển các hồ sơ đề nghị thanh toán tiền bảo hiểm được lập khống cho Dương để Dương trực tiếp nhận hồ sơ hoặc nộp cho bộ phận một cửa của BHXH huyện Tiên Yên. Các đối tượng đã dùng thủ đoạn này để chiếm đoạt tài sản của chủ sổ BHXH và cơ quan BHXH với tổng số tiền hơn 4 tỉ đồng.
Theo cáo trạng của VKS, hành vi của Hải phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại Điều 281 Bộ luật Hình sự. Cụ thể, Phạm Văn Hải đã lợi dụng nhiệm vụ, quyền hạn được giao làm trái công vụ, xác nhận khống nơi cư trú của các chủ sổ. Việc làm gây thiệt hại cho BHXH huyện Tiên Yên số tiền hơn 800 triệu đồng (sau xác minh lại là hơn 685 triệu đồng).
Tại phiên tòa sơ thẩm, từ 5 - 6.3.2018, tòa nhận định, Phạm Văn Hải đã vì nể nang Hùng, Phượng mà xác nhận khống vào các đơn đề nghị, đủ căn cứ kết luận Hải phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, tuyên phạt 5 năm tù.
Có “lợi dụng chức vụ quyền hạn”?
Tranh luận tại phiên tòa, luật sư Nguyễn Văn Bảo - bào chữa cho bị cáo Phạm Văn Hải - nêu quan điểm: “Cáo trạng truy tố bị cáo là thiếu căn cứ pháp lý và trái quy định pháp luật vì trong hồ sơ và tại phiên tòa không thể hiện bị cáo có mục đích vụ lợi. Việc quy kết mục đích vụ lợi chỉ dựa vào bữa ăn được mời là không khách quan, không toàn diện, vi phạm Điều 85 Bộ luật Tố tụng hình sự”.
Ông Bảo cũng nói thêm: “Việc Hùng mời Hải đi ăn không vì mục đích để Hải ký giấy xác nhận vì trước, trong, sau bữa ăn Hải không hứa hẹn sau khi đi ăn sẽ ký xác nhận vào 22 lá đơn. Hơn nữa các bị cáo khác cũng khai việc mời Hải đi ăn không có mối liên hệ với việc ký xác nhận đơn của Hải. Do đó, kết luận bị cáo có động cơ vụ lợi là trái pháp luật”.
Luật sư Vũ Quang Ninh (Công ty luật Vũ Anh) cũng cùng quan điểm: “Các cơ quan tiến hành tố tụng đã xác định sai dấu hiệu bắt buộc của yếu tố chủ quan theo Điều 281, nay là Điều 356 Bộ luật Hình sự của vị đại diện Viện Kiểm sát, không căn cứ vào diễn biến thực tế tại phiên tòa để có căn cứ kết luận việc phạm tội của ông Hải”.
Mặt khác, theo cáo trạng, vì có chữ ký xác nhận của ông Hải mà làm BHXH huyện Tiên Yên gây thiệt hại hơn 685 triệu đồng nhưng lại không yêu cầu trách nhiệm bồi thường là vô lý, mâu thuẫn trong chính cáo trạng của VKS. “Kết luận điều tra, cáo trạng truy tố và luận tội đều theo hướng suy đoán chủ quan theo hướng có tội. Đây là việc trái pháp luật vì theo quy định của pháp luật phải theo nguyên tắc suy đoán vô tội” - luật sư Ninh bày tỏ.
