Bị cáo kêu oan
Ngày 22.7, sau một ngày tranh luận, HĐXX TAND Hà Nội quay lại phần xét hỏi khi đại diện nhà mạng MobiFone có mặt tại toà để làm rõ các tranh cãi liên quan định vị cuộc gọi của ông Trần Hùng - cựu Cục phó Quản lý thị trường Hà Nội, cựu Tổ trưởng Tổ 304, Tổng cục Quản lý thị trường, Bộ Công thương.
Ông Trần Hùng bị Viện KSND Hà Nội đề nghị mức án 9-10 năm tù tội "Nhận hối lộ" 300 triệu đồng của Cao Thị Minh Thuận - Giám đốc Công ty Phú Hưng Phát thông qua Nguyễn Duy Hải để bao che cho hành vi sản xuất sách giáo khoa giả.
Trong phần bào chữa, đối đáp, luật sư bào chữa cho rằng, Viện Kiểm sát (VKS) chỉ dựa vào lời khai "nhiều mâu thuẫn" của Hải để buộc tội thân chủ mà không đưa ra các chứng cứ vật chất khác.
Theo vị luật sư bào chữa, lúc đầu, Hải khai đưa tiền cho Trần Hùng vào ngày 20.7.2020 nhưng sau đó lại thay đổi lời khai, thành ngày 15.7.2020. Hải khai thay đổi đến 10 lần về việc đưa tiền, song VKS lại lấy lời khai cuối, khác với các lần còn lại để cáo buộc thân chủ phạm tội "Nhận hối lộ" là "nguy hiểm".
Theo luật sư, tại tòa, bị cáo Hải xác nhận đưa tiền cho Trần Hùng vào khoảng 13h ngày 15.7.2020. Tuy nhiên, cáo buộc của VKS không nêu cụ thể thời gian mà chỉ ghi là "đầu giờ chiều".
Vấn đề đặt ra ở đây, đầu giờ chiều là 12h, 13h hay 14h. Luật sư cho rằng đây là điểm mâu thuẫn khi trưa 15.7.2020, ông Hùng ăn cơm ở nhà vì hôm đó gia đình có đám giỗ.
Hải cũng khai, biết hôm đó nhà ông Hùng có giỗ nhưng "cũng lại khai đầu giờ chiều hôm đó đưa tiền cho ông Hùng". Viện dẫn các "chứng cứ" thu thập từ nhà mạng MobiFone, luật sư cho hay thời gian Hải gọi điện cho ông Hùng ở 2 khoảng cách địa lý xa nhau.
Theo dữ liệu trích xuất, từ 11h44 đến 14h02 ngày 15.7.2020, cột sóng định vị ông Hùng ở quận Ba Đình. Song cùng thời gian này, định vị của Hải lại ở quận Hoàn Kiếm và quận Hai Bà Trưng.
Việc giao tiền diễn ra ở trụ sở cơ quan ông Hùng ở quận Hoàn Kiếm nên luật sư đặt giả thuyết "việc ông Hùng về nhà rồi lại trở lại cơ quan để nhận tiền là không khả thi".
Trong khi đó, bị cáo Trần Hùng tự bào chữa cho rằng bị oan trước cáo nhận hối lộ.
Lý lẽ buộc tội của VKS
Đối đáp lại, đại diện VKS khẳng định "có đủ căn cứ kết luận ông Trần Hùng nhận hối lộ 300 triệu đồng thông qua người môi giới Nguyễn Duy Hải".
Theo VKS, nguồn chứng cứ có thể là từ nhiều nguồn khác nhau, không phải lúc nào cũng là chứng cứ vật chất. Nguồn chứng cứ ở đây có thể là lời khai của bị cáo, là vật chứng, biên bản đối chất, biên bản giám định.
Hơn nữa, để chứng minh hành vi phạm tội của bị cáo, có thể căn cứ vào lời kể lại, nghe lại của những người khác, trong khi những lời này là khách quan, logic.
Trong vụ án này, VKS cho rằng lời khai của Hải "rất logic, có đầy đủ trật tự về thời gian, địa điểm" và đã phù hợp với các chứng cứ khác.
Luật sư đưa ra các viện dẫn về định vị cột sóng nhưng VKS cho hay "chưa đủ căn cứ để xác định bị cáo Trần Hùng có ở đó hay không". VKS khẳng định, từ 13h10 đến 13h15 là khoảng thời gian bị cáo Hải đưa tiền cho Trần Hùng. Trước đó, lúc 12h59 đã phát sinh cuộc gọi giữa ông Hùng và Hải.
Giải đáp về các vấn đề trích xuất dữ liệu điện thoại, đại diện MobiFone tại tòa sáng nay cho biết, trong quá trình sử dụng thuê bao di động có thể di chuyển.
Bởi thế tại thời điểm thuê bao di chuyển giữa ranh giới của hai cột phát sóng, thì cột sóng nào mạnh hơn sẽ ghi nhận thuê bao ở cột đó.
"Cũng có thể tin nhắn ghi nhận ở cột sóng này nhưng cuộc gọi lại được ghi nhận ở cột sóng khác", đại diện Mobifone nói và khẳng định "mọi tài liệu cung cấp được trích xuất trên hệ thống của nhà mạng nên rất chính xác".
Về quy trình bảo vệ dữ liệu cá nhân của khách hàng, đại diện MobiFone nói chỉ cung cấp dữ liệu thuê bao khi có yêu cầu của cơ quan Nhà nước, dựa vào thông tư của TAND Tối cao và Bộ Công an.
Bên nhà mạng thường chỉ cung cấp ngày giờ cuộc gọi, định vị cột phát sóng, "chứ không cung cấp nội dung cuộc gọi".
Theo hồ sơ, VKS cáo buộc, sau khi bị phát hiện 27.300 cuốn sách giáo khoa giả, bà Thuận với Hải nhờ ông Trần Hùng "tha" với điều kiện sẽ chi 400 triệu đồng.
Sau cuộc trao đổi với Hải, ông Hùng "hướng dẫn thay đổi lời khai về nguồn gốc", chuyển thành sách do người khác mang đến ký gửi. Sáng 15.7.2020, Hải cầm 300 triệu đồng của Thuận đựng trong túi nylon màu đen đến phòng làm việc ông Hùng nhưng bị đuổi về.
Đầu giờ chiều cùng ngày, Hải cầm 300 triệu đồng quay lại phòng làm việc đưa cho ông Hùng.