Đề xuất chia sẻ dữ liệu dân cư có đi ngược luật pháp hiện hành?

Thu 300 tỉ đồng nhưng dân nặng nỗi lo

Theo đó, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung đề xuất: Chính phủ cho Hà Nội được thí điểm thu giá dịch vụ việc cung cấp, chia sẻ các dữ liệu dân cư đối với các ngành như công chứng, ngân hàng và một số các lĩnh vực khác. Ông cho biết: Nếu được Chính phủ đồng ý, trước mắt mỗi năm thành phố Hà Nội dự kiến thu được trên 300 tỉ đồng từ việc chia sẻ dữ liệu này.

Phần đông người dân bày tỏ lo ngại: Việc chia sẻ những dữ liệu này có vi phạm quyền riêng tư của công dân hay không? Bên cạnh đó, theo Hiến pháp, pháp luật hiện hành đã có những quy định về bảo vệ bí mật cá nhân, vậy đề xuất này có đi ngược những quy định trên?

Phóng viên báo Lao Động đã có cuộc trao đổi với nhiều luật sư tại Hà Nội và được biết đề xuất này còn nhiều điểm chưa hợp lý, tiềm ẩn rủi ro cho quyền lợi của công dân. 

Một đề xuất đi ngược pháp luật hiện hành?

Theo luật sư Nguyễn Hữu Toại - Đoàn Luật sư TP Hà Nội, hiện nay, quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật thông tin công dân trong hệ thống pháp luật Việt Nam khá toàn diện và đầy đủ.

"Các quy định về bảo vệ bí mật cá nhân được nêu rõ tại Điều 21 Hiến pháp năm 2013, Điều 38 Bộ luật Dân sự năm 2015, Điều 5 Luật Căn cước công dân năm 2014…".

Luật sư Toại khẳng định: "Nếu việc chia sẻ dữ liệu dân cư mà làm lộ bí mật cá nhân, bí mật gia đình là điều trái pháp luật, bởi lẽ theo tại điểm a khoản 1 Điều 5 Luật Căn cước công dân quy định công dân có quyền “được bảo đảm bí mật cá nhân, bí mật gia đình trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu căn cước công dân, trừ trường hợp cung cấp thông tin, tài liệu theo luật định”.

Đã là bí mật cá nhân thì cơ quan quản lý Nhà nước không có quyền bán. Nhà nước chỉ cung cấp dịch vụ công chứ Nhà nước không phải là đơn vị kinh doanh".

Đồng quan điểm trên, luật sư Bùi Đình Ứng - Đoàn Luật sư TP Hà Nội quả quyết: TP Hà Nội không thể chia sẻ thông tin cá nhân cho các ngành khác để thu tiền vì nó vi phạm quy định tại Luật Tiếp cận thông tin có hiệu lực từ 1.7.2018. 

"Tại khoản 2 Điều 7 Luật này đã nêu rõ: Thông tin liên quan đến bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân được tiếp cận trong trường hợp người đó đồng ý. Người đứng đầu cơ quan nhà nước quyết định việc cung cấp thông tin liên quan đến bí mật kinh doanh, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình trong trường hợp cần thiết vì lợi ích công cộng, sức khỏe của cộng đồng theo quy định của luật có liên quan. 

Quan điểm của tôi, cung cấp, chia sẻ thông tin này để góp phần thu 300 tỉ đồng/năm là không đúng pháp luật! Tôi hy vọng, chính phủ xem xét kĩ bất cập của đề xuất này!".