Chiều 8.1, sau giờ nghỉ, các bị cáo bắt đầu được dẫn từ khu vực chờ xét xử vào phòng xét xử. Đại diện VKS tiếp tục công bố cáo trạng truy tố các bị cáo.
Trong khi công bố phần lý lịch bị cáo trong vụ án, đại diện VKS đã đính chính bổ sung cáo trạng về chức danh đại biểu Quốc hội của ông Đinh La Thăng. Đồng thời VKS cũng công bố chức danh này đã được UBTV Quốc hội đình chỉ.
Trước khi xét hỏi, thẩm phán yêu cầu cách ly các ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh sau đó mới dẫn Vũ Đức Thuận lên bục khai báo.
Ông Thuận cho biết từng giữ chức Ủy viên HĐQT, TGĐ của PVC trong giai đoạn 2009 – 2012.
Được hỏi về hợp đồng EPC số 33 giữa PVC và PV Power xây dựng dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, ông Thuận khai biết hợp đồng chưa đầy đủ trước khi đặt bút nhưng vẫn ký vì việc này đã xin ý kiến Chủ tịch Trịnh Xuân Thanh và ký để tạo công ăn việc làm cho PVC.
Bên cạnh đó, ông Thuận cho hay, thời điểm này PVC đang rất khó khăn về tài chính lại nhận lại một số dự án từ các thành viên của PVN nên muốn ký hợp đồng để lấy tiền trả nợ ngân hàng và dùng cho mục đích khác.
Thẩm phán tiếp tục nêu câu hỏi: “Như vậy cứ ký trước, lấy tiền rồi hoàn thiện sau?”. Ông Thuận trả lời dứt khoát: “Đúng”, đồng thời thừa nhận việc ký hợp đồng EPC trên là sai.
Được hỏi về cách tính đơn giá 1,2 tỉ USD của hợp đồng EPC số 33 nói trên, ông Thuận cho biết, đơn giá trên dựa vào tham khảo các nhà máy khác, chỉ là con số tạm tính và dự kiến là ký trước, hoàn thiện sau.
Đáng chú ý, Vũ Đức Thuận nói thêm, dù PVC là đơn vị chuyên ngành xây lắp nhưng để thực hiện dự án như Thái Bình 2 thì chưa thực hiện nhiều. “PVC chưa đủ năng lực, điều kiện để thi công” – bị cáo trả lời.
Về việc chi tiền tạm ứng cho Thái Bình 2 vào các dự án khác, ông Thuận cho hay ngay khi khởi công dự án vào ngày 1.3.2011, ông Thuận cùng Trịnh Xuân Thanh đòi tạm ứng nhưng phía PV Power không tạm ứng theo đề nghị. Khi được nhận tiền, các bị cáo đã chi không đúng mục đích.
“Lúc đó, do PVC khó khăn về tài chính, phải trả gốc lãi ngân hàng, đầu tư vào các đơn vị nên PVC đã dùng tiền tạm ứng đi trả nợ ngân hàng, góp vốn vào các đơn vị khác…” – Bị cáo Vũ Đức Thuận nói.
Ông Thuận giải thích: “Nhận thức cá nhân bị cáo chưa hiểu rõ việc này là sai và có áp lực trả nợ ngân hàng đồng thời có nghị quyết của HĐQT nên bị cáo đã dùng khoản tiền đó chuyển cho các đơn vị khác. Việc góp vốn ra ngoài đều thông qua HĐQT và có sự chỉ đạo trực tiếp từ Trịnh Xuân Thanh… Nay bị cáo hiểu rõ những hành vi của bị cáo là sai".
Tương tự, bị cáo Nguyễn Ngọc Quý – nguyên Phó chủ tịch HĐQT PVC khai PVC đã sử dụng sai mục đích số tiền tạm ứng theo hợp đồng EPC số 33. Việc ký hợp đồng số 33 được ông Quý căn cứ vào chủ trương của PVN đã chỉ định thầu cho PVC và các báo cáo của phòng ban cấp dưới.
Tuy nhiên, bị cáo Quý không thừa nhận mình tham gia ứng – chi tiền tạm ứng từ dự án Thái Bình 2. Ngược lại, thẩm phán Trương Việt Toàn công bố một số lời khai tại CQĐT cho thấy ông Quý bỏ phiếu đồng ý việc chi tiền.
Sau ông Quý, tòa mời Nguyễn Văn Tiến - nguyên Phó Tổng giám đốc PVC. Tiến thừa nhận PVC đã sử dụng khoản tiền tạm ứng sai mục đích, số tiền ban đầu là hơn 1.000 tỉ đồng còn sau đó bao nhiêu, bị cáo không nắm được. Số tiến sử dụng vào dự án NMNĐ Thái Bình 2 khoảng gần 200 tỉ đồng.
Khi HĐXX hỏi bị cáo Phạm Tiến Đạt (nguyên kế toán trưởng PVC), bị cáo Đạt khai, sau khi nhận chức kế toán trưởng, bị cáo đã có một báo cáo tài chính, trong đó có nội dung, các khoản công nợ phải thu của PVC (tại thời điểm bị cáo nhận vai trò kế toán trưởng) là rất lớn, bị các đơn vị chiếm dụng vốn, trong khi Tổng công ty phải đi vay ngân hàng, phải trả lãi.
Bị cáo có kiến nghị lãnh đạo PVC phải thu hồi công nợ và có cảnh báo về tình trạng thua lỗ. Bị cáo cũng báo cáo là tình trạng tài chính của Tổng công ty rất khó khăn, nếu góp vốn vào các công ty khác cũng không có vốn để góp. Tuy nhiên sau đó, bị cáo vẫn phải thực hiện theo Nghị quyết của các thành viên HĐQT.
HĐXX vẫn đang tiếp tục thẩm vấn các bị cáo khác.
