Di sản văn hóa và điều luật tồn tại hơn 5 thế kỷ
Theo truyền thống Đức, ngày 23.4 hàng năm được gọi là Ngày của bia. Bởi vì vào ngày 23.4.1516, luật độ tinh khiết của bia đã được công bố tại Ingolstadt, bang Bavaria. Nó quy định rằng chỉ có nước tinh khiết, mạch nha, hoa bia và men mới được sử dụng để sản xuất bia.
Luật độ tinh khiết của bia tượng trưng cho việc bảo tồn kỹ thuật thủ công truyền thống và cũng được coi là quy định luật thực phẩm lâu đời nhất trên thế giới vẫn còn hiệu lực cho đến ngày nay. Ở Đức, điều luật này đã phát triển qua hơn 5 thế kỷ và trở thành một nghệ thuật nấu bia chí tôn trên phạm vi toàn cầu.
Tính đến thời điểm hiện tại, ở Đức có khoảng 1.500 nhà máy bia Đức chỉ sử dụng 4 nguyên liệu tự nhiên để tạo ra sự đa dạng độc đáo trên toàn cầu gồm khoảng 50 loại khác nhau. Chỉ riêng ở Đức hiện nay đã có hơn 7.500 nhãn hiệu bia khác nhau, chủ yếu tập trung ở miền Nam.
Bang Bavaria là lá cờ đầu với 631 nhà máy bia. Tiếp theo là Baden-Wurttemberg ở vị trí thứ hai với 212 nhà máy bia và Bắc Rhine-Westphalia ở vị trí thứ ba với 143 nhà máy bia. Lower Saxony và Bremen đứng ở vị trí thứ tư với tổng số 85 nhà máy bia, trong khi vùng Hesse/ Rhineland - Palatinate/ Saarland và Free State of Saxony chia sẻ vị trí thứ năm với 79 nhà máy bia ở mỗi vùng.
Để hình dung được sự phong phú và đa dạng của bia Đức, chúng ta hãy nhìn qua số liệu này. Mỗi tuần, có ít nhất một loại bia mới được tung ra thị trường. Điều này này khiến cho Đức là thị trường bia đa dạng nhất thế giới. Vì vậy, tín đồ của bia có thể thử mỗi ngày một loại bia khác nhau trong suốt 20 năm liên tục.
Đa dạng là thế, nhưng viên ngọc trên đỉnh vương miện vẫn cứ là bia thủ công sản xuất tại Đức. Bia thủ công thường là loại bia rất thơm sử dụng số lượng lớn hoa bia và thường là các loại hoa bia thơm mới hoặc mạch nha đặc biệt. Những loại bia này, được đặc trưng bởi tính chất khu vực và sẵn sàng thử nghiệm, thường chỉ được sản xuất với số lượng nhỏ và được phục vụ trực tiếp tại chỗ.
Với những ý tưởng sáng tạo và các biến thể mới mẻ, các nhà sản xuất bia thủ công đã tạo ra những loại bia rất thú vị và đáng ngạc nhiên. Mặc dù thị phần bia thủ công ở Đức hiện chỉ khoảng 1%, nhưng nhu cầu về loại bia này ngày càng tăng, cho thấy giá trị của ngành sản xuất bia thủ công.
Loại bia phổ biến nhất ở Đức là Pilsner, với thị phần khoảng 50%. Theo ước tính của ngành, doanh số bán hàng tăng 14% chỉ riêng trong năm 2023. Một cuộc cuộc khảo sát được tiến hành mới đây cho thấy, 46% nam giới và 36% phụ nữ ở Đức thích uống bia Pilsner và chỉ 20% nam giới và 29% phụ nữ thích những dòng bia nhẹ và bia không cồn.
Chính vì thế, tại Đức, nghệ thuật sản xuất bia đã được coi là Di sản văn hóa từ tháng 3.2020, giống như Di sản văn hóa rượu whisky ở Scotland hay rượu vang ở Pháp. Theo yêu cầu của Hiệp hội các nhà sản xuất bia Đức và đề nghị của ủy ban chuyên môn của Ủy ban UNESCO tại Đức, nghệ thuật sản xuất bia đã được đưa vào danh mục Văn hóa quốc gia.
UNESCO đã ca ngợi việc sản xuất bia thủ công vì nó đã được chứng minh là rất linh hoạt. “Trên hết, nguồn gốc của việc sản xuất bia trong khu vực đã dẫn đến sự gắn kết chặt chẽ giữa mọi người, điều này càng được củng cố bởi các nghi lễ chung như lễ hội, tiệc tùng và câu lạc bộ dành cho những người mê bia”.
Bia và nghệ thuật sản xuất bia Đức được tôn vinh, thế nên, nghề pha chế bia ngày càng trở nên phổ biến ở nước chủ nhà EURO 2024. Chương trình đào tạo sản xuất bia của Đức có danh tiếng lẫy lừng trên toàn thế giới. Ngày càng có nhiều thanh niên từ khắp nơi trên thế giới theo học tại các trường đại học sản xuất bia ở Berlin và Munich.
Trên hết, sự kết hợp giữa tay nghề thủ công và kỹ năng sản xuất bia cũng như kiến thức về các quá trình sinh học và hóa học đang thu hút ngày càng nhiều người đến với nghề này. Theo Cơ quan Việc làm Liên bang Đức, hiện có hơn 500 nhà sản xuất bia tham gia vào quá trình đào tạo nghề này.
Thực tế là nước Đức hiện đang trải qua thời kỳ phục hưng trong lĩnh vực bia và sản xuất bia, được thể hiện rõ ràng từ thực tế là cả số lượng nhà sản xuất bia tại nhà, cũng như cộng đồng người phục vụ bia được đào tạo đã tăng trưởng đều đặn trong những năm gần đây.
Bản đồ bia cho cổ động viên EURO 2024
Mỗi năm, có tổng cộng 8,7 tỉ lít bia (không tính bia không cồn) đã được sản xuất và khoảng 7,8 tỉ lít đã được tiêu thụ ở Đức, tức là trung bình, mỗi năm một người Đức uống khoảng 94 lít. Nhìn chung, có khoảng hơn 10 dòng bia ở Đức cần phải thử tại EURO 2024.
Cổ động viên của các đội tuyển Tây Ban Nha, Croatia, Ba Lan, Áo, Hà Lan sẽ có cơ hội thưởng thức thứ dòng bia trứ danh của Thủ đô Berlin là bia tươi chua Berliner Weisse. Dòng bia này được ủ bằng quy trình lên men đặc biệt nên có vị hơi chua, nhẹ, thanh mát, hợp uống vào mùa hè.
Trong khi đó, cổ động viên của các đội Scotland, Romania, Ukraine, Slovenia, Serbia, Đan Mạch chắc chắn không thể bỏ qua dòng bia Weizen. Đây là thứ bia nổi tiếng nhất ở vùng Bavaria được làm bằng mạch nha lúa mì. Tùy thuộc vào quá trình lọc, phiên bản bia đục được gọi là Hefeweizen và phiên bản bia trong được gọi là Kristallweizen. Cả hai phiên bản đều có vị trái cây, vị cay.
Marzen được ủ vào mùa Xuân và uống vào mùa Hè. Lý do cho điều này là vì lệnh cấm sản xuất bia ở Bavaria từ ngày 23.4 đến ngày 29.9 để giảm nguy cơ hỏa hoạn. Dòng bia Marzen có độ cồn cao, khiến nó trở thành loại bia phổ biến cho các lễ hội mùa hè.
Một sự lựa chọn khác là dòng bia khói Rauchbier. Mạch nha được hun trong lò gỗ sồi, tạo mùi khói cho bia. Loại bia lên men từ đáy này ngày càng trở nên phổ biến vì mùi khói thơm hấp dẫn, cùng với vị đắng hoa bia và vị mạch nha đậm đà. Có nhiều loại bia khói khác nhau, với tông màu từ nâu nhạt đến nâu sẫm và màu đỏ.
Với fan của các đội Hungary, Thụy Sĩ, Bỉ, Anh sẽ được nếm dòng bia chua Kolsch chỉ có ở Cologne. Thuật ngữ “Kolsch” được bảo hộ và chỉ có thể được sử dụng cho các loại bia được nấu ở thành phố Cologne. Theo truyền thống, bia Kolsch được uống bằng Kolschstange, loại cốc hình trụ. Nó tạo ra lớp bọt trắng trên nền bia màu vàng trong và có vị hơi chua một cách hoàn hảo.
Còn cổ động viên của đội Italia, Albania, Georgia, Bồ Đào Nha, Pháp sẽ phải yêu dòng bia Altbier truyền thống có từ thế kỷ 13 ở vùng Westphalia và Saxony-Anhalt. Đây là loại bia lên men hàng đầu với hàm lượng cồn khoảng 4,8%. Altbier đặc biệt phổ biến ở Dusseldorf. Nó có màu sẫm nhờ mạch nha được rang lâu hơn.
Khi di chuyển sang vùng Leipzig, cổ động viên của những đội bóng trên tiếp tục được thưởng thức dòng bia Gose mang hơi thở phương Đông. Loại bia lúa mì này là dạng bia lên men nguyên bản. Ngày nay, Gose vẫn được ủ bằng phương pháp lên men đặc trưng ở Leipzig. Gose thường được uống với rượu mùi caraway hoặc nước ép mận đen chua để tăng độ cồn và hương vị.
Với những fan nữ, Zwickel là một sự lựa chọn không tồi. Dòng bia trái cây đặc biệt ở chỗ được uống trực tiếp sau quá trình lên men thứ cấp. Zwickel không được lọc nên tất cả chất rắn tự nhiên vẫn còn trong bia. Điều này làm cho bia trở nên đặc biệt và có giá trị cho tiêu hóa.
Nhìn chung, ngoài những dòng bia đặc sản vùng miền trên, ở bất cứ vùng nào cũng phục vụ những loại bia “quốc dân” như Pilsner, Bock và Lager. Pils là loại bia nổi tiếng nhất của Đức, mặc dù quê hương của nó là thành phố Pilsen (CH Czech). Đây là một loại bia lên men từ đáy, quá trình ủ nhanh và rẻ tiền. Pilsner có nốt hương của hoa bia mạnh mẽ và màu sắc tươi sáng, trong trẻo.
Trong khi đó, dòng bia Bock là thuật ngữ chung để chỉ các loại bia mạnh làm từ mạch nha. Bia Bock có màu sẫm và có vị ngọt mạch nha. Các biến thể của bia Bock là Maibock nhẹ, Weizenbock với mạch nha lúa mì và Eisbock. Cuối cùng là dòng bia nhẹ Lager phổ biến chỉ sau Pilsner. Ở Đức, tất cả các loại bia lên men từ đáy đều được gọi là Lager.
