Ông Nguyễn Hữu Xạ gắn bó với nghề giáo gần 30 năm, trong đó có 12 năm làm Hiệu trưởng Trường THPT Trần Phú (Đà Nẵng). Trong từng năm học, ông hết sức quan tâm giúp đỡ những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, không để em nào phải bỏ học giữa chừng vì lý do kinh tế.
Nhìn ông Xạ với mái tóc bạc trắng, ít ai ngờ NGƯT này có trí nhớ thật phi thường. Bao kỷ niệm trong gần 3 thập kỷ dường như vẫn còn nguyên vẹn trong ông mà ký ức sâu sắc nhất là việc dạy hòa nhập cho các học sinh khiếm thị. Ông cảm thấy tự hào về những học sinh khiếm thị ngày nào nay đã gặt hái nhiều thành công. Trong số đó, tiêu biểu là Hà Chương - hiện trở thành một nhạc sĩ danh tiếng, được công chúng gần xa mến mộ...
Nghỉ hưu năm 2005, ông Xạ hăng hái tham gia công tác địa phương với nhiều cương vị như Trưởng ban Công tác Mặt trận khu dân cư, Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng Hướng nghiệp và Dạy nghề Tân Văn, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học thành phố Đà Nẵng.
Với tư cách Trưởng ban Công tác Mặt trận, ông Xạ thường xuyên sâu sát thực tế, tận tình giúp đỡ những người nghèo khó. Mỗi dịp đón xuân mới, ông tích cực vận động hỗ trợ hộ nghèo, nạn nhân chất độc da cam, người cao tuổi và học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong khu dân cư.
Dịp Tết Trung thu hằng năm, ông Xạ tổ chức Vui hội Trăng Rằm và khen thưởng tất cả học sinh, sinh viên đạt kết quả học tập khá, giỏi trong khu dân cư. Từ năm 2013, ông Xạ cùng những người đồng tâm huyết đã khởi xướng Học bổng Vì ngày mai, thu hút nhiều cựu giáo viên tham gia.
Mỗi năm, Ban Quản lý Học bổng Vì ngày mai trao tặng 50 suất học bổng cho học sinh 7 trường THPT ở tỉnh Quảng Nam. Những năm qua, học bổng Vì ngày mai đã giúp hàng trăm học sinh nghèo vươn lên trên con đường học vấn.
Em Nguyễn Thị Lan Trinh, cựu học sinh Trường THPT Sào Nam (huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam), hiện là sinh viên Khoa Dược (Đại học Đà Nẵng) tâm sự: "Em mồ côi cha từ nhỏ, mẹ làm nông nhưng ít đất, 3 anh em đi học trong cảnh thiếu thốn triền miên. Học bổng Vì ngày mai đã giúp tôi rất nhiều trên con đường học vấn và là nguồn khích lệ to lớn, thôi thúc tôi nỗ lực phấn đấu vươn lên".
Đặc biệt, ông Xạ cùng các cựu giáo viên Trường THPT Trần Phú còn tự nguyện đóng góp ủng hộ 50 triệu đồng/năm cho Trung tâm Giáo dục hòa nhập Hướng Dương Việt - nơi đang nuôi dưỡng hơn 30 trẻ khuyết tật, đồng thời mỗi năm trao tặng 200 suất quà tết cho đồng bào nghèo ở các huyện miền Tây Quảng Nam.
Đối với công tác khuyến tài, hằng năm, ông Xạ cùng các lãnh đạo Hội Khuyến học thành phố Đà Nẵng duy trì thường xuyên 4 giải thưởng lớn, đó là Giải thưởng Huỳnh Thúc Kháng, Giải thưởng Học sinh xuất sắc tiêu biểu, Giải thưởng Học sinh vượt khó học giỏi và Giải thưởng Học sinh dân tộc Cờ Tu vượt khó hiếu học.
“Trong từng giải thưởng, chúng tôi đều tiến hành 3 vòng xét chọn (cấp cơ sở, cấp quận/huyện và cấp thành phố) nhằm bảo đảm trao thưởng “công minh, dân chủ và đúng đối tượng” - ông Xạ cho hay.
Nói về NGƯT Nguyễn Hữu Xạ, Chủ tịch Hội Khuyến học thành phố Đà Nẵng Trần Đình Liễn nhấn mạnh: "Ông Xạ là tấm gương điển hình về sự cống hiến cho sự nghiệp trồng người, luôn nêu cao tài năng, nhiệt huyết với công tác khuyến học khuyến tài và phong trào học tập suốt đời, nhiều lần được Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam và thành phố Đà Nẵng khen thưởng".
