Các tình huống doạ “khoá thuê bao”
Hôm cuối tháng 9, anh H.A làm bảo vệ tại một cơ quan tố tụng ở đại lộ Chu Văn An (quận Hoàng Mai, Hà Nội) hốt hoảng cầm điện thoại ra chỗ vợ (bán nước gần trụ sở anh H.A làm) nói mới nhận được 2 cuộc gọi từ “nhà mạng”, thông báo “số thuê bao sẽ bị khoá” trong 1-2 tiếng nữa. Kẻ gọi điện thoại sau đó chỉ dẫn để anh H.A thực hiện một số thao tác.
Số điện gọi đến cho anh H.A không phải dãy số tổng đài thường thấy, mà số thuê bao di động cụ thể. Vốn biết thủ đoạn này là do những kẻ lừa đảo, song khi nhìn thấy số thuê bao của một nhà mạng, chị H - vợ anh H.A đã gọi lại nhưng “thuê bao hiện không liên lạc được”. Để chắc chắn, chị H gọi lên tổng đài của nhà mạng này và được thông báo, số của chồng chị vẫn sử dụng bình thường.
Trường hợp của anh H.A chỉ là một trong những người nhận được cuộc gọi doạ khoá thuê bao của kẻ lừa đảo. Thực tế, qua nhiều trường hợp thời gian qua gặp phải, lực lượng chức năng đã chỉ ra các tình huống doạ khoá thuê bao.
Cụ thể, chúng gọi đến thông báo là hiện tại số điện thoại này liên quan đến các đường dây lừa đảo qua mạng, thuê bao này thường xuyên phát tán những tin nhắn lừa đảo hàng loạt, nếu không chuyển tiền thì sẽ bị khóa thuê bao lại và chuyển số điện thoại về kho. Khi người dùng bị cuốn theo lời đe doạ, giải thích không làm các hành vi đó, kẻ gọi điện thoại thông báo “có bằng chứng” và tục dọa khóa thuê bao.
Ở tình huống này, chị V.A (Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ từng gặp phải. Theo chị V.A, kẻ gọi điện thoại nói thuê bao của chị phát tán tin nhắn lừa đảo hàng loạt, vì vậy sẽ khóa sau sau hai giờ. Lấy lý do hỗ trợ khách hàng, người này đề nghị chị gọi tới số “của đại diện cơ quan pháp luật”. Lo lắng vì đây là số điện thoại quan trọng và phải sử dụng thường xuyên, chị V.A làm theo.
Ở cuộc gọi thứ hai, đầu dây bên kia xưng là công an, yêu cầu V.A xác minh danh tính bằng cách khai báo đầy đủ thông tin cá nhân như tên tuổi, số căn cước công dân, ngày cấp... để kiểm tra trên hệ thống. Sau đó, chị mới bừng tỉnh vì suýt rơi vào bẫy kẻ gian.
Trường hợp khác, chúng tự xưng là công an, yêu cầu người dùng điện thoại cung cấp các thông tin (địa chỉ, tên tuổi, số chứng minh thư…) để kiểm tra. Sau đó, chúng thông báo người dùng liên có một khoản tiền vi phạm giao thông chưa nộp, và doạ sẽ khoá thuê bao, bắt bớ.
Ngoài ra, kẻ gian còn dùng cuộc gọi tự động để liên lạc, khi người dùng nghe máy thì được hướng dẫn để được nhận quà tặng. Tiếp đó, người dùng sẽ nhận được thông báo từ “tổng đài” trong 1-2h không nộp phí trúng thưởng sẽ khoá thuê bao.
Tránh bẫy lừa thông báo “khoá thuê bao” ra sao?
Vừa qua, Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT), ghi nhận từ các hệ thống tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác do đơn vị quản lý cho thấy, gần đây hàng loạt người dùng điện thoại di động phản ánh họ liên tục nhận được cuộc gọi đe dọa sẽ bị “khóa thuê bao điện thoại”.
Trước tiên, các đối tượng liên tục thực hiện cuộc gọi thoại thông báo tới số máy bản thân người dùng rằng họ sẽ bị cắt dịch vụ sau 1 hay 2 giờ và để giải quyết cần liên hệ tới số điện thoại “tổng đài” do đối tượng cung cấp.
Trường hợp người dùng gọi lại số “tổng đài”, phía đầu dây bên kia yêu cầu người dùng cung cấp đầy đủ thông tin cá nhân như họ tên, địa chỉ, số chứng minh nhân dân/căn cước công dân… để được hỗ trợ kỹ thuật.
Khi đã nắm được thông tin cá nhân của người dùng, ngay lập tức các đối tượng hướng dẫn làm bước tiếp theo như thực hiện các cú pháp sang tên đổi chủ thông tin số điện thoại, cú pháp chuyển hướng cuộc gọi…
Sau khi chiếm quyền nhận cuộc gọi, đối tượng lừa đảo sẽ đăng nhập ứng dụng ví điện tử, tài khoản mạng xã hội… của người dùng và khai báo quên mật khẩu đăng nhập, chọn tính năng nhận cuộc gọi thông báo mã OTP. Từ đó, chúng dễ dàng chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội, tiền trong tài khoản ngân hàng liên kết với ví điện tử.
Trước tình trạng trên, VNCERT khuyến nghị, người dân tuyệt đối không làm theo bất kỳ yêu cầu nào của các cuộc gọi lừa đảo “khóa thuê bao điện thoại”. Khi nhận được các tin nhắn, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần lưu lại bằng chứng (tin nhắn hoặc ghi âm cuộc gọi) và phản ánh tới doanh nghiệp viễn thông quản lý thuê bao để yêu cầu xử lý. Bên cạnh đó, người dân cần cung cấp bằng chứng tới cơ quan công an gần nhất để đề nghị xử lý vi phạm theo pháp luật.
Cơ quan công an khuyến cáo người dân tuyệt đối không làm theo bất kỳ yêu cầu nào của các tin nhắn, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo như đã nói ở trên.
Đồng thời để bảo mật thông tin, tránh các cuộc gọi lừa đảo tiếp cận thì người dân không nên công khai thông tin cá nhân trên mạng xã hội hoặc các nền tảng trực tuyến khác, không nên làm theo yêu cầu của người lạ như: tải đường dẫn về cài đặt, đăng nhập thông tin, tài khoản ngân hàng... nhằm tránh bị tội phạm lợi dụng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Luật sư Nguyễn Thị Hường - Đoàn Luật sư TP.Hà Nội cho biết, lừa đảo qua điện thoại được xem là một hình thức phổ biến nhất. Hành vi đó có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
