Trong khoảng thời gian từ cuối năm 2019 đến đầu năm 2020 trên địa bàn Hà Nội liên tiếp xảy ra các vụ trộm cắp cổ vật, đồ thờ cúng tại Đình, Đền, Chùa. Lãnh đạo CATP đã giao phòng PC02 - CATP chủ trì phối hợp với công an các quận, huyện, thị xã trên địa bàn thành phố rà soát, thống kê các vụ việc và tập trung điều tra bắt giữ đối tượng, xử lý nghiệm theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trong khi đó, các huyện Thanh Oai, Phúc Thọ, Ứng Hòa, Thường Tín và Phú Xuyên vẫn liên tục xảy ra các vụ trộm cắp cổ vật, đồ thờ cúng tại các Đình, Chùa, càng gây thêm bức xúc trong dư luận xã hội.
Phòng PC02 đã tập trung tối đa lực lượng trinh sát, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ và phối hợp với các Phòng nghiệp vụ của CATP, công an quận Hai Bà Trưng, huyện Thường Tín, Ứng Hòa, Thanh Oai, Phú Xuyên để khám phá chuyên án trong thời gian sớm nhất.
Đến ngày 7.8.2020, đã xác định đủ điều kiện để phá án và ra lệnh khám xét khẩn cấp, tạm giữ hình sự đối với 3 đối tượng gồm Nguyễn Văn Toàn, sinh năm 1965, trú tại 391 Kim Ngưu, phường Vĩnh Tuy, nghề nghiệp tự do; Nguyễn Văn Huy, sinh năm 1982, chỗ ở số 346 Lĩnh Nam, phường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai, Hà Nội, nghề nghiệp tự do, từng có tiền án trộm cắp tài sản; Nguyễn Văn Hậu, sinh năm 1990, thường trú tại thôn Bồng Lai, xã Thanh Nghị, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam, nghề nghiệp tự do, từng có tiền án về cướp tài sản và mua bán trái phép chất ma túy.
Tang vật bị thu giữ gồm 06 bình sứ màu xanh - trắng, 8 thanh bát tửu, 3 thanh kiếm gỗ, màu đỏ, 2 pho tượng phật màu đỏ, 1 tòa Cửu Long, 4 vật bằng gỗ hình chiếc lá màu đỏ - vàng, 1 chiếc lọc âm màu đen, 2 chiếc đầu thu mic màu đen, 12 thanh bát tửu, 1 bài vị màu đỏ, 2 cây khuyến tẩy gỗ, đầu khắc hình rồng, 4 tượng bằng đồng, dáng con hạc đứng trên mai rùa, 1 ngai bằng gỗ màu đỏ, 2 lư hương bằng đồng, 2 tượng hình hổ bằng đồng, 2 chùy bằng gỗ, 2 thanh đao bằng gỗ, 7 chân nến bằng kim loại, 5 pho tượng bằng gỗ, 4 bát hương bằng sứ màu xanh trắng, 1 ống đựng bút bằng sứ, màu xanh trắng...
Căn cứ các tài liệu điều tra và lời khai của các đối tượng đã xác định: Vào tháng 5.2020, sau khi chấp hành xong án phạt tù về tội trộm cắp tài sản (cổ vật), Nguyễn Văn Huy không trở về địa phương mà ở thành phố Hà Nội tìm việc làm, do không có việc làm ổn định và cần tiền để tiêu xài nên Huy nảy sinh ý định tiếp tục đi trộm cắp cổ vật, đồ thờ cúng tại các Đình, Chùa trên địa bàn Thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận.
Trong thời gian thi hành án phạt tù, Huy quen biết với Nguyễn Văn Hậu, biết sau khi Hậu ra tù, Huy đã gọi điện thoại rủ Hậu cùng đi trộm cắp cổ vật, đồ thờ cúng. Cả hai góp tiền mua 1 chiếc xe máy Yamaha Jupiter, màu đỏ - đen - bạc, biển kiểm soát 29V3 - 4373 để làm phương tiện đi trộm cắp, Hậu là người mua kìm cộng lực, găng tay, khẩu trang, quần, áo mưa để làm công cụ gây án.
Trước đó, Huy có quen biết với Nguyễn Văn Toàn là người buôn bán đồ cổ ở 391 Kim Ngưu, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội và biết Toàn là người chuyên thu mua những đồ cổ do trộm cắp được nên Huy và Hậu đến gặp Toàn đặt vấn đề sẽ đi trộm cắp đồ cổ về bán cho Toàn và được Toàn đồng ý và còn bảo với Huy, Hậu khi đi trộm cắp thì chọn những đồ cũ sẽ có giá trị, đồng thời Toàn còn chuẩn bị bao tải, dây buộc để cho Huy và Hậu sử dụng đi trộm cắp.
Khi đi trộm cắp Huy, Hậu sẽ đi xe máy lòng vòng quanh tìm đường đột nhập vào Đình, Chùa; Hậu là người đứng ngoài để canh giới, còn Huy trực tiếp đột nhập, dùng kìm cộng lực cắt khóa cửa. Sau khi trộm cắp xong, các đối tượng cho đồ vật vào bảo tải và lái xe tẩu thoát. Huy tìm chỗ vắng vẻ, ít người qua lại vứt kìm cộng lực để trành bị phát hiện.
Khi về gần nhà Toàn, Huy gọi điện báo để Toàn mở cửa chờ sẵn. Sau khi Huy và Hậu mang cổ vật, đồ thờ cúng vừa trộm cắp được vào nhà, Toàn sẽ xem để tự định giá số tiền rồi trả luôn cho Huy và Hậu. Số tiền này 2 đối tượng chia đôi. Sau khi mua đồ vật do Huy và Hậu trộm cắp được, Toàn bán cho đối tượng Nguyễn Văn Học ở Yên Phụ, quận Tây Hồ, Hà Nội, hiện đối tượng Học đang bỏ trốn.
Trong thời gian từ tháng 01.2020 đến khi bị bắt giữ, các đối tượng khai nhận đã gây ra 12 vụ trôm cắp tài sản tại Đình, Chùa. Ngày 03.01, Huy và Hậu đột nhập vào chùa Xâm Thị, thuộc thôn Xâm Thị, xã Hồng Vân, huyện Thường Tín trộm cắp được 01 (một) quả chuông bằng kim loại cao 1m, đường kính 50cm, nặng khoảng 90 kg và bán cho Toàn được 4 triệu đồng.
Ngày 21.3, Huy và Hậu đột nhập và đình Ước Lễ, thuộc thôn Ước Lễ, xã Tân Ước, huyện Thanh Oai trộm cắp được 01 bức cuốn thư bằng gỗ có kích thước 1,3 x 2,2 mét, mặt trước cuốn thư có nền màu vàng, khắc 4 chữ dạng chữ Nho màu đen, dịch ra tiếng Việt là “Liễm - Phúc - Tích - Dân” và gọi điện cho Toàn đi xe taxi đến chở về nhà Toàn. Sau khi xem bức cuốn thư, Toàn trả cho Huy 22 triệu đồng, Huy nhận tiền rồi chia cho Hậu 11 triệu đồng.
Ngày 6.4, Huy và Hậu đột nhập vào chùa Nam Dư Hạ, thuộc phố Tây Trà, phường Trần Phú, quận Hoàng Mai trộm cắp 1 pho tượng A di đà cao khoảng 80cm, 1 pho tượng A nan cao khoảng 1,2m, 1 pho tượng Thị giả cao khoảng 80cm, tất cả đều làm bằng đất nung, 1 bát hương bằng sứ, đường kính khoảng 20cm và bán cho Toàn được 22 triệu đồng.
Ngày 27.4, Huy và Hậu đột nhập vào đình Xâm Xuyên, thôn Xâm Xuyên, xã Hồng Vân, huyện Thường Tín trộm cắp được 1 bát hương bằng sứ, đường kính 30cm; 1 giá bằng gỗ để đọc sớ, kích thước khoảng 60x50cm; 2 cuộn dây điện màu vàng, đường kính khoảng 30cm và bán cho Toàn được 2 triệu đồng.
Ngày 5.6, Huy và Hậu đột nhập vào đình Rùa Hạ, thuộc thôn Rùa Hạ, xã Thanh Thủy, huyện Thanh Oai trộm cắp được 1 bức cửa võng bằng gỗ, màu bạc, dài khoảng 3m, rộng khoảng 40cm; 4 nẹp hoàng được mạ vàng, có hoa văn trong đó có 2 chiếc dài khoảng 2m, 2 chiếc còn lại dài khoảng 60cm. Khi mang số đồ vật trên ra ngoài, do số đồ vật trên có kích thước lớn, lo sợ đi trên đường sẽ bị phạt hiện nên Huy và Hậu giấu vào một bụi cây tại nghĩa trang thôn Rùa Hạ, cách đình Rùa Hạ khoảng 300m để hôm sau quay lại lấy và đi về. Phòng PC02 đã dẫn giải đối tượng Huy chỉ nơi cất giấu và thu giữ bức cửa võng trên.
Ngày 8.7, Huy và Hậu đột nhập vào chùa Cầu Bầu, thuộc thôn Cầu Bầu, xã Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa trộm cắp được 1 quả chuông bằng đồng, màu đen, cao khoảng 90cm, đường kính khoảng 50cm, nặng khoảng 100kg, 4 pho tượng tứ phủ công đồng bao gồm tượng Hoàng Ba, Hoàng Bảy, Trần Triều, tượng Trầu Bà, màu đỏ - vàng, cao khoảng 40cm; 3 pho tượng Tam Thế Chư Phật; 1 pho tượng Thích Ca Mâu Ni, đều bằng gỗ, chiều cao khoảng 30cm và bán cho Toàn được 14 triệu đồng.
Ngày 9.7 Huy và Hậu đột nhập vào chùa Xâm Dương, thuộc thôn Xâm Dương, xã Ninh Sở, huyện Thường Tín trộm cắp được 1 quả chuông bằng kim loại cao 70cm, đường kính 40cm, nặng khoảng 90kg và chở thẳng về nhà Toàn theo lối đê Tả Sông Hồng. Khi đi trên đê, do trời sáng sợ bị phát hiện nên Huy gọi điện cho Toàn đi taxi ra chở chuông về.
Ngày 2.8, Huy và Hậu đột nhập vào chùa Phúc Lộc, thuộc thôn Lộc Dư, xã Nguyễn Trãi, huyện Thường Tín trộm cắp được 1 quả chuông đồng, cao khoảng 1,1m, nặng khoảng 100kg, có đường kính khoảng 70 - 75cm và bán cho Toàn được 10 triệu đồng. Ngày 4.8, Huy và Hậu đột nhập vào đình thôn Vĩnh Hạ thuộc xã Khai Thái, huyện Phú Xuyên trộm cắp 2 bình sứ cao khoảng 60cm, có họa tiết ở thân bình, đường kính khoảng 25cm, màu trắng; 8 thanh bát bửu, có chiều dài cán dài khoảng 2m, đầu trên được gắn bảng gỗ trạm hoa văn có kích thước khoảng 40x42cm và bán cho Toàn được 9 triệu đồng.
Ngày 5.8, Huy và Hậu đột nhập vào đình thôn Tầm Thượng, thuộc xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên trộm cắp 1 bài vị cao khoảng 1,2m, rộng khoảng 70cm, màu đỏ - vàng; 3 thanh kiếm bằng gỗ, màu đỏ, dài khoảng 80cm; 1 cây khuyến tẩy bằng gỗ, phần đầu được khắc hình con rồng, dài khoảng 1,2m, màu đỏ; 12 thanh bát bửu, có chiều dài cán dài khoảng gần 1,5m, đầu trên được gắn bảng gỗ trạm hoa văn có kích thước khoảng 40x42cm và bán cho Toàn được 12 triệu đồng. Ngày 6.8, Huy và Hậu đột nhập vào chùa Kim Quy, thuộc xã Minh Tân, huyện Phú Xuyên trộm cắp 1 tấm Đại Tự, dài hơn 2m, rộng khoảng 80 - 90cm, 2 pho tượng Phật đã cũ, màu đỏ, cao khoảng 60 - 70cm; 1 tòa Cửu Long, hình vòng cung, dài khoảng 60 -70cm, màu đỏ.
Do 2 pho tượng và 1 tòa Cửu Long quá to nên 1 đối tượng để lại và giấu trong bụi cây sát tường rào của chùa để quay lại lấy sau rồi chở tấm Đại Tự về bán cho Toàn được 18 triệu đồng. Phòng PC02 đã dẫn giải đối tượng Huy đi chỉ nơi cất giấu và thu giữ được 2 pho tượng và 1 tòa Cửu Long trên.
Ngày 07.08, Huy và Hậu đột nhập vào nhà thờ Thượng Đồng thuộc xã Trung Lương, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam trộm cắp 4 vật bằng gỗ hình chiếc lá, có chân đế, cao khoảng 40cm, rộng khoảng 25cm màu đỏ, vàng; 1 chiếc tăng - giảm âm màu xanh, kích thước khoảng 30x40x3cm; 1 âm ly màu đen, kích thước khoảng 50x40x10cm; 1 chiếc lọc âm màu đen, kích thước khoảng 20x15x3cm; 2 micro, màu đen, dài khoảng 25cm và chở về nhà Toàn thì bị tổ công tác phòng PC02 – CATP Hà Nội bắt giữ.
