Bộ Công an là đơn vị chủ trì Dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Trong nội dung dự án có đề cập đến việc tiếp tục sử dụng lực lượng Công an xã bán chuyên trách tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Người dân cho rằng, thực tế địa bàn xã hiện nay đã được bố trí đồng bộ Công an chính quy. Cơ sở nào để tiếp tục sử dụng lực lượng Công an xã bán chuyên trách?
Theo Bộ Công an, điểm c khoản 1 Điều 46 Luật Công an nhân dân năm 2018 quy định: Các chức danh Công an xã bán chuyên trách được bổ nhiệm, bố trí theo quy định của Pháp lệnh Công an xã kết thúc nhiệm vụ và được sử dụng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự tại cơ sở, được hưởng chế độ, chính sách theo quy định của Pháp lệnh Công an xã cho đến khi có văn bản quy phạm pháp luật khác.
Việc xây dựng Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở là để quy định thống nhất việc quản lý đối với Công an xã bán chuyên trách khi kết thúc nhiệm vụ được tiếp tục tham gia bảo vệ an ninh, trật tự trên địa bàn xã nơi bố trí và tổ chức Công an xã chính quy.
Hiện nay, mặc dù đã bố trí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã; tuy nhiên, do biên chế của lực lượng Công an chính quy không thể bố trí đủ số lượng trên toàn bộ địa bàn cấp xã. Trong khi địa bàn này rất rộng, nhiều nơi tập trung các doanh nghiệp, nhà hàng, khách sạn, cơ sở sản xuất, kinh doanh hoặc là xã trọng điểm, phức tạp về an ninh, trật tự, xã biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, địa hình hiểm trở, chia cắt, đi lại khó khăn…
Không thể bố trí đủ lực lượng Công an xã chính quy mà vẫn phải huy động, sử dụng các lực lượng quần chúng cùng phối hợp tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự để giúp lực lượng Công an chính quy chủ động, kịp thời phát hiện, giải quyết ngay tại chỗ các vụ, việc, mâu thuẫn xã hội, không để bị động, bất ngờ.
Theo đó, tại địa bàn cấp xã, lực lượng Công an cấp xã giữ vai trò là nòng cốt, chỉ huy, chỉ đạo trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự tại địa bàn.
Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở có trách nhiệm hỗ trợ thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự theo sự chỉ đạo, hướng dẫn, quản lý của Công an cấp xã.
Như vậy, việc ban hành luật là để kịp thời tạo cơ sở pháp lý để tiếp tục sử dụng và quy định cụ thể nhiệm vụ, tên gọi của lực lượng Công an xã bán chuyên trách; để phân biệt với Công an xã chính quy khi tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cũng như chế độ, chính sách mà lực lượng này được hưởng. Qua đó, khắc phục thực trạng, dù lực lượng Công an xã bán chuyên trách đang tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở theo quy định của Luật Công an nhân dân năm 2018 nhưng chưa có văn bản quy phạm pháp luật quy định cụ thể nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự mà họ được thực hiện; cũng như tên gọi, chế độ, chính sách của lực lượng này để bảo đảm thống nhất áp dụng.
Theo số liệu khảo sát đến nay cho thấy, toàn quốc có 70.867 Công an xã bán chuyên trách được tiếp tục sử dụng tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Trong đó, có 69.381 người là nam giới, chiếm 98%; nữ giới có 1.486 người, chiếm 2%; độ tuổi từ 18 đến 60 tuổi có 69.258 người, chiếm 98%; trên 60 tuổi có 1.609 người, chiếm 2%);
Về trình độ văn hóa và trình độ học vấn, có 49.657 người (chiếm 73.7%) có trình độ 12/12; 17.738 người (chiếm 26.3%) có trình độ tiểu học và trung học cơ sở;
Về trình độ học vấn: Có 2.809 người (chiếm 4.17%) có trình độ đại học; 1.518 người (chiếm 2.25%) có trình độ cao đẳng; 4.588 người (chiếm 6.81%) có trình độ trung cấp; 3.857 người (chiếm 5.72%) có trình độ sơ cấp.
