“Xúc động với khán giả Việt Nam”
“Buổi biểu diễn trong mơ” của nữ nghệ sĩ Anne Sofie von Otter dành cho khán thính giả yêu nhạc Việt diễn ra trong chuyến biểu diễn trong khuôn khổ chương trình kỷ niệm 49 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Thụy Điển (1969 - 2018).
Chia sẻ về lần đầu tiên biểu diễn ở Việt Nam hồi đầu tháng 3, nữ nghệ sĩ Thụy Điển nói: “Tôi thích kết hợp những thể loại khác nhau trong buổi hòa nhạc của mình bởi vì tôi thích những thể loại âm nhạc khác nhau. Tôi nghĩ khán khả cũng vậy”. Danh ca sinh năm 1955 cũng dành lời khen ngợi ẩm thực trong lần đầu đặt chân tới Việt Nam.
Nói về Thụy Điển, nhiều người Việt không thể không nhắc tới ban nhạc huyền thoại ABBA. Do vậy, ngoài những ca khúc thính phòng, Anne Sofie von Otter còn chiều lòng khán giả Việt Nam các ca khúc nổi tiếng “Let’s the music speak” hay “Thank you for the music” của ABBA theo cách thức đầy đặc biệt, không sử dụng micro. “Là nghệ sĩ thiên về dòng nhạc cổ điển nên tôi cũng biểu diễn theo phong cách đó và không sử dụng micro khi hát để giọng tự nhiên nhất theo cách của mình. Chúng tôi có sự kết hợp giữa piano và nghệ sĩ guitar và guitar điện tử để tạo thành phần trình diễn bán cổ điển. Tôi nghĩ nó khá hợp với hai bài hát có phần lời khá thú vị này nên có lẽ đó là lí do khiến khán thính giả yêu thích. Nhất là ở bài “Thank you for the music”, khi họ vỗ tay và hát theo khiến tôi rất xúc động”, bà nói.
Giọng ca đương đại linh hoạt và tự nhiên nhất
Anne Sofie von Otter là giọng ca mezzo-soprano hàng đầu được biết đến với sự đa dạng trong các vở diễn opera, các các màn độc tấu đắc sắc. Bà nhận được hợp đồng với nhà hát Basle năm 1983, ra mắt với vai Alcina trong “Orlando Paladino” của Franz Joseph Haydn và ở lại đây đến năm 1985. Bà cũng đảm nhiệm một số vai nam được viết cho giọng mezzo-sopranos nữ (hay “trousers role”), trong đó có các vai như “Cherubino” trong vở “Marriage of Figaro” của Mozart, Hänsel trong “Hänsel und Gretel” của Hulkens và Orpheus trong “Orfée et Eurydice” của Gluck.
Một trong những vai diễn ấn tượng của bà là Octavian trong “Rosenkavalier” của nhà soạn nhạc người Đức Richard Strauss... Theo Đại sứ quán Thụy Điển tại Việt Nam, “Anne Sofie von Otter được coi là sự xuất hiện của Octavian xuất sắc nhất trong thế hệ của mình tại Nhà hát Opera Hoàng gia Covent Garden, Bayerische Staatsoper, Opera national de Paris và The Metropolitan Opera”.
Với thần thái, giọng hát tuyệt vời và sâu sắc, nữ nghệ sĩ sinh năm 1955, nổi tiếng ở quê nhà với thể loại opera serie của thế kỷ 18, trong đó các vai anh hùng thường hát giọng alto, cũng như biểu diễn ở các nhà hát hàng đầu thế giới.
Theo Allmusic, một lý do khác cho việc lựa chọn các vở opera Baroque và Cổ điển trong các tác phẩm của bà là sự cộng tác lâu năm với nhạc trưởng John Eliot Gardiner - một chuyên gia về Baroque.
Người đồng hành lớn khác trong sự nghiệp âm nhạc kéo dài hơn 3 thập niên của nữ nghệ sĩ từng hai lần giành giải Grammy là Bengt Forsberg. Người đệm đàn tài năng của von Otter là người đã lựa chọn các bài hát và tổ chức các chương trình trong các bản độc tấu của bà. Sự kết hợp của hai nghệ sĩ thường thiên về các tác phẩm của Schubert, Schumann, Brahms, Zemlinsky, Korngold và Mahler cũng như các nhà soạn nhạc lãng mạn Bắc Âu Alfvén, Rangstrom, Stenhammer và Sibelius.
Trong sự nghiệp hơn 30 năm với vô số bản thu âm được phát hành, Anne Sofie von Otter khiến cho bất kỳ nghệ sĩ nào cũng phải ngưỡng mộ. Bà từng có hợp đồng lâu năm với hãng thu âm danh tiếng Deutsche Grammophon hay hợp tác với huyền thoại nhạc pop Elvis Costello… Đặc biệt, CD đôi Douce France của bà nhận giải Grammy 2015 ở hạng mục Album Ca khúc Solo Độc tấu Cổ điển hay nhất. Trước đó, bà giành giải “Classical Vocal Performance” cùng Thomas Quasthoff trong lễ trao giải Grammy 2004. “Tôi đã vỡ òa trong hạnh phúc khi giành được giải thưởng này”, bà chia sẻ về giải thưởng danh giá cho CD đôi gồm những ca khúc mang âm hưởng nhẹ nhàng, nổi tiếng của Pháp khi đã có thành công nhất định trong sự nghiệp ca hát.
Anne Sofie von Otter được coi là người có tinh thần đổi mới sáng tạo và dám chấp nhận rủi ro bậc nhất trong số các nghệ sĩ opera. “Bà ấy sở hữu một trong những giọng ca linh hoạt và tự nhiên nhất so với bất cứ nghệ sĩ đương đại nào”, tờ Opera Now từng nhận định.
Ngoài âm nhạc cổ điển, Anne Sofie von Otter cũng “lấn sân” sang sân khấu nhạc rock và pop. Bà cùng nhóm tứ tấu đàn dây chuyên biểu diễn nhạc đương đại Brooklyn Rider phát hành CD “So Many Things” cho hãng thu âm Naïve. CD phát hành năm 2016 gồm những bài hát của các nhạc sĩ nhiều dòng nhạc khác nhau như Kate Bush, Sting, Nico Muhly…
Cần thu hút khán giả trẻ đến với nhạc cổ điển
Sinh gia trong gia đình có truyền thống trong lĩnh vực chính trị, cha Anne Sofie von Otter là một nhà ngoại giao Thụy Điển. Nghề nghiệp của ông đã đưa gia đình tới nhiều nơi trên thế giới như Bonn (Đức), London (Anh), và trở về Stockholm khi cô bé Anne Sofie trưởng thành. Nhờ đó, bà thông thạo trong sử dụng ngôn ngữ.
Bà từng theo học âm nhạc tại trường nhạc kịch Guildhall ở London. Người thầy giảng thanh nhạc chính của bà là Vera Rozsa, trong khi Erik Werba và Geoffrey Parsons là người hướng dẫn bà về lieder (ca khúc nghệ thuật).
Trong chuyến biểu diễn tại Việt Nam, thay vì người đệm đàn quen thuộc, danh ca Thụy Điển mang theo nghệ sĩ piano, nhà soạn nhạc trẻ Leif Kaner-Lidström. “Tôi thích làm việc với nhạc sĩ trẻ vì họ hài hước và hầu hết họ là những nhạc sĩ tài năng. Họ chơi nhạc rất hay dù có thể không phải là nghệ sĩ chuyên nghiệp. Điều tôi quan tâm là khả năng cảm thụ âm nhạc của họ”, bà nói.
Sau đêm biểu diễn phục vụ khán giả, danh ca Thụy Điển còn có một buổi giảng dạy Master classes cho sinh viên Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Nghệ sĩ Anne Sofie von Otter cho biết, bà muốn truyền đạt tới những học trò của mình rằng: “Để trở thành một ca sĩ hay một nghệ sĩ giỏi cần rất nhiều yếu tố. Trước tiên phải tìm ra dòng nhạc muốn theo đuổi, cảm thụ được nội dung mà nhạc sĩ muốn truyền đạt đồng thời phải thể hiện được cá tính riêng. Điều này mỗi người cần phải có trí tưởng tượng tốt. Phải luyện tập và sử dụng trí tưởng tượng thật nhiều”.
Đề cập tới việc đưa nhạc cổ điển trở nên gần gũi hơn với khán giả, nhất là khán giả trẻ, bà cho biết: “Tôi nghĩ cần có một người quản lý có kỹ năng tốt, hiểu biết rộng”.
“Thật tốt nếu thu hút được một lượng khán giả trẻ, nhất là dưới 30 tuổi, đến với dòng nhạc cổ điển. Những người lớn tuổi hơn, khoảng 70 - 80 tuổi có vẻ thích thể loại này hơn nhưng họ không thể đến những buổi hòa nhạc thường xuyên vì sức khỏe. Để thu hút được giới trẻ thì thể loại nhạc cổ điển nên được làm mới. Đây là phần việc rất vất vả đối với những nhà quản lý sản xuất. Dù họ thành công hay không thì nhạc cổ điển vẫn luôn tồn tại, không bị mất đi. Tôi nghĩ người trẻ, nhất là trẻ em cần được khuyến khích nghe dòng nhạc này nhiều hơn”, nữ danh ca 2 lần nhận giải Grammy nói.
Cũng trong cuộc trò chuyện, khi được hỏi về dự án âm nhạc chuẩn bị ra mắt trong năm nay với sự cộng tác cùng hai cộng sự quen thuộc Bengt Forsberg và Fabian Fredriksson - nghệ sĩ guitar trong CD Douce France, Anne Sofie von Otter tiết lộ: “Chúng tôi vừa hoàn thành bản thu âm mới với đàn organ và còn có cả guitar điện nữa. Cuối cùng tôi nhận ra để làm dự án âm nhạc với đàn organ cần chuẩn bị kỳ công. Chúng tôi sẽ cho ra mắt trong mùa hè này, vì chúng tôi vừa mới chỉnh sửa xong”.
