TP.Hồ Chí Minh: Nan giải phân loại rác tại nguồn

Việc tổ chức thu gom rác phân loại được thực hiện khác ngày (mỗi ngày thu gom các loại rác khác nhau) và phương tiện chuyên chở phải ghi rõ thu gom chất thải hữu cơ hoặc thu gom chất thải khác. Tuy nhiên, sau khi có hiệu lực, việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn vẫn chưa có tiến triển tích cực, nếu không muốn nói là “giậm chân tại chỗ”.

Vẫn đổ rác chung...

Tại phường 17 quận Bình Thạnh - nơi được thực hiện thí điểm phân loại rác tại nguồn với 3 đối tượng (gồm hộ dân ở mặt tiền đường, hộ trong hẻm và hộ ở nhà trọ). Tuy nhiên, ngày 10.11, nghi nhận ở mặt tiền đường đến trong hẻm của đường Phan Văn Hân (phường 17, quận Bình Thạnh), đa số người dân vẫn để chung rác vào một bao, không phân loại. Theo ông Nguyễn Văn Bình - nhà mặt tiền đường Phan Văn Hân, trong khi một số hộ dân đã có ý thức phân loại rác tại nhà, thì người đi thu gom rác vẫn đổ chung rác vào một xe để vận chuyển đến bãi tập kết. “Như vậy, người dân dù có ý thức phân loại rác thì công sức của họ cũng thành vô nghĩa nên không làm” - anh Bình nói.

Chiều ngày 10.11, chúng tôi ghi nhận anh Mai Văn Minh - một người thu gom rác dân lập chạy xe máy kéo thùng rác tự chế đến lấy rác tại hẻm 234 đường Phan Văn Hân (quận Bình Thạnh). Anh Minh dừng trước cửa nhà người dân lấy rác, đổ tất cả vào chung thùng rác. Theo lý giải của anh Minh, rác thải đổ chung vì không có xe rác chuyên dùng để riêng các loại rác.

Đốt rác sinh điện vẫn cần phân loại rác tại nguồn

Hiện nay, mỗi ngày đêm thành phố thải ra hơn 9.000 tấn rác sinh hoạt (chưa kể rác công nghiệp), mỗi năm còn tăng thêm 10%. Trong khi đó, diện tích đất để thực hiện chôn lấp rác dần thu hẹp. Do đó, thành phố xác định phải giảm lượng rác thải chôn lấp. Theo định hướng, TP.Hồ Chí Minh đặt ra lộ trình sẽ giảm tỉ lệ xử lý rác bằng phương pháp chôn lấp còn 50% vào năm 2020 và 20% vào năm 2025.

Mới đây, TPHCM đã khởi công xây dựng hai nhà máy đốt rác phát điện với tổng công xuất đốt khoảng 4.000 tấn rác/ngày. Sau khi hoàn thành và đưa vào hoạt động cuối năm 2020, hai nhà máy này sẽ giúp thành phố xử lý gần một nửa lượng rác thải ra mỗi ngày bằng phương pháp đốt sản sinh điện.

Với công nghệ đốt rác phát điện, việc phân loại rác sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều do việc đốt rác thì hầu như không cần phân loại chi tiết. Theo ông Nguyễn Toàn Thắng - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.Hồ Chí Minh, với công nghệ đốt rác mới người dân chỉ cần phân rác làm 2 loại là: Rác có thể tái chế (kim loại, chai nhựa, lon thiếc…) và chất thải còn lại. Khi đó việc thu gom rác sẽ được thực hiện theo hướng: Rác thải còn lại sẽ được thu gom hằng ngày để làm nguyên liệu cho các nhà máy xử lý, riêng rác thải tái chế sẽ được thu gom bằng cách trả tiền cho người dân hoặc đổi rác lấy quà tặng. “Phương án mới này khả thi hơn so với phương án phân loại mà thành phố đang triển khai” - ông Thắng nói.

Trong khi đó, ông Võ Văn Hoan - Phó Chủ tịch UBND TPHCM - cho biết nếu tổ chức bộ máy thu gom, xử lý rác không đồng bộ, không hoạt động theo quy củ, không có cơ chế ràng buộc thì công tác quản lý vệ sinh môi trường sẽ rất khó khăn. Vì vậy, TP.Hồ Chí Minh quyết liệt chỉ đạo chuyển các đường dây rác thành hợp tác xã và công ty. Từ đó, đồng bộ hoá từ thùng rác, phương tiện thu gom, vận chuyển đến đồng phục của người thu gom. “Thành phố sẽ bố trí nguồn vốn để bảo đảm thực hiện đồng bộ các công việc, cố gắng cuối năm 2020 tất cả quận huyện đều phải đăng ký thay đổi mô hình tổ chức đường dây rác chuẩn hoá, đúng theo tiêu chuẩn vệ sinh đô thị. Bên cạnh đó, TPHCM cũng chỉ đạo, phối hợp với từng uỷ ban quận, huyện sắp xếp, quy hoạch lại các đường dây rác, phân vùng công bằng, hợp lý, khoa học không chèn ép để vừa có lợi cho người dân, địa phương và doanh nghiệp” - ông Hoan nói.