Lừa đảo xuyên quốc gia trong đại dịch COVID-19
Trong đơn kiện gửi tòa án tại Mỹ hôm 3.8, nhóm lừa đảo người Việt Nam bị cáo buộc điều hành hơn 300 trang web với mục đích lừa bán các sản phẩm đang trở nên khan hiếm trong thời gian diễn ra đại dịch. Trong đó có nước rửa tay khô và khăn ướt diệt khuẩn.
Theo trình báo của các nạn nhân, họ đặt mua sản phẩm từ những trang web nói trên. Các nạn nhân đã trả tiền cho sản phẩm được cho là bán qua các trang web này nhưng chưa bao giờ nhận được hàng đã đặt. Nhóm lừa đảo đồng thời cung cấp thông tin sai lệch về địa chỉ và số điện thoại liên lạc lên trang web của mình, dẫn đến hiểu lầm cho các cá nhân và doanh nghiệp không liên quan.
Các đơn kiện còn tố nhóm lừa đảo đã tạo ra hàng trăm tài khoản email và tài khoản người dùng với phương thức thanh toán tại Mỹ nhằm thực hiện lừa đảo và trốn tránh cơ quan thực thi pháp luật.
Cục Điều tra An ninh Nội địa Mỹ đã phát hiện gần 40.000 giao dịch lừa đảo trị giá xấp xỉ 975.000USD. 50 bang của Mỹ đã ghi nhận hơn 7.000 nạn nhân.
Theo thông cáo của Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại TP.Hồ Chí Minh, cuộc điều tra của Cục Điều tra An ninh Nội địa Mỹ (HSI), bắt đầu vào tháng 3 tại thành phố Tampa, bang Florida của Mỹ. Sau đó, HSI tại TP.Hồ Chí Minh đã chuyển thông tin cho Bộ Công an Việt Nam. Dựa trên các thông tin này, cơ quan chức năng của Việt Nam đã điều tra riêng.
Thiếu tướng Tô Ân Xô - Chánh Văn phòng Bộ Công an - cho biết, cơ quan điều tra của Bộ và Công an Hà Nội đã khởi tố, bắt tạm giam 4 bị can nhằm làm rõ đường dây lợi dụng dịch COVID-19 để lừa đảo qua mạng sau khi tiếp nhận thông tin từ HSI (thuộc Bộ An ninh Nội địa Mỹ). Các đối tượng gồm: Phan Đình Thư, Trần Quốc Khánh, Nguyễn Duy Toản và Đỗ Chí Huy. “Điều tra ban đầu xác định Nguyễn Duy Toản cầm đầu nhóm lừa đảo”, ông Xô nói và cho biết những người còn lại trú ở nhiều tỉnh, thành. Ngoài 4 bị can này, 3 người khác đang bị điều tra vai trò liên quan.
Theo ông Xô, việc khởi tố được tiến hành sau khi Bộ Công an và Cục Điều tra An ninh Nội địa Mỹ phối hợp để điều tra vụ lừa đảo xuyên quốc gia này.
Ngoài vụ lừa đảo xuyên quốc gia trên, gần cuối tháng 7, lực lượng công an cũng phát hiện, bắt giữ một nữ nghi can tên Nguyễn Kim Thanh (25 tuổi, trú tại Tân Hòa Đông, Tân Phước, Tiền Giang) để điều tra hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cuối tháng 1, lợi dụng tình hình dịch bệnh COVID-19, đối tượng Thanh, lúc này đang sinh sống tại Malaysia, đã lập hàng loạt tài khoản mạng xã hội giả nhằm thực hiện hành vi lừa đảo bán khẩu trang giá rẻ.
Thanh tìm kiếm và liên kết với các cửa hàng, cá nhân làm dịch vụ chuyển tiền, hàng ra nước ngoài sau đó lừa bị hại chuyển tiền đặt cọc mua khẩu trang vào các tài khoản mà Thanh cung cấp. Số tiền lừa đảo được Thanh sử dụng để mua vàng.
Sau khi chiếm đoạt được tài sản, Thanh xóa toàn bộ các tài khoản mạng xã hội nhằm chặn liên lạc với bị hại và tiếp tục lập các tài khoản mới để thực hiện hành vi lừa đảo.
Với thủ đoạn trên, trong tháng 2, Thanh đã thực hiện 3 vụ lừa đảo với tổng số tiền 380 triệu đồng. Trong đó, lừa đảo 273 triệu đồng tiền “cọc” mua 860 thùng khẩu trang (43.000 hộp) của anh N.T. T (ở Ba Vì, Hà Nội)... Sau thời gian truy tìm, cảnh sát đã bắt giữ được Thanh và di lý ra Hà Nội điều tra theo thẩm quyền.
Người dân cần nâng cao cảnh giác tránh bị lừa
Theo Thiếu tướng Trần Ngọc Hà, Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự - C02, Bộ Công an, môi trường mạng, thương mại điện tử kinh doanh trên Internet là xu hướng tất yếu.
Hoạt động đó ngày càng phát triển. Tuy nhiên, một số quy định về pháp luật của Việt Nam và thế giới còn có những sơ hở, để tội phạm lợi dụng. Theo ông Hà, những công dân, doanh nghiệp sử dụng mạng xã hội, phải thực sự tự bảo vệ mình. Trước khi ký hợp đồng, giao dịch bản thân họ phải tự kiểm tra, xác minh, đánh giá đối tác của mình.
Ông Hà ví dụ, người ta có thể kiểm tra bằng cách, yêu cầu đối tác cung cấp những thông tin đảm bảo có sự kiểm chứng. Thậm chí, mình không có điều kiện thì phải thông qua công ty thứ ba, để người ta đứng ra đảm bảo cho các hợp đồng đó.
Người đứng đầu Cục Cảnh sát hình sự cho hay, ngay cả trong một quốc gia, tỉnh nọ, tỉnh kia, khi mà thời điểm này dịch COVID-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, giao thông đi lại, địa lý có những khó khăn thì việc sử dụng khoa học, công nghệ thông tin như này rất hiệu quả. Tuy nhiên, người tham gia ký kết, mua bán thì phải có tìm hiểu đối tác của mình. Người dân cần phải yêu cầu đối tác cung cấp những thông tin - mà chỉ có doanh nghiệp chân chính mới có.
Ngoài ra, người dân cần phải thông qua bên thứ ba, để họ đảm bảo tính hợp pháp cho mình trước khi ký hợp tác, mua bán.
