Ngày 22.3, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã có văn bản gửi Viện Kiểm sát nhân dân TP.Hà Nội và TAND TP.Hà Nội đề xuất kháng nghị bản án sơ thẩm vụ án "Nguyễn Mậu Chiến và đồng bọn vận chuyển, tàng trữ hàng cấm" ngày 20.3 của TAND quận Hà Đông theo hướng tăng nặng hình phạt đối với Nguyễn Mậu Chiến - đối tượng bị nghi cầm đầu đường dây buôn bán trái phép sừng tê giác, ngà voi và các sản phẩm từ động vật hoang dã (ĐVHD) khác từ Châu Phi về Việt Nam.
Trước đó, trong phiên xét xử tại TAND quận Hà Đông ngày 20.3, đối tượng Nguyễn Mậu Chiến đã bị kết án 13 tháng tù và phạt bổ sung 10 triệu đồng vì hành vi vận chuyển và tàng trữ hàng cấm.
Theo quan điểm của ENV, việc Hội đồng xét xử (HĐXX) quyết định tuyên bị cáo Nguyễn Mậu Chiến phạm một tội, dù trên thực tế Chiến là người giữ vai trò chính, lôi kéo các đồng bọn, chỉ huy toàn bộ quá trình phạm tội và thực hiện hai hành vi phạm tội là "vận chuyển hàng cấm" và "tàng trữ hàng cấm" là không hợp lý. Hành vi phạm tội của bị cáo Chiến đã đáp ứng cấu thành hai tội phạm độc lập theo quy định tại Điều 155 BLHS 1999 và không liên quan đến nhau.
Thứ hai, việc HĐXX áp dụng các tình tiết giảm nhẹ như “thành khẩn khai báo”, “hoàn cảnh gia đình khó khăn”, “đối tượng có nhân thân tốt, chưa từng có tiền án tiền sự” còn chưa phù hợp với thực tế. Cụ thể, trong hai phiên tòa công khai xét xử vụ án ngày 27.11.2017 và ngày 20.3.2018, bị cáo đã trả lời vòng vo, không trung thực một số câu hỏi của HĐXX và nhiều lần bị Thẩm phán yêu cầu trả lời trung thực.
Thêm vào đó, việc đối tượng có một trang trại nuôi nhốt 11 cá thể hổ tại Thanh Hóa (được khai hoạt động không vì mục đích thương mại) và tàng trữ một khối lượng lớn hàng cấm có giá trị đặc biệt lớn vì mục đích “sử dụng” cũng cho thấy gia đình bị cáo không gặp khó khăn về mặt tài chính.
Không những vậy, Nguyễn Mậu Chiến cũng không được coi là có nhân thân tốt. Đối tượng đã từng có vi phạm pháp luật về bảo vệ ĐVHD và bị UBND tỉnh Thanh Hóa xử phạt hành chính về hành vi nuôi nhốt trái phép 10 cá thể hổ năm 2007.
Hình phạt 13 tháng tù đối với bị cáo Nguyễn Mậu Chiến là chưa tương thích với vai trò của bị cáo là người cầm đầu, lôi kéo và chỉ huy toàn bộ quá trình phạm tội vận chuyển hàng cấm cũng như tàng trữ hàng cấm của bị cáo và đồng bọn; không có ý nghĩa răn đe, phòng ngừa tội phạm về ĐVHD.
