Chiều 24.5, sau một tuần xét xử, nghị án, Chủ toạ Trần Nam Hà - thẩm phán Toà án Nhân dân TP.Hà Nội đã công bố bản án với 17 bị cáo trong vụ án sai phạm xảy ra tại Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM), gây thất thoát hàng trăm tỉ đồng.
Theo đó, 16 bị cáo nhóm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, trong đó toà tuyên phạt ông Trần Ngọc Hà - cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên, nguyên Tổng Giám đốc VEAM 11 năm tù; Lâm Chí Quang - cựu Tổng Giám đốc VEAM 8 năm; Vũ Từ Công - cựu Kế toán trưởng VEAM 6 năm.
Đào Quốc Việt - cựu Giám đốc Công ty cổ phần vận tải và thương mại VEAM – Vetranco 13 năm; Trần Quang Tiến - cựu Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn Đại Nam 16 năm; Ngô Văn Tuyển - cựu Phó Tổng Giám đốc, thành viên HĐQT VEAM 5 năm.
10 bị cáo tội danh này bị tuyên phạt từ 2 năm tù cho hưởng án treo đến 9 năm tù giam.
Bị cáo Nguyễn Văn Khôi - cựu Trưởng Ban kiểm soát, thành viên Hội đồng thành viên VEAM bị tuyên phạt 30 tháng tù treo về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Bản án xác định, hành vi rất nghiêm trọng, gây rối loạn thị trường, gây bức xúc trong dư luận nhân dân. Việc khởi tố, truy tố, áp dụng hình phạt tương xứng với tội danh là cần thiết. Trong vụ án, các bị cáo thực hiện vai trò đồng phạm giản đơn.
“Các bị cáo đã thực hiện nhiều lần hành vi vi phạm, song thành khẩn khai nhận, còn giúp cơ quan điều tra làm sáng tỏ vụ án. Do đó, Hội đồng xét xử xem xét để giảm nhẹ hình phạt cho một số bị cáo”, bản án nêu.
Ngoài ra, bị cáo Trần Ngọc Hà có nhân thân là người có công với cách mạng, bản thân có nhiều thành tích, được tặng thưởng bằng khen.
Theo cáo buộc, VEAM có đại diện chủ sở hữu là Bộ Công thương (trong đó vốn Nhà nước hơn 88%). Vetranco là công ty con của VEAM.
Vốn điều lệ của Vetranco năm 2010 là 10 tỉ đồng, năm 2012 là 12,5 tỉ đồng, trong đó VEAM chiếm 51% cổ phần nên VEAM chỉ được bảo lãnh thanh toán cho Vetranco tối đa năm 2010 là 5,1 tỉ đồng và năm 2012 là 6,375 tỉ đồng.
Tuy nhiên, VEAM đã ký các cam kết và hợp đồng bảo lãnh cho Vetranco với tổng hạn mức 193 tỉ đồng.
Từ việc bảo lãnh, VEAM bị các ngân hàng cưỡng thu số tiền hơn 23 tỉ đồng và VEAM phải cho Vetranco vay để thanh toán nợ các ngân hàng số tiền hơn 52 tỉ đồng, gây thiệt hại cho VEAM tổng số tiền hơn 65 tỉ đồng.
Mặt khác, VEAM không phải là pháp nhân có chức năng tín dụng theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng, do đó, VEAM cho Vetranco vay tiền là trái pháp luật.
Tài liệu, lời khai thể hiện, từ năm 2011- 2013, bị cáo Vũ Từ Công tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình ông Lâm Chí Quang ký 4 chứng thư bảo lãnh thanh toán cho Vetranco vay 193 tỉ đồng tại Vietinbank Chi nhánh Hà Nội, Agribank Chi nhánh Hoàng Mai, BIDV Sở giao dịch 3 và tại Agribank Chi nhánh Long Biên.
Đến hạn thanh toán, Vietranco không trả được nợ vay nên VEAM bị các ngân hàng cưỡng thu hơn 23 tỉ đồng và VEAM phải cho Vetranco vay để thanh toán nợ các ngân hàng số tiền hơn 52 tỉ, gây thiệt hại cho VEAM tổng số tiền hơn 66 tỉ đồng.
Theo cáo buộc, ông Trần Ngọc Hà biết và tạo điều kiện cho Lâm Chí Quang, Vũ Từ Công thực hiện việc bảo lãnh, cho vay trái quy định gây thiệt hại cho VEAM số tiền hơn 65 tỉ đồng.
Ngoài ra, vào năm 2016, dự án “Đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung” của VEAM đang ở giai đoạn chuẩn bị đầu tư và chưa được Bộ Công thương xem xét, quyết định đầu tư, nhưng ông Trần Ngọc Hà vẫn ký kết Hợp đồng cung cấp Li-xăng với Công ty ISEKI (Nhật Bản) và thanh toán 2 đợt, số tiền 2,5 triệu USD, nhưng sau đó không có căn cứ thu hồi, gây thiệt hại cho VEAM hơn 56 tỉ đồng.
Năm 2015, ông Trần Ngọc Hà tự ý quyết định hợp tác với Công ty T-King (Trung Quốc) thực hiện kế hoạch đầu tư phát triển sản phẩm xe ôtô tay lái bên phải để xuất khẩu sang Sri Lanka nhưng không có Nghị quyết của HĐTV VEAM, không nằm trong kế hoạch sản xuất kinh doanh đã được phê duyệt của VEAM.
Ông Hà đã quyết định việc chuyển tạm ứng cho Công ty T-King tổng số tiền 400.000 USD để T-King nghiên cứu, phát triển các bộ linh kiện xe ôtô tay lái bên phải.
Do kế hoạch nêu trên không thực hiện được và không thu hồi được khoản đã tạm ứng nên VEAM bị thiệt hại số tiền hơn 9 tỉ đồng.
Với các hành vi trên, bị cáo Trần Ngọc Hà phải chịu trách nhiệm chính cho thiệt hại hơn 127 tỉ đồng.
