Mưa lũ ở miền Trung đang diễn biến phức tạp gây thiệt hại nặng nề. Đáng chú ý, mùa bão năm 2020 được dự báo sẽ dồn dập vào cuối năm vẫn tập trung vào các tỉnh Trung Bộ và có tính chất phức tạp do tác động của hình thái La Nina. Ông Nguyễn Đức Hòa - Phó Trưởng phòng Dự báo Khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia đã phân tích rõ hơn về trạng thái này.
Hiện diễn biến cụ thể của pha La Nina như thế nào thưa ông?
- Hiện tại, chuẩn sai nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO3.4 (khu vực xích đạo trung tâm Thái Bình Dương) trong 3 tháng 7, 8, 9 năm 2020 đang thấp hơn trung bình nhiều năm là 0,6 độ C và tiếp tục giảm hơn so với trung bình 3 tháng 6, 7, 8 năm 2020 là 0,2 độ C.
Xu thế nhiệt độ mặt nước biển tiếp tục lạnh đi và được xác định hiện tượng La Nina đã xuất hiện. Dự báo hiện tượng sẽ La Nina còn kéo dài trong những tháng cuối năm 2020 và đầu năm 2021. Một chu kỳ La Nina là khi có chuẩn sai nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO3.4 nhỏ hơn -0,5 độ C và kéo dài 5 tháng liên tiếp.
Vậy tác động của hiện tượng La Nina đến thời tiết tại Việt Nam như thế nào, khác biệt ra sao so với hiện tượng El Nino thưa ông?
- Sự xuất hiện của hiện tượng La Nina cũng giống như El Nino, tức là đều ảnh hưởng tới quy luật của thời tiết tại những vùng El Nino hay La Nina tác động.
Theo thống kê trung bình mỗi năm có 5 - 7 xoáy thuận nhiệt đới bao gồm bão và áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng đến nước ta. Tính trung bình mỗi tháng có 0,58 cơn bão.
Trong những năm El Nino trung bình mỗi tháng có 0,42 cơn, ít hơn trung bình nhiều năm khoảng 28%. Trong khi đó, trung bình mỗi tháng La Nina có 0,80 cơn, nhiều hơn trung bình nhiều năm khoảng 38%. Trong điều kiện xảy ra La Nina, xoáy thuận nhiệt đới thường xảy ra nhiều hơn vào nửa cuối mùa bão (tháng 9, 10, 11).
Trong những năm La Nina, số cơn bão trên Biển Đông và ảnh hưởng đến nước ta nhiều hơn bình thường khoảng 28%. Mùa bão trong những năm La Nina kết thúc muộn hơn bình thường và kéo dài về cuối năm, tập trung nhiều ở các tỉnh Trung Bộ và Nam Bộ.
Thưa ông, vậy với những diễn biến và tác động như vậy, dự báo xu thế thời tiết từ nay đến cuối năm có những điểm đáng lưu ý như thế nào? Ông có khuyến cáo gì đến người dân?
- Với những tác động chung của hiện tương La Nina đến thời tiết Việt Nam, kết hợp với các phương án dự báo, có thể đưa ra những dự báo từ tháng 10 cho tới hết năm 2020, số lượng bão và áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông còn có khả năng xuất hiện khoảng 5 - 7 cơn.
Trong đó có khoảng 3 - 4 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta, tập trung nhiều ở khu vực Trung Bộ và phía Nam. Tiếp tục đề phòng khả năng xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, sét, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt trong giai đoạn chuyển mùa tháng 10 và tháng 11; gió mạnh trên biển do tác động gió mùa Tây Nam vào thời kỳ ở vùng biển phía Nam Biển Đông; gió Đông Bắc của không khí lạnh trên khu vực phía Bắc và Giữa Biển Đông vào các tháng chính của mùa đông năm 2020 - 2021.
Ngoài ra cần đề phòng các đợt mưa lớn dồn dập và kéo dài ở khu vực Miền Trung trong các tháng 10 và tháng 1.2020, đặc biệt khu vực Trung và Nam Trung Bộ. Trong những tháng mùa khô tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ nhiều khả năng xuất hiện các đợt mưa trái mùa.
Trân trọng cảm ơn ông!
