Trước khi làm lễ mừng lúa mới, người Khơ Mú ở nhiều nơi khu vực miền núi Nghệ An thực hiện tục cúng rẫy. Người Khơ Mú ở xã Bảo Thắng (Kỳ Sơn) cũng không phải ngoại lệ. Bà con mang theo gà, lợn, rượu cần, vải vóc lên nương làm lễ.
Trong lễ cúng rẫy, người ta dựng lên 2 giàn cúng ngay cạnh chòi rẫy, trên nương lúa. Trên mỗi chiếc giàn đều trang trí những bông lúa. Ngoài ra có khoảng hơn 10 chiếc vòng bằng cật nứa tượng trưng cho vòng bạc, một con ve bện từ cật nứa. Mâm cúng đặt lên giàn ban đầu gồm váy, áo, vải vóc... dưới chân mỗi chiếc giàn buộc một đôi gà, hai vò rượu cần. Người chủ lễ thường là một thầy mo am hiểu phong tục, thấu đáo các bài cúng và được cho là người có thể liên hệ với thế giới tâm linh...
Khi cử hành buổi lễ, thầy mo đọc bài cúng gọi các thần linh. Xong bài cúng thầy mo dùng dao gõ vào hai chiếc thẻ nứa đã chuẩn bị sẵn cho tung lên và rơi xuống đất. Nếu cả hai cùng sấp, hoặc cùng ngửa nghĩa là ma rẫy và các thần linh đã đến đông đủ. Sau đó mo lại cúng giới thiệu về các lễ vật và lại “hỏi” thần linh có ưng thuận hay không. Thao tác này cũng được thực hiện bằng cách gõ vào thẻ nứa.
Khi thần linh đã chấp nhận lễ vật, mo cho mổ gà, nấu món “moọc” là từ thịt của 3 loài vật là sóc, chuột và cua, cá, thịt, gạo tấm, gia vị... Moọc” là món khá phổ biến trong mâm cúng của người Thái và Khơ Mú.
Lễ cúng lại tiếp diễn khi mọi lễ vật đều đã bày lên mâm cúng. Lúc này mo tiễn chân các thần linh mang theo những lễ vật về nơi ở của họ và không quên nhắn nhủ thần linh hãy phù hộ cho mọi người được khỏe mạnh, mùa màng bội thu, súc vật sinh sôi, không dịch bệnh.
Sau phần lễ là một ngày hội thực sự của những người ở rẫy. Rượu cần được mở và những điệu hát dân ca sẽ được ngẫu hứng cất lên. Những vòng múa lăm vông cũng có thể diễn ra ngay trên chòi rẫy. Mục đích của nghi lễ này là để tạ ơn thần linh đã phù hộ cho mùa màng thuận lợi. Vì thế nhiều người gọi đây là lễ cầu mùa.
