Bố mẹ lo sợ con gây họa
Theo các chuyên gia, trẻ tăng động, giảm tập trung chú ý nếu không được điều trị sớm rất dễ gây rối loạn tập trung, không chú ý, ảnh hưởng đến học tập. Thậm chí căn bệnh này dễ đưa các em trở thành tội phạm nguy hiểm. Các bậc phụ huynh chưa am hiểu nhiều về rối loạn tăng động giảm chú ý ở trẻ, thậm chí với những người có con bị tăng động, giảm chú ý đôi khi không hề nghĩ con mình đang bị bệnh, chỉ nghĩ đơn giản rằng con mình lanh lợi và hiếu động hơn các bạn khác, có khi đó là điều đáng mừng.
Thực tế này đang diễn ra ngay cả đối với những người mẹ có con bị tăng động, giảm chú ý đang điều trị tại một số cơ sở y tế hiện nay. Khác hẳn với không khí mệt mỏi, tiều tụy vì bệnh tật của các bệnh nhi ở các khoa, phòng khác, các bệnh nhi mắc rối loạn giảm chú ý liên tục chạy nhảy, hoạt động không ngừng nghỉ dù có cháu đang là bệnh nhân điều trị tại BV.
“Gia đình tôi chỉ nghĩ là cháu ham chơi, lại nhanh nhẹn láu cá hơn các bạn nên chúng tôi chủ quan, không đưa cháu đi khám sớm. Bây giờ cháu đã học lớp 4 rồi mà vẫn cứ biểu hiện như thế. Cháu ăn uống rất kém nên còi cọc hơn nhiều so với các bạn” - chị Hoàng Thị Th (KĐT Linh Đàm - Hà Nội) buồn rầu tâm sự, mắt không rời khỏi đứa con trai đang chạy nhảy, múa máy loạn lên ở trong nhà. Cháu bé tên là Quang, nghịch ngợm và hiếu động một cách “bất thường” so với các bạn cùng lứa tuổi. Chị Th vừa sinh thêm một em bé nữa, lúc nào chị cũng lo lắng cháu Quang sẽ vô tình làm tổn thương em nó hoặc gây ra tai họa gì trong nhà như lỡ làm mình bị thương hay cháy nổ. Vì có lúc cháu nhảy tưng tưng ở trên giường, hoặc ôm rít lấy em mà hôn hít, người lớn nhắc nhở, quát mắng, thậm chí dọa đánh đều không có tác dụng. Vì thế, lúc nào gia đình chị cũng phải cắt cử người trông cháu.
Tâm sự về đứa con mắc rối loạn tăng động giảm chú ý đang phải điều trị tại BV, một phụ huynh khác chia sẻ: “Cháu được chẩn đoán rối loạn tăng động từ khi 8 tuổi, lúc bước vào môn thi thứ ba năm lớp 2. Trước đó con trai tôi rất lanh lợi, luôn là học sinh giỏi của lớp, cháu hay đặt ra nhiều câu hỏi với mọi người. Kể từ khi vào lớp 2, cách đây gần 8 tháng, cháu thường xuyên không tập trung học hành, hay chạy nhảy và cứ như được gắn động cơ, liên tục hoạt động, buổi tối ngủ cũng ít hơn trước. Ban đầu khi cháu xuất hiện co giật mà gia đình không rõ nguyên nhân, hàng xóm nhìn vào cứ kêu con tôi bị động kinh, bị tâm thần rồi. Vợ chồng khi ấy lo lắm, sợ cháu bị điên, đưa cháu đi khám, bác sĩ chẩn đoán bị rối loạn tăng động kèm thêm động kinh nên cần được điều trị nội trú. Vậy là gia đình ở lại BV hơn 3 tháng rồi”.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, có từ 4 - 8% các trẻ ở lứa tuổi học đường mắc chứng tăng động giảm chú ý. Trong những năm qua, số lượng trẻ được cha mẹ đưa đến Bệnh viện Nhi Trung ương khám và được chẩn đoán mắc chứng tăng động ngày càng tăng. Tại phòng khám Tâm thần của Bệnh viện Nhi Trung ương, trung bình một ngày, các bác sĩ tiếp nhận từ 20 - 25 trẻ mắc chứng bệnh này. Đa số các bệnh nhi ở lứa tuổi tiền học đường hoặc học sinh tiểu học.
Bé Mai Văn Diện con anh Mai Hồng Quang (Thạch Thất, Hà Nội) là một trường hợp điển hình như vậy. Năm nay đã 8 tuổi nhưng bé Diện có thể nghịch ngợm leo trèo cả ngày không biết mệt. Thấy con phát triển thể chất bình thường, lại hiếu động nghịch ngợm nên cả nhà ai cũng mừng vì nghĩ thế là con thông minh. Khi Diện bắt đầu vào lớp 1, gia đình anh Quang được nghe cô giáo chủ nhiệm phàn nàn nhiều lần về việc con hay mất tập trung, nghịch ngợm mọi lúc mọi nơi. Lúc này, anh mới đưa con đến khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Các bác sĩ kết luận cháu mắc chứng tăng động, giảm chú ý.
Biểu hiện của bé trai, bé gái khác nhau
Theo ThS-BS Thành Ngọc Minh, trưởng khoa Tâm Thần, Bệnh viện Nhi TƯ, trẻ mắc chứng tăng động giảm chú ý có một số biểu hiện đặc trưng như: Thường không có khả năng chú ý cao tới chi tiết hoặc mắc lỗi cẩu thả trong học tập ở trường, công việc hay các hoạt động khác; không tuân theo các chỉ dẫn, không chú ý lắng nghe khi thực hiện các nhiệm vụ hay các hoạt động có tính tổ chức, thường làm mất những đồ dùng cần thiết trong công việc, học tập...
Các biểu hiện giữa bé trai và bé gái cũng có thể khác nhau. Các bé trai thường biểu hiện hiếu động quá mức trong khi các bé gái có xu hướng kém chú ý. Tuy gây ra những khó khăn trong học tập, giao tiếp xã hội của trẻ song theo các bác sĩ chuyên khoa, trẻ mắc tăng động giảm chú ý vẫn có khả năng phát triển và hòa nhập cộng đồng nếu được phát hiện và can thiệp sớm.
Tại BV Nhi Trung ương, câu lạc bộ cha mẹ có con mắc chứng bệnh tăng bệnh giảm chú ý đã được thành lập từ 2016 với sự tham gia ban đầu của gần 100 gia đình. Lần đầu tiên tham gia một diễn đàn dành cho chính mình, các bậc phụ huynh không chỉ được các chuyên gia tâm lý phổ biến những kiến thức về chứng tăng động giảm chú ý, hướng dẫn cách giáo dục trẻ tại nhà, mà còn được giải đáp các thắc mắc xoay quanh vấn đề nuôi dạy trẻ. Hơn 50 câu hỏi đã được các phụ huynh đưa ra cho nhóm chuyên gia với nhiều tình huống thực tế sinh động hấp dẫn. Rất nhiều những thắc mắc của các phụ huynh trong vấn đề nhận biết, chăm sóc và giáo dục trẻ tăng động đã được các chuyên gia tâm thần giải đáp trong các buổi họp mặt.
Bác sĩ Thành Ngọc Minh chia sẻ, khi có ý tưởng thành lập Câu lạc bộ cha mẹ bệnh nhi mắc tăng động giảm chú ý, các bác sĩ cũng như các giáo viên tâm lý tại khoa Tâm thần đều mong muốn, câu lạc bộ sẽ là cầu nối giữa các cha mẹ bệnh nhân và cha mẹ bệnh nhân với các nhân viên y tế. Từ những buổi giao lưu tại Câu lạc bộ này rất nhiều kinh nghiệm cũng như tâm sự đã được các bậc cha mẹ trải lòng trong suốt hành trình cùng con vượt qua những khó khăn trong học tập và sinh hoạt hàng ngày khi con mắc chứng tăng động, giảm chú ý. “Chúng tôi tin rằng khi được trang bị kiến thức để hiểu đầy đủ về chứng tăng động giảm chú ý, các phụ huynh từ chỗ hoang mang, lo lắng sẽ trở thành nhân tố tích cực trong công tác truyền thông, phổ biến kiến thức cho các gia đình cùng có con em mắc bệnh để góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc, điều trị cho các bé mắc chứng bệnh này” - bác sĩ Minh chia sẻ.
