Kết luận của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đề nghị truy tố bị can Trương Mỹ Lan - Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát 3 tội danh: "Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản".
Ở tội danh "Tham ô tài sản", C03 cho hay, bị can Trương Mỹ Lan đã chiếm đoạt hơn 304.000 tỉ đồng của ngân hàng SCB, thông qua các hợp đồng vay khống.
Theo C03, về bản chất, việc đưa tài sản bảo đảm vào SCB chỉ là phương thức, thủ đoạn phạm tội, có nhiều tài sản đảm bảo không có giá trị pháp lý, không đủ điều kiện để thế chấp tại ngân hàng này nhưng vẫn được định giá, nâng khống giá trị làm phương án vay; 684/1.284 khoản vay chưa có thủ tục thế chấp khi giải ngân; nhiều khoản vay được giải ngân trước, sau đó mới hợp thức hồ sơ; 201/1.284 khoản vay chưa có phê duyệt cho vay của cấp có thẩm quyền.
"Do vậy, toàn bộ số tiền gốc 415.666.604.370.480 đồng... là số tiền mà Trương Mỹ Lan đã chiếm đoạt của ngân hàng SCB", C03 kết luận.
Tuy nhiên, theo C03, 982 mã tài sản đảm bảo cho 916 khoản vay được giải ngân, có 424 mã đủ pháp lý đã được định giá (có tổng giá trị hơn 111.570 tỉ đồng. Do đó, cơ quan điều tra áp dụng nguyên tắc có lợi cho bị can, để xác định Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã chiếm đoạt hơn 304.000 tỉ đồng của SCB và còn gây thiệt hại hơn 129.000 tỉ đồng tiền lãi phát sinh từ tiền gốc chiếm đoạt.
Làm rõ số tiền Trương Mỹ Lan chiếm đoạt, cơ quan điều tra đã chỉ ra các cá nhân giúp sức cho bà này, khi còn làm tại SCB gồm: Đinh Văn Thành, Bùi Anh Dũng - cùng cựu Chủ tịch HĐQT; Võ Tấn Hoàng Văn - cựu Tổng Giám đốc; Trương Khánh Hoàng - cựu quyền Tổng Giám đốc; Trần Thị Mỹ Dung - cựu Phó Tổng Giám đốc; Tạ Chiêu Trung - cựu Phó Chủ tịch HĐQT.
Theo C03, các cá nhân này là người quản lý, có quyền định đoạt tài sản của SCB trong việc xét duyệt, cấp tín dụng cho khách hàng vay vốn. Với chức vụ, quyền hạn này, họ phải nhận thức được việc cho tạo lập, phê duyệt, rút các khoản tiền của SCB theo phương thức nêu trên không phải hoạt động cho vay. Đó chỉ là các hồ sơ, chứng từ khống nhằm hợp thức việc rút các khoản tiền này ra khỏi SCB, phục vụ cho mục đích của Trương Mỹ Lan.
Tuy không phải là người trực tiếp sử dụng số tiền đã rút, nhưng hành vi của họ là nguyên nhân trực tiếp gây thiệt hại cho SCB. Do đó, C03 buộc họ phải chịu trách nhiệm đối với hậu quả trên.
Cũng theo cơ quan điều tra, ngoài các đối tượng chủ chốt tại SCB, giúp sức cho Trương Mỹ Lan còn có những người trực tiếp nhận sự chỉ đạo của bà này. Họ đóng vai trò quan trọng để tạo lập ra các bộ hồ sơ vay vốn khống để Trương Mỹ Lan chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn.
Các đối tượng này gồm: Hồ Bửu Phương - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Bị can Phương đã tham mưu, chỉ đạo các đối tượng tại Vạn Thịnh Phát lập phương án mua bán, chuyển nhượng cổ phần/góp vốn khống;
Nguyễn Phương Anh - Phó Tổng Giám đốc Công ty Sài Gòn Peninsula có hành vi chỉ đạo điều hành nhóm nhân viên Tập đoàn Vạn Thịnh Phát lập ra các pháp nhân "ma", sử dụng các cá nhân, phối hợp chặt chẽ với các đối tượng tại SCB để lập hồ sơ vay vốn khống hợp thức cho việc rút tiền. Phương Anh còn là người điều hành việc sử dụng dòng tiền sau khi giải ngân theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan.
Trương Huệ Vân - cháu gái của Trương Mỹ Lan được giao đứng tên cổ phần, vốn góp, tham gia quản lý nhiều công ty khác nhau có hoạt động kinh doanh thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Bản thân Vân cũng trực tiếp sử dụng số tiền mà Vạn Thịnh Phát rút ra khỏi SCB.
C03 kết luận, Trương Mỹ Lan tuy không giữ chức vụ tại SCB nhưng chính là người chi phối, lũng đoạn và chỉ đạo điều hành toàn bộ hoạt động tại ngân hàng này và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để thực hiện chuỗi hành vi phạm tội với vai trò là "Người tổ chức", chủ mưu, cầm đầu.
Bị can Trương Mỹ Lan biến các lãnh đạo SCB và một số đối tượng có vai trò, vị trí quan trọng tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thành "Người thực hành" để thực hiện hành vi tham ô tài sản số tiền đặc biệt lớn.
"Hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan và đồng phạm được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp, có dự mưu từ trước, được chuẩn bị, tổ chức hết sức công phu, tỉ mỉ và có kịch bản", C03 nêu.
Đồng thời C03 đánh giá, đây là tổ chức tội phạm có quy mô rất lớn, hoạt động hết sức manh động, tinh vi, xảo quyệt. Hậu quả mà tổ chức tội phạm này ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động ngành ngân hàng, uy tín của Nhà nước trong quản lý kinh tế.
