Bi hài chuyện “bắt vợ” tại Nghệ An: Hủ tục và vi phạm pháp luật

Quang Đại |

Vừa qua, xuất hiện video clip khoảng 3 phút quay cảnh 4 nam thanh niên tại Nghệ An tổ chức bắt một cô gái, ép đưa lên xe máy chở đi trong tiếng kêu khóc, cầu cứu, vùng vẫy của cô này. Người ngoài đứng nhìn nhưng không ai can thiệp, vì cho rằng đây là hành động “bắt vợ” theo phong tục địa phương.

Cô gái gào khóc vì bị “bắt vợ”

Clip có tốc độ lan truyền chóng mặt, cơ quan chức năng địa phương nhanh chóng vào cuộc. Qua xác minh, được biết nhóm nam thanh niên và cô gái đều người xã Liên Hợp (huyện Quỳ Hợp). Sự việc diễn biến như sau: Ngày 3.2, khi cô gái (tên Vi Thị H., 24 tuổi) đang đứng bên đường thì xuất hiện bốn nam thanh niên kéo, ép buộc cô này lên xe máy. Ngay lúc đó chiếc xe máy chở 3 không đội mũ bảo hiểm lao đi. H. ngồi giữa vùng vẫy và la hét thất thanh, cố vùng khỏi xe máy.

Khi H. xuống khỏi xe máy, các thanh niên tiếp tục bắt giữ, ôm lấy người, ép buộc lên xe. Có tiếng người phụ nữ xung quanh nói lớn: “Thả ra đi, nó không ưng thì thôi”. Lúc có một ô tô con đi qua, H.vùng thoát được khỏi các thanh niên, bỏ chạy. Cuộc “bắt vợ” của 4 thanh niên thất bại.

Ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch UBND xã Châu Lộc (huyện Quỳ Hợp) xác nhận, clip trên được quay trên địa bàn xã Châu Lộc. Khi từ miền Nam về quê nghỉ Tết Đinh Dậu 2017, thì một thanh niên ở xã Liên Hợp tên là Q. phát sinh tình cảm với cô gái. Q. đặt vấn đề hôn nhân, nhưng H. không chấp nhận. Q. muốn tổ chức “bắt vợ” để thành “sự đã rồi”, H. biết được nên tìm cách lẩn trốn ở nhà người quen 3 ngày liền. Đến ngày 3.2, H. ra đường bắt xe vào miền Nam làm việc thì bị Q. cùng nhóm bạn tổ chức “bắt vợ”.

Mấy thanh niên tổ chức ép H. lên xe để về làm vợ.

“Cướp vợ” là vi phạm pháp luật

Trao đổi với LĐ&ĐS về vụ việc, Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp Nguyễn Đình Tùng cho biết: “Qua báo cáo của cơ quan chức năng, sự việc xảy ra tại địa bàn xã Châu Lộc, một số nam thanh niên người xã Liên Hợp tổ chức bắt một cô gái người cùng xã để về làm vợ. Cả hai đối tượng nam và nữ này đều đã đủ tuổi công dân (18 tuổi trở lên). Hiện chúng tôi đang giao các cơ quan liên quan tiếp tục xác minh”.

Ông Tùng giải thích: “Người Thái có tục bắt vợ, do đôi trai gái yêu nhau, muốn tiến đến hôn nhân. Khi tổ chức bắt vợ thì được bỏ qua một số thủ tục, đỡ mất thời gian và chi phí. Nói “cướp vợ” nhưng thực chất là nhằm “đốt cháy giai đoạn”.  Sau đó, họ phải nộp phạt một ít và tổ chức cưới. Quan trọng là có sự đồng ý giữa nam và nữ. Còn nếu bắt vợ mà không được sự đồng ý của cô gái là lợi dụng, không thể chấp nhận được”.

Về quan điểm xử lý vụ việc, ông Nguyễn Đình Tùng cho hay, thời gian gần đây, địa phương đã đẩy mạnh tuyên truyền, hành vi “cướp vợ” đã giảm hẳn, không xảy ra sự cố, vấn đề gì đối với tục bắt vợ này. Sự việc vừa qua là một hiện tượng khá hi hữu. “Quan điểm của chúng tôi là nếu có hành vi vi phạm pháp luật thì cần xử lý nghiêm; nếu có căn cứ thì xử lý hành chính theo quy định để giáo dục, răn đe chung”, ông Tùng nói.

TS.LS Nguyễn Trọng Hải, Trưởng VP Luật sư Trọng Hải và cộng sự (trụ sở tại Nghệ An) nêu quan điểm: “Hành vi “cướp vợ” tại huyện Quỳ Hợp như phản ánh trên báo chí là vi phạm pháp luật. Tuy là một tục lệ nhưng không được trái quy định của pháp luật. Hành vi nói trên có dấu hiệu của tội “Bắt giữ người trái pháp luật” (quy định tại Điều 157, Bộ luật hình sự năm 2015). Nếu bắt cô gái về làm vợ trái với ý muốn người này, thì người thực hiện cũng có dấu hiệu của tội cưỡng ép kết hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ (Điều 181, Bộ luật hình sự năm 2015); vi phạm khoản b, điều 5, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 (nghiêm cấm cưỡng ép kết hôn).

Đây là những hành vi xâm hại đến quyền tự do cá nhân, quyền tự do hôn nhân của công dân, do đó cần được ngăn chặn kịp thời”. Theo LS Hải, vì các hành vi nói trên chưa đạt, nên chưa đủ căn cứ khởi tố vụ án, tuy nhiên, có thể xem xét xử lý hành chính các đối tượng đã tham gia “cướp vợ”.

“Chúng ta tôn trọng các phong tục tốt đẹp, nhân văn của người dân; đồng thời cần vận động để xóa bỏ những hủ tục không phù hợp với quy định pháp luật và nếp sống văn minh. Các hành vi vi phạm cần được xử lý nghiêm để có tính răn đe, giáo dục cho toàn xã hội”, TS.LS Hải trao đổi.  

“Bắt vợ”, phong tục hay hủ tục?

Tại một số cộng đồng dân tộc thiểu số miền Tây Nghệ An và một số vùng trên cả nước, có tục “cướp vợ”, hay còn gọi là “bắt vợ” hay “trộm vợ”. Nguồn gốc của tập tục này bắt nguồn từ việc một số đôi trai gái yêu nhau, nhưng vì hoàn cảnh khó khăn nên không đủ chi phí làm đám cưới. Do đó, chàng trai tổ chức “bắt vợ” để giảm bớt thủ tục, chi phí. Khi cô gái đã bị “bắt” về làm vợ, thì phải chấp nhận lấy chàng trai làm chồng. Tuy nhiên, thực tế vẫn có một số thanh niên lợi dụng phong tục này, cưỡng ép người khác kết hôn với mình. Tại Nghệ An, một số trường hợp đã bị xử lý hành chính hoặc kỷ luật vì hành vi này. Hiện nay, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, các thủ tục rườm rà, tốn kém trong cưới hỏi đã được giản lược, tục bắt vợ hầu như không còn.

 

Quang Đại
TIN LIÊN QUAN

Vụ “bắt vợ” tại Nghệ An: Khi hủ tục “chạm trán” pháp luật

QUANG ĐẠI |

Giữa thanh thiên bạch nhật, 3 - 4 thanh niên tổ chức bắt, đưa một cô gái trẻ lên xe máy chở đi giữa tiếng gào khóc, la hét, kêu cứu tuyệt vọng. Nhiều người đứng nhìn, bình phẩm nhưng không can thiệp, vì cho rằng đó là phong tục.

Đề nghị kỷ luật nguyên Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng

Vương Trần |

Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật ông Mai Tiến Dũng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ.

Sớm nghiên cứu nguồn kinh phí hỗ trợ đoàn viên, người lao động mất việc làm

Vương Trần |

Thủ tướng Chính phủ nêu yêu cầu này nhằm hỗ trợ đoàn viên, người lao động bị mất việc làm, đặc biệt là người lao động có hoàn cảnh khó khăn để đảm bảo sớm ổn định cuộc sống, đón Tết đầm ấm.

Nam ca sĩ sưu tầm 120 lá cờ khi du lịch vòng quanh thế giới

Chí Long |

Nhân dịp đầu năm mới 2023, ca sĩ Đoan Trường chia sẻ về hành trình du lịch vòng quanh thế giới và sưu tầm 120 lá cờ từ các nước mà anh từng đi qua.

Tài chính thông minh: Kế hoạch chi tiêu để Tết không liêu xiêu

Nhóm PV |

Nếu thiếu kinh nghiệm, bạn rất dễ bội chi và cháy túi vì tiêu xài quá nhiều trong dịp Tết. Trong số Tài chính thông minh (laodong.vn) này, bà Nguyễn Thùy Chi - Chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân tại FIDT - sẽ bật mí bí quyết để có thể cùng gia đình tiết kiệm mà vẫn đón Tết ấm áp và trọn vẹn.

Đường đi của thực phẩm đông lạnh bẩn: Cục Quản lý thị trường HN lên tiếng

NHÓM PV |

Liên quan đến loạt bài phản ánh “Đường đi của thực phẩm đông lạnh bẩn”, trao đổi với Lao Động, Cục phó Cục Quản lý thị trường Hà Nội - Trần Việt Hùng - thừa nhận: thực tế việc các đơn vị kinh doanh thực phẩm chỉ nhập một lượng nhỏ hàng hoá có hóa đơn, chứng từ rồi trà trộn thực phẩm bẩn sau đó bán ra thị trường là có tồn tại.

Thêm một giám đốc công ty đăng kiểm ở Bắc Giang bị bắt tạm giam

Vân Trường |

Công an tỉnh Bắc Giang vừa khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Mạnh Tuân, Giám đốc Công ty cổ phần đăng kiểm xe cơ giới Thái Nam.

Thân nhân 39 người Việt chết trong xe tải ở Anh có khả năng được bồi thường

Thanh Hà |

Tòa án Anh đã tịch thu tài sản của chủ công ty vận tải liên quan đến cái chết của 39 người Việt để bồi thường cho các gia đình nạn nhân.

Vụ “bắt vợ” tại Nghệ An: Khi hủ tục “chạm trán” pháp luật

QUANG ĐẠI |

Giữa thanh thiên bạch nhật, 3 - 4 thanh niên tổ chức bắt, đưa một cô gái trẻ lên xe máy chở đi giữa tiếng gào khóc, la hét, kêu cứu tuyệt vọng. Nhiều người đứng nhìn, bình phẩm nhưng không can thiệp, vì cho rằng đó là phong tục.