Liên quan đến các hành vi sai phạm trong phòng chống dịch bệnh, theo Thạc sĩ – luật sư Nguyễn Minh Long (Giám đốc Công ty TNHH Luật Dragon), việc trốn cách ly, trốn khỏi nơi cách ly, giấu bệnh đáng lên án.
Theo luật sư Long, COVID-19 là bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao, thuộc nhóm A theo quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007. Đối với bệnh thuộc nhóm A thì một trong những điều khoản bắt buộc là tuân thủ việc cách ly, điều trị của; thực hiện các biện pháp phòng dịch cơ quan chức năng.
Hiện nay, chế tài xử lý với hành vi trốn cách ly, trốn khỏi nơi cách ly, pháp luật quy định xử phạt hành chính với mức 5-10 triệu đồng; không đeo khẩu trang nơi công cộng mức phạt 200.000 đồng.
Theo luật sư Long, người trốn tránh cách ly/bỏ trốn khỏi nơi cách ly có thể bị xử lý hành chính từ 5-10 triệu đồng, theo điểm b khoản 2 điều 10 Nghị định 176/2013/NĐ-CP ngày 14.11.2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.
Cụ thể: Điều 10 nêu vi phạm quy định về cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế.
a) Không tổ chức thực hiện việc cách ly y tế đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A;
b) Từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, đối tượng kiểm dịch y tế biên giới mắc bệnh hoặc mang tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A…..”
Ngoài ra, người vi phạm còn có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả: buộc cách ly; cưỡng chế cách ly.
Đối với hành vi không đeo khẩu trang nơi công cộng
Theo khoản 1 điều 11 Nghị định Nghị định 176/2013/NĐ-CP ngày 14.11.2013 của Chính phủ, quy định người vi phạm có thể bị cảnh cáo hoặc phạt tiền từ Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong hành vi “Không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân đối với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế”.
Theo luật sư, việc xử phạt 200.000 đồng đối với hành vi không đeo khẩu trang nơi công cộng, còn quá nhẹ và chưa đủ sức răn đe giữa tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp.
Các cơ quan chức năng chủ yếu dựa vào tuyên truyền để nâng cao ý thức phòng tránh cho nhân dân, nhưng tùy vào tình hình phức tạp thì có thể áp dụng các hình thức phạt nặng hơn
Đối với hành vi che giấu dịch bệnh
Theo điểm 1, khoản 2 điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định Phạt tiền từ 1-2 triệu đồng, đối với các hành vi Che dấu tình trạng bệnh của mình hoặc của người khác khi mắc bệnh truyền nhiễm đã được công bố là có dịch;
Trường hợp, người trốn tránh cách ly/trốn khỏi nơi cách ly/ không đeo khẩu trang/che giấu bệnh mà gây ra hậu quả lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người khác thì có thể bị xử lý hình sự về Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người theo quy định tại Điều 240 của Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017; tùy hậu quả xảy ra có thể bị phạt tiền từ 50 - 200 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 1 năm đến 12 năm.
