Sáng 27.4, LĐLĐ TPHCM tổ chức tọa đàm “Nâng cao hiệu quả thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể (TƯLĐTT) tại doanh nghiệp”.
Theo LĐLĐ TPHCM, có 1.896 TƯLĐTT đạt loại A, B và 258 TƯLĐTT có phúc lợi đoàn viên, nhưng số lượng này còn khiêm tốn so với số lượng CĐCS hiện có. Bên cạnh đó, có 2.790 thỏa ước lao động tập thể hết hạn, có 5.009 doanh nghiệp có CĐCS nhưng chưa có TƯLĐTT, có 14.392 doanh nghiệp chưa có CĐCS và chưa có TƯLĐTT.
Theo đánh giá, TƯLĐTT đem lại hiệu quả lớn, tuy nhiên nhiều NSDLĐ chưa thật sự quan tâm đến đối thoại, thương lượng, ký kết TƯLĐTT. Do đó, công tác thương lượng, ký kết TƯLĐTT vẫn còn nhiều hạn chế và nhiều nơi còn hình thức, thậm chí chỉ là sao chép các quy định pháp luật có sẵn. Đây chính là nguyên nhân khiến quan hệ lao động tại nhiều doanh nghiệp chưa ổn định, xảy ra tranh chấp tập thể và quyền lợi của NLĐ chưa được đảm bảo, nhất là vấn đề về tiền lương, thưởng...
Nhiều ý kiến phát biểu tại hội nghị đã thẳng thắn chỉ ra chất lượng nhiều TƯLĐTT còn thấp, còn hình thức hay chỉ là sao chép luật. Việc thương lượng để ký kết TƯLĐTT còn chưa cao, mà chủ yếu là do một bên soạn thảo và đưa cho bên kia xem và ký.
Bên cạnh đó, do địa vị của cán bộ CĐCS là người làm công ăn lương, chưa thật sự bình đẳng với chủ doanh nghiệp, nên rất khó khăn khi thương lượng, ký kết TƯLĐTT. Một số cán bộ CĐCS chưa nghiên cứu sâu pháp luật lao động, thiếu kỹ năng thương lượng, nhiều người làm công việc kiêm nhiệm, hưởng lương từ doanh nghiệp nên còn ngại va chạm với NSDLĐ…
Ông Phan Lê Vũ, Trưởng phòng Lao động – Xã hội Ban Dân vận Thành ủy TPHCM cho rằng trong bối cảnh tương lai sẽ có tổ chức đại diện NLĐ ở doanh nghiệp, tổ chức CĐ TPHCM cần đẩy mạnh thực hiện tốt chức năng đại diện bảo vệ quyền lợi và chăm lo cho đoàn viên và NLĐ để tập hợp, thu hút NLĐ và xây dựng tổ chức.
Ông Vũ cũng cho biết thực tế nhiều chủ doanh nghiệp cho rằng việc thương lượng, ký kết TƯLĐTT là gánh nặng chứ không phải là biện pháp để phát triển doanh nghiệp ổn định, bền vững. Do đó, tổ chức CĐ cần tăng cường bồi dưỡng kỹ năng thương lượng, thuyết phục cho cán bộ CĐ, nhất là CĐCS để nâng cao chất lượng khi thỏa thuận, thương lượng, ký kết TƯLĐTT và tuyên truyền để chủ doanh nghiệp thấy được lợi ích khi ký TƯLĐTT.
Phó Chủ tịch LĐLĐ TPHCM Phạm Chí Tâm nhìn nhận vai trò của tổ chức CĐ trong thương lượng, ký kết TƯLĐTT nhất là ở các doanh nghiệp ngoài nhà nước ngày càng tăng, chất lượng TƯLĐTT được nâng lên với nhiều điều có lợi cho NLĐ. Tuy nhiên việc thương lượng, ký kết TƯLĐTT còn nhiều hạn chế.
Để khắc phục tình trạng này, ông Tâm đề nghị các cấp CĐ TPHCM cần đẩy mạnh tuyên truyền cho NLĐ và NSDLĐ về vai trò của TƯLĐTT trong xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định trong doanh nghiệp. Chỉ khi NLĐ hiểu biết về TƯLĐTT thì sẽ là người giám sát việc thực hiện và nếu NSDLĐ làm sai thì chính NLĐ có thể đấu tranh đòi quyền lợi.
Ông Tâm cũng đặc biệt lưu ý các cấp CĐ cần tranh thủ sự hỗ trợ của cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, ban ngành trong hệ thống chính trị trong việc ký kết TƯLĐTT. Các cấp CĐ phải hiểu được cán bộ CĐCS yếu về kỹ năng nào để bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, đồng thời phải quan tâm bồi dưỡng, đào tạo cán bộ, bố trí cán bộ có khả năng phù hợp trong thời gian dài để chú trọng việc thương lượng, ký kết TƯLĐTT.
“Thương lượng là bước quan trọng nhất trong cả quá trình ký kết TƯLĐTT, phải cho chủ doanh nghiệp và NLĐ thấy được điều có lợi khi ký TƯLĐTT để cùng tổ chức CĐ xây dựng TƯLĐTT. Phải chuẩn bị kỹ về nội dung, phải chọn đúng thời điểm thương lượng để ký TƯLĐTT”, ông Tâm nhấn mạnh.
