Nên mở cửa trường học trở lại
Giáo sư Chris Whitty - Cố vấn trưởng về y tế của Chính phủ Anh - cho rằng, trẻ em có nhiều khả năng bị tổn hại khi không trở lại trường học vào tháng tới hơn là nếu chẳng may chúng mắc COVID-19. "Khả năng trẻ em tử vong do COVID-19 là rất nhỏ", song chuyện bỏ lỡ việc học hành tại trường "gây tổn hại cho trẻ em về lâu dài".
Được biết, hàng triệu học sinh ở Anh, xứ Wales và Bắc Ireland sẽ trở lại trường học trong vài tuần tới. BBC phỏng vấn giáo sư Whitty với tư cách là giám đốc và phó giám đốc y tế của cả 4 quốc gia trên thuộc Vương quốc Anh. Giáo sư Whitty nói rằng, "không có lựa chọn nào mà không có rủi ro", song điều quan trọng là phụ huynh và giáo viên phải hiểu rõ cả rủi ro và lợi ích khi trường học mở cửa trở lại.
Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng vừa kêu gọi các bậc phụ huynh cho con đi học trở lại. Và ông Boris Johnson đồng tình với ý kiến của giáo sư Whitty rằng, việc bị giữ chân mãi ở nhà sẽ gây tổn hại nhiều cho sự phát triển cả về sức khỏe lẫn thể trạng của trẻ.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ dẫn ra những con số như sau: Kể từ ngày 17.7.2020, số trẻ em và thanh thiếu niên Mỹ dưới 18 tuổi mắc COVID-19 chiếm dưới 7% số ca mắc và chỉ chiếm hơn 0,1% số ca tử vong. Nhiều nghiên cứu khoa học cũng cho thấy, khả năng lây nhiễm SARS-CoV-2 ở trẻ em trong trường học có thể thấp, đặc biệt là khi các biện pháp phòng chống COVID-19 được tuân thủ nghiêm ngặt. Cũng có ít báo cáo về việc trẻ em là nguồn lây truyền SARS-CoV-2 giữa các thành viên trong gia đình. Và nếu mắc, ít có khả năng trẻ sẽ có các triệu chứng nghiêm trọng vì chúng hầu như không mắc bệnh lý nền nặng nào. CDC Mỹ cho hay, các bằng chứng trên đủ lý do để tin rằng việc học tại trường mang lại lợi ích tốt nhất cho học sinh. Ngoài ngôi nhà của mình, không có môi trường nào khác tốt cho sức khỏe và khiến trẻ hạnh phúc bằng trường học.
Ngoài ra, việc học tập của hầu hết trẻ em bị chậm lại, sa sút. Một cuộc khảo sát đối với 477 khu học chính của Trung tâm Đổi mới Giáo dục công của Đại học Washington cho thấy, kết quả như vậy sau làn sóng đóng cửa trường học hồi tháng 3.2020. Ví dụ, đối với học sinh học xong lớp 3 thì đến hè, kết quả học môn Đọc giảm gần 20%, môn Toán 27%. Với học sinh lớp 7, đến hè, thành tích môn Toán giảm 50% so với cả năm học. Kết quả giáo dục sẽ càng chênh lệch nếu trường học tiếp tục đóng cửa, báo cáo của CDC Mỹ cho biết.
Các biện pháp giảm thiểu rủi ro
Theo ông Vicky Ford, bộ trưởng phụ trách về trẻ em, nói với Times Radio rằng: "Trong bối cảnh trường học, trẻ em thường tiếp xúc trong các nhóm nhất định. Điều đó có nghĩa là nếu có trường hợp nào mắc COVID-19, dịch có thể được kiểm soát rất nhanh".
Sau đây là 10 khuyến nghị mà CDC Mỹ đưa ra:
1. Về việc đi xe buýt đến trường
Việc đi xe buýt đến trường sẽ gây ra nhiều nguy cơ lây lan dịch bệnh. Do đó, tiến sĩ Tina Tan - chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại Đại học Northwestern ở Chicago (Mỹ) - cho rằng: "Lựa chọn tốt nhất để trẻ em đến trường là cha mẹ sẽ đưa con đi học. Hoặc các em đi bộ hay đạp xe đến trường".
Song đó không phải là lựa chọn của nhiều gia đình. Vì vậy, để việc đi xe buýt an toàn hơn, xe nên giảm 1/2 số lượng người trên xe so với thông thường. Trẻ em và tài xế cần cách xa nhau ít nhất 2m và tất cả nên đeo khẩu trang. Lý tưởng nhất là chỉ định chỗ ngồi bằng cách đánh dấu các vị trí được phép ngồi. Nếu có thể, hãy mở cửa sổ xe buýt để không khí được lưu thông. Điều đó sẽ làm loãng lượng virus, đồng nghĩa giảm nguy cơ lây nhiễm. Các xe buýt cũng nên trang bị dung dịch khử trùng ở cửa xe để học sinh vệ sinh tay trước khi bước lên xe.
2. Về việc nhập học trở lại
Học sinh hay nhân viên nhà trường nào có bất kỳ triệu chứng gì của COVID-19 thì nên thông báo và tự cách ly tại nhà. CDC của Mỹ không khuyến nghị các trường tiến hành sàng lọc mà cha mẹ học sinh nên kiểm tra con cái trước khi đến trường. Khi cha mẹ nghi mắc COVID-19 thì học sinh cũng nên ở nhà, dù cho điều này có thể khó khăn do lý do kinh tế đối với nhiều gia đình. Giáo viên hoặc nhân viên trường học phải nghỉ làm thì chính sách của các trường cũng phải hỗ trợ họ để đảm bảo rằng thời gian nghỉ đó được trả lương.
3. Sử dụng khẩu trang
Và các chuyên gia của Mỹ đều nhất quán về việc bắt buộc phải đeo khẩu trang. CDC đề nghị các trường học xem xét sử dụng khẩu trang có lớp phủ trong suốt để có thể nhìn miệng học sinh nhỏ tuổi hay khuyết tật. Đặc biệt với trẻ nhỏ, các trường nên tổ chức những thời điểm để học sinh có thể "bỏ khẩu trang và nghỉ ngơi".
4. Giữ khoảng cách an toàn
Trong lớp, khoảng cách giữa các chỗ ngồi, bàn học nên tối thiểu là 2m. Quy mô lớp học cũng nên chia nhỏ và lịch học xen kẽ như chia ngày chẵn lẻ, so le sáng chiều. Mục tiêu là để "giảm mật độ người trong bất cứ không gian nhất định nào". Và việc thiết lập nhóm học tập cố định là cần thiết để khi có học sinh nào mắc COVID-19 thì việc tiếp xúc chỉ giới hạn trong nhóm đó (còn gọi là nhóm bong bóng) nên chỉ nhóm học sinh đó cần cách ly.
5. Về việc giám sát dịch bệnh
Việc kiểm tra sức khoẻ học sinh và nhân viên trong trường cũng cần tiến hành thường xuyên. "Xét nghiệm hàng tuần là lý tưởng nhất" - tiến sĩ Danielle Zerr, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi tại Bệnh viện Nhi đồng Seattle - nói. Tiến sĩ Michael Mina - nhà miễn dịch học và dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan - cho biết, với tình trạng chưa có vaccine thì "các xét nghiệm nhanh giá rẻ nên được thực hiện hàng ngày tại nhà hoặc tại trường học là một phương pháp rõ ràng ngăn ngừa bệnh COVID-19 bùng phát và giữ cho tỉ lệ lây nhiễm ở mức thấp nhất".
6. Làm sạch các bề mặt tiếp xúc
Các trường có thể trang bị máy khử khuẩn trong lớp học hay ở hành lang, đồng thời các phòng vệ sinh luôn phải đầy đủ giấy vệ sinh và xà phòng. Phòng vệ sinh cần quạt thông gió mạnh để làm loãng không khí, tránh virus tích tụ trong đó (cũng như trong lớp học).
7. Giữ không khí lưu thông tốt
Việc thay thế bộ lọc HEPA trong hệ thống lọc không khí thay thế mỗi tháng một lần nếu có thể được để loại bỏ hầu hết các hạt rất mịn một cách thường xuyên và cũng khiến không khí trong lành hơn.
8. Sắp xếp việc ăn uống
Khi ăn trưa và ăn nhẹ cần phải bỏ khẩu trang, vì vậy việc giãn cách là chìa khoá trong hoạt động này. Trường học nên tránh để học sinh tụ tập đông ở căng-tin. "Điều đó có nghĩa là học sinh có thể ăn trong lớp học" - tiến sĩ Zerr cho hay.
9. Hoạt động giải lao
Trẻ em cần chạy chơi, giải lao và không gian ngoài trời ít rủi ro hơn so với không gian nhỏ hẹp trong lớp học. Do đó, hầu hết chuyên gia đồng ý giờ giải lao nên diễn ra ngoài trời. Lý tưởng nhất là có đủ chỗ cho chúng mà vẫn đảm bảo giãn cách tốt để chúng có thể bỏ khẩu trang. Còn nếu không đảm bảo mỗi học sinh cách nhau 2m trong giờ giải lao thì không nên tháo khẩu trang, đặc biệt là nếu giải lao trong lớp học. Khi giải lao theo "nhóm nhỏ, có người giám sát" xong học sinh nên rửa tay ngay lập tức trước khi bước vào lớp học.
10. Hoạt động thể chất
Bên cạnh việc nên có nhiều lần giải lao trong ngày để học sinh có thể tạm bỏ khẩu trang, các hoạt động vận động thể chất ở ngoài trời nên càng nhiều càng tốt. Nhưng nên tránh các môn thể thao có hoạt động liên quan đến va chạm đến thân thể.
Song để áp dụng tốt và đủ 10 điều như CDC Mỹ khuyến nghị ở trên thì điều đầu tiên rất cần đó là tài chính. Việc thực thi sẽ không dễ dàng gì nếu không có tài trợ. Vì vậy, các địa phương, các trường cần cân nhắc các phương pháp chính tốt nhất, phù hợp nhất để việc đón học sinh trở lại đạt được độ an toàn ở mức cao nhất có thể.
