Trước tiên, Tiến sĩ Đỗ Cảnh Thìn khẳng định, Interpol Việt Nam chỉ có chức năng văn phòng chứ không có chức năng điều tra. Mặt khác, đây cũng không phải cơ quan tố tụng cho nên không có thẩm quyền tố tụng.
Những vụ việc liên quan đến nước ngoài, Văn phòng Interpol Việt Nam chỉ là một trong những kênh tiếp nhận những thông tin liên quan đến tội phạm chủ yếu là tình hình tội phạm cũng như là tiếp nhận các lệnh truy nã của “tổng hành dinh”.
Sau đó, văn phòng sẽ báo cáo với lãnh đạo cơ quan có thẩm quyền (cơ quan điều tra, lãnh đạo Bộ Công an). Trên cơ sở đó cung cấp cho cơ quan điều tra (ở đây thường là văn phòng cơ quan cảnh sát điều tra), để từ đó triển khai nghiệp vụ, truy bắt.
Khi truy bắt thì Interpol Việt Nam sẽ phối hợp với cơ quan có thẩm quyền như VKSND Tối cao, TAND Tối cao, Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao; làm các thủ tục mang tính pháp lý và ngoại giao để chuyển giao con người, hoặc tài liệu liên quan đến vụ án đó.
“Tuy nhiên, Interpol chỉ là phối hợp chứ không phải cơ quan chủ trì”, Tiến sĩ Đỗ Cảnh Thìn nhấn mạnh.
Quay lại vấn đề Văn phòng Interpol Việt Nam, theo tiến sĩ Đỗ Cảnh Thìn, đơn vị này hoạt động trong khuôn khổ tổ chức Interpol. Tổ chức Interpol không phải tổ chức điều tra tội phạm mà chỉ thông tin, quan hệ phối hợp, phòng ngừa đấu tranh phòng chống tội phạm.
Áp dụng vào trường hợp nghi án Công ty Tenma của Nhật Bản tại Việt Nam hối lộ hơn 5 tỉ đồng, theo Tiến sĩ Đỗ Cảnh Thìn, nếu như thông qua kênh Interpol thì đơn vị này phải làm thủ tục báo cáo lãnh đạo Bộ Công an về tình hình như vậy.
Lãnh đạo Bộ Công an sẽ chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền, địa bàn. Theo đó, nếu thuộc lực lượng nào thì lực lượng đó điều tra: Kinh tế thì kinh tế điều tra, hình sự thì hình sự điều tra… còn nếu thuộc địa phương, ví dụ ở Bắc Ninh thì phối hợp với Công an tỉnh Bắc Ninh điều tra.
Interpol Việt Nam có trách nhiệm cùng với các cơ quan như VKSND Tối cao… để làm các thủ tục chuyển giao về tội phạm, tài liệu, theo đúng luật tương trợ tư pháp hình sự, luật dẫn độ tội phạm.
“Đây là những luật Việt Nam đã ban hành nhưng phải đã ký kết với các nước mới làm được điều này”, ông Thìn nói.
Trước đó, theo công hàm của Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, một số hãng thông tấn, báo của Nhật Bản như Asahi, Kyodo, Nikkei... đưa tin Công ty TNHH Tenma Việt Nam (công ty mẹ tại Tokyo, Nhật Bản) đã khai báo 2 lần hối lộ tổng cộng 25 triệu Yên (hơn 5 tỉ đồng) cho một số cán bộ, công chức Việt Nam.
Cũng theo công hàm của Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, trên trang web của Tenma đã đăng thông tin Tổng Giám đốc Công ty, ông Fujino Kaneto (67 tuổi, nguyên quán Tokyo, Nhật Bản) sẽ từ chức ngay sau Đại hội cổ đông dự kiến tổ chức tháng 6.2020 để chịu trách nhiệm về sự việc này.
Hôm qua (26.5), bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết Bộ có phối hợp với Công an tỉnh Bắc Ninh để nắm tình hình liên quan đến nghi án trên. Ngoài ra, phía Việt Nam cũng đang liên hệ với phía Nhật để trao đổi thêm các thông tin, nguồn gốc của việc đó.
