Dự kiến trong giai 2021 - 2025, các dự án tại Khu kinh tế Vân Đồn cần khoảng 70 triệu m3 đất đá/năm. Vậy, không khai thác đất đồi tại chỗ (Vân Đồn có diện tích đất đồi rất lớn), sẽ lấy nguồn nguyên liệu ở đâu để san lấp mặt bằng các dự án?
Theo ông Cao Tường Huy - Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Ninh, tỉnh đã tính toán dùng đất, đá thải của các công ty khai thác than ở TP.Cẩm Phả để san lấp mặt bằng cho các dự án. Hiện, trữ lượng đất đá tại bãi thải mỏ tại khu vực Cẩm Phả là 1,2 tỉ m3.
Lâu nay, ngành than luôn “đau đầu” với đất đá thải, bởi khó khăn tìm bãi đổ thải và các vấn đề về môi trường, an toàn. Trong khi đó, các đồi xanh ở Quảng Ninh ngày càng biến mất do bị khai thác để lấy nguyên liệu san lấp mặt bằng.
Các bãi thải mỏ của ngành than ở Quảng Ninh thường được ví như những quả “bom bùn”, nhất là vào mùa mưa. Trong đó, trong trận “đại hồng thủy” kéo dài hơn một tuần vào tháng 8 năm 2015, một bãi thải mỏ ở Cẩm Phả đã sạt lở, vùi lấp nhiều nhà dân.
Theo ông Huy, việc hạn chế, dừng khai thác đất đồi để san lấp mặt bằng các dự án là chủ trương lớn của Quảng Ninh, nhằm vừa bảo vệ môi trường, cảnh quan, vừa phát triển kinh tế tuần hoàn (phế, phụ phẩm của quá trình này là đầu vào của quá trình sản xuất khác, hỗ trợ nhau cùng phát triển).
“Riêng với Vân Đồn thì sẽ dừng hẳn việc cấp phép khai thác đất đồi để san lấp mặt bằng các dự án. Các dự án nào đang được thực hiện hoặc đã được cấp phép thì vẫn tiến hành” - ông Huy cho biết.
Ông Trương Mạnh Hùng - Chủ tịch UBND huyện Vân Đồn - cho biết, hiện còn 5 dự án khai thác đất đồi để san lấp mặt bằng, nhưng có thể sẽ vận động các doanh nghiệp trúng thầu nghiên cứu trả lại dự án nếu chưa khai thác.
Để tìm nguồn nguyên liệu thay thế, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có cuộc họp với các doanh nghiệp tại Vân Đồn. Đại diện các doanh nghiệp đều cơ bản đồng ý phương án lấy đất đá thải mỏ từ Cẩm Phả, nhưng cần tính toán về giá thành.
“Tỉnh đã yêu cầu Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng Công ty Đông Bắc xây dựng phương án vận tải đất thải mỏ về Vân Đồn, nhưng phải đảm bảo giá cạnh tranh với các nguồn nguyên liệu san lấp khác; báo cáo về tỉnh vào tháng 11.2021” - ông Huy cho hay.
Theo tính toán, phương án làm băng tải là khả thi nhất, bởi đoạn đường từ các bãi thải mỏ ở Cẩm Phả ra đến cảng Khe Dây không xa, và từ đây đất đá thải được rót xuống các tàu để đưa đến các dự án.
Hơn nữa, các dự án cần nguyên liệu để san lấp mặt bằng ở Vân Đồn đều nằm ở ven biển nên thuận lợi.
Ngoài ra, từ cảng Khe Dây, tàu, sà lan có thể vận chuyển đất đá thải mỏ bằng đường biển về thị xã Quảng Yên của Quảng Ninh - nơi đang cần số lượng nguyên liệu san lấp mặt bằng cực lớn cho các khu công nghiệp, các dự án trọng điểm.
Từ đầu năm 2021 đến nay, đã có 2 dự án ở TP.Hạ Long thí điểm dùng đất đá thải mỏ của Công ty CP than Núi Béo tại Hạ Long để san lấp mặt bằng, với tổng cộng khoảng 1 triệu m3.
Trong thực tế, trước đó, tại một số khu vực trung tâm TP.Hạ Long và TP.Cẩm Phả cũng đã sử dụng đất đá thải mỏ để san lấp mặt bằng, đến nay vẫn đảm bảo môi trường, chất lượng, ổn định nền dự án, công trình.
