Chỉ cần vào mạng gõ từ khoá “mua bán tạng” sẽ cho ra rất nhiều hội nhóm như Hội hiến ghép mô tạng, Hội những người đăng ký hiến tạng Việt Nam… Những nhóm này có hàng chục nghìn người tham gia và trao đổi liên tục.
Trong vai một người cần tiền, có nhu cầu bán thận gấp, phóng viên liên hệ với số điện thoại trên các trang quảng cáo dịch vụ mua bán thận thì được hướng dẫn rất chi tiết. Theo đó, trước tiên người muốn bán thận cần phải làm xét nghiệm nhóm máu, siêu âm tổng quát ổ bụng, kiểm tra chức năng gan thận. Sau khi có kết quả xét nghiệm, người bán thận phải gửi cho các đối tượng môi giới kiểm tra. Khi đạt yêu cầu, các đối tượng sẽ liên hệ lại để thực hiện giao dịch. Trung bình khoảng 470 - 480 triệu đồng/quả thận.
Cũng theo môi giới này, đây không phải lần đầu tiên họ thực hiện làm các giao dịch mua bán thận. Trước đó có hàng nghìn người tham gia các hội nhóm mua bán thận trên mạng xã hội và liên hệ với họ để tìm hiểu, nhờ tư vấn.
Thời gian qua, lực lượng chức năng cũng đã triệt phá nhiều nhóm, đường dây mua bán thận nhưng tình trạng này vẫn diễn ra.
Công an thành phố Hà Nội giữa năm 2023 thông tin về việc triệt phá đường dây mua bán thận liên quan đến N.V.C (sinh năm 1980, ở Phú Thọ) và N.T.P (sinh năm 1988, ở Hải Phòng).
Theo điều tra, P và C có quen biết nhau và giữ liên lạc sau khi đi khám bệnh tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Đầu năm 2023, qua tìm hiểu trên mạng xã hội Facebook, được biết nhiều người có nhu cầu mua bán thận để cấy ghép, 2 đối tượng đã bàn bạc, cùng nhau môi giới để hưởng tiền chênh lệch. Hai đối tượng biết anh H (ở huyện Thanh Sơn, Phú Thọ) có nhu cầu bán thận nên đã liên hệ với anh H để môi giới.
Sau đó, P hướng dẫn anh H đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để kiểm tra sức khỏe. Sau khi kiểm tra đủ điều kiện, các đối tượng trả giá mua 1 quả thận của anh H với giá 420 triệu đồng. Cả hai sẽ nuôi ăn ở và thanh toán các khoản tiền kiểm tra sức khỏe của anh H, khi nào cấy ghép thận sẽ chuyển tiền.
Sau đó, C và P tìm được người mua thận với giá 1 tỉ đồng. Sau khi tính toán chi phí, C trả cho anh H 420 triệu đồng, chuyển cho P số tiền lời 275 triệu đồng và hưởng lợi số tiền còn lại.
Mới đây, Công an huyện Bình Chánh, TPHCM cũng ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can với 4 đối tượng về tội "Mua bán bộ phận cơ thể người". Nhóm đối tượng đã thực hiện 28 giao dịch mua bán tạng núp bóng việc hiến nhận thận, trong đó có 13 trường hợp đã cấy ghép thành công, qua đó các đối tượng thu lợi bất chính hơn 12 tỉ đồng.
Trao đổi với Lao Động, PGS.TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) - cho biết, trước các thông tin về việc mua bán tạng, Cục đã có công văn khẩn về việc rà soát, tăng cường công tác hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người.
Căn cứ khoản 3, khoản 8 Điều 11 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006, thì hành vi mua, bán mô, bộ phận cơ thể người; mua, bán xác và hành vi quảng cáo, môi giới việc hiến, nhận bộ phận cơ thể người vì mục đích thương mại là những hành vi bị pháp luật nghiêm cấm.
Người mua, người bán bộ phận cơ thể người khác sẽ bị truy cứu trách nhiệm về Tội mua bán bộ phận cơ thể người theo quy định tại Điều 154 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), mức hình phạt cao nhất là phạt tù từ 12-20 năm hoặc chung thân.
