Khu Bảo tồn Thiên nhiên Phia Oắc - Phia Đén (huyện Nguyên Bình) là một kho báu chứa đựng các giá trị muôn một về đa dạng sinh học, địa chất khoáng sản và lịch sử vùng địa đầu Cao Bằng. Rừng đặc dụng Phia Oắc còn có vai trò đặc biệt trong bảo vệ rừng và nguồn nước.
Vì lẽ đó, UBND tỉnh Cao Bằng đã đề nghị Chính phủ công nhận nơi này là Vườn Quốc gia từ nhiều năm, cùng thời điểm với các VQG Ba Bể và Hoàng Liên Sơn.
Tuy nhiên, tháng 9.2017, khi nhóm PV xâm nhập vào các cánh rừng, vẫn sững sờ thấy hệ thống cây cổ thụ bị đổ chổng kềnh, “quặng tặc” nổ mìn, hành hoành trong các hang núi sâu, khiến cơ quan chức năng chưa thể tìm ra cách triệt phá hữu hiệu.
Báo Lao Động từng có loạt bài “Bới tung rừng Phia Oắc” để tìm quặng Vonfram, khi ấy, Văn phòng Chính phủ đã có công văn, truyền đạt ý kiến của Thủ tướng yêu cầu tỉnh Cao Bằng ngăn chặn thảm họa để bảo vệ hệ sinh thái rừng cũng như sự an nguy tính mạng của bà con các xã trong khu vực.
Tỉnh, huyện, chính quyền các xã thậm chí đã lập các chốt gác liên ngành án ngữ các đường lên núi, các hang núi sâu bị khai thác từ thời thuộc Pháp còn được dựng cửa sắt, khóa lại để tránh quặng tặc chui vào đào tiếp. Tuy nhiên, đến nay, tình trạng lại tái diễn đau lòng.
Không lẽ, tỉnh Cao Bằng đành bất lực ngồi nhìn những cảnh buốt lòng ấy?