Hút thuốc lá, bị Cty cho… nghỉ việc!
“Hành vi bị nghiêm cấm: Hút thuốc lá. Vi phạm lần một: Phạt 500 ngàn đồng. Tái phạm: Chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ)” – là thông báo đập vào mắt của tôi khi tới thăm xưởng sản xuất của một công ty chuyên về công nghệ hóa chất và môi trường (TPHCM). Tôi thắc mắc: “Hút thuốc lá mà bị cho… nghỉ việc thì chắc không còn ai để làm việc?” Vị Phó giám đốc phân xưởng lý giải: “Vì đặc thù công việc, tình hình sản xuất của công ty nên môi trường làm việc ở đây có rất nhiều a-xít, đây là những nguyên liệu rất dễ gây cháy, bắt lửa cho nên Cty mới có quy định ngặt nghèo như vậy. Thế nhưng, quy định là như vậy nhưng vẫn có CN vi phạm”.
Ban đầu, ban giám đốc công ty đưa nội dung “NLĐ không được hút thuốc, không được sử dụng các thiết bị có nguy cơ gây lửa trong phân xưởng” vào nội quy lao động để NLĐ chủ động thực hiện mà không có các hình phạt đi kèm. Trong các buổi tập huấn an toàn lao động, ban giám đốc dành nhiều thời gian để nói về khả năng gây cháy của a-xít, mức độ nguy hiểm, tác hại đến tính mạng của NLĐ, sản xuất của công ty… Nói và tuyên truyền như vậy nhưng vẫn có NLĐ bỏ ngoài tai, vẫn lén lút hút thuốc.
“Một lần tôi bắt gặp một nam CN đứng hút thuốc, tôi đề nghị xử lý thì anh CN giải thích là nhà xưởng đã được dọn dẹp xong, nghĩ rằng a-xít đã sạch nên không sao. Tôi phải giải thích là a-xít rất dễ bay hơi, nền nhà sạch nhưng trong không khí vẫn còn, a-xít lại là chất lỏng, có thể chảy lan ra mà mình không biết. Chỉ cần 0,001% khả năng xảy ra nguy cơ cháy nổ thì mình vẫn phải đề phòng. Tôi nói hết nước hết cái, anh ta “dạ, dạ, vâng vâng” nhưng sau đó vẫn tái phạm. Vậy là công ty quyết định cho nghỉ việc. Chúng tôi nghĩ, chỉ tuyên truyền không thì NLĐ vẫn chưa sợ nên mới đưa ra hình phạt đó là phạt tiền và chấm dứt HĐLĐ. Không thể dung dưỡng cho một vài cá nhân mà ảnh hưởng đến tính mạng, tài sản của hàng trăm người khác” – vị Phó giám đốc này nói.
“Cty không phải cấm hoàn toàn việc NLĐ hút thuốc trong công ty mà vẫn bố trí những nơi cho phép NLĐ được hút thuốc lá. Bên cạnh đó, để “đền bù” cho môi trường làm việc có tính chất nguy ngại, ban giám đốc có quy định, NLĐ được bố trí nghỉ sớm hơn, thời gian nghỉ giữa giờ cũng dài hơn. NLĐ có nhiều chế độ bồi dưỡng sức khỏe… Vì đặc thù ngành nghề, nên công ty mới có những quy định ngặt nghèo như vậy nhưng để bù lại, ban giám đốc cũng có nhiều chính sách ưu đãi, chăm lo cho NLĐ” – vị Phó giám đốc bày tỏ.
“DN muốn phát triển tốt rất cần sự ủng hộ của NLĐ”
Trong cuộc họp đầu tuần của cả chuyền, Thủy xin phát biểu ý kiến. Dù có hơi rụt rè nhưng Thủy nói rõ ràng, rành mạch: “Tôi đề nghị chị em mình đừng lấy vải vụn của công ty để làm việc riêng. Đừng lấy hàng lỗi, hàng mẫu của công ty bán rẻ ra ngoài nữa. Ban giám đốc đã có quy định nghiêm cấm, nếu chuyền mình cứ tái phạm, giám đốc sẽ mất lòng tin, sau này mình muốn tăng lương, thưởng gì cũng rất khó”.
Thủy là CN trẻ, 24 tuổi, học hết cao đẳng nhưng chưa tìm được việc làm nên Thủy vào làm CN ở Cty chuyên về sản xuất may mặc được gần 3 năm. Vốn sáng dạ, lại chịu khó, Thủy nhanh chóng được phân công vị trí chuyền phó. 3 tháng trước, cả xưởng may của công ty đã chịu trận lôi đình của ban giám đốc vì hàng của công ty chuyên xuất khẩu đi nước ngoài thì nay được bày bán ở Chợ Lớn, trong khi tất cả những hàng đó chưa được xuất kho. Giám đốc truy tung tích nhưng không có được câu trả lời, ông liền ra quy định: “Nếu phát hiện CN nào lấy bất kỳ vật gì liên quan đến sản phẩm của công ty đưa ra ngoài đều bị kỷ luật, đuổi việc”. Sau cơn thịnh nộ của giám đốc, tình hình tại chuyền của Thủy có vẻ ổn nhưng sau đó tình trạng lấy vải vụn của chị em CN lại tái diễn.
“Một cái áo, một miếng vải vụn đối với mình chỉ là “tiện tay” nhưng đối với công ty nó là một thiệt hại lớn. Ví dụ như lô hàng chuẩn bị xuất đi nước ngoài mà ở trong nước đã bán, ban giám đốc phải đền bù thiệt hại biết bao nhiêu. Mà những thiệt hại đó đều tính vào chi phí sản xuất, lợi nhuận của công ty. Công ty thiệt hại, lợi nhuận thấp thì cuối năm anh chị em CN làm sao đòi hỏi được thưởng cao. Một cái áo lỗi, công ty đem hủy không phải là lãng phí, mà đó là hy sinh cái nhỏ để được cái lớn. Chị em mình cũng phải như vậy, phải biết bỏ thói quen xấu nhỏ để mà có được cái lợi lâu dài” – chị Thủy bộc bạch.
“DN muốn phát triển tốt, không chỉ là sự nỗ lực của ban giám đốc, mà phần lớn nhờ vào sự đồng hành, chia sẻ của tập thể NLĐ. Chỉ một ví dụ đơn giản ở công ty tôi về tiết kiệm điện, nước. Để tiết kiệm điện, ban giám đốc đã lần lượt cải tiến kỹ thuật, thay đổi máy móc nhằm kéo giảm sản lượng điện sử dụng. Mặc dù chi phí để đầu tư máy móc khá lớn nhưng về lâu dài thì mang lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, mình tiết kiệm mà NLĐ không tiết kiệm thì rất khó. Để rèn luyện ý thức tiết kiệm điện cho NLĐ, ban đầu chúng tôi đưa nội dung này vào những buổi họp với các chuyền trưởng, nhờ các chuyền trưởng vận động NLĐ. Sau đó, tôi bắt đầu khen thưởng cho những chuyền, xưởng thực hiện tốt các nhiệm vụ tiết kiệm điện, nước. Bên cạnh đó, với số tiền tích lũy được từ việc tiết kiệm điện nước hàng tháng, tôi đưa hết vào quỹ phúc lợi cho NLĐ, dành để thăm hỏi, làm quà tặng khi CNLĐ ốm đau… Để cho NLĐ thấy được những lợi ích của việc tiết kiệm, đồng hành với các chính sách của DN thì ắt hẳn NLĐ sẽ làm theo” – ông Nguyễn Minh Thành, Giám đốc Cty chế biến thủy sản tại TPHCM, chia sẻ.
