Lễ cấp sắc 12 đèn của người Dao đỏ

thành thế vinh |

Lễ cấp sắc là một nghi lễ truyền thống và quan trọng bậc nhất  trong kho tàng văn hóa của người Dao. Theo quan niệm của người  Dao đỏ, đàn ông nếu chưa trải qua lễ cấp sắc thì không coi là  người trưởng thành. Lễ cấp sắc của người Dao đỏ có nhiều cấp bậc, mỗi cấp bậc phản ánh một ý nghĩa và trình độ khác nhau. Cấp sắc 12 đèn là cấp sắc cao nhất và họ phải trải qua một quá trình tự  học, rèn luyện, thông thạo các nghi thức, thủ tục hành lễ cũng như các bài cúng ghi trong sách Nôm Dao. 

Người đã được cấp sắc 12 đèn sẽ được cộng đồng trọng vọng nhất, sẽ trở thành thầy cúng cao cấp, đủ uy tín để đứng ra tổ chức các nghi lễ quan trọng cho bản làng. Lễ cấp sắc của người Dao có giá trị nhân văn, được thể hiện ở các điều giáo huấn ghi trong sắc cấp cho người thụ lễ tuyệt đối kỵ làm việc ác, điều xấu.

Sau mấy chục năm, nghi lễ cấp sắc 12 đèn trên đỉnh Ky Công Hồ huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai mới được thực hiện vào đầu năm 2018. Theo chia sẻ của chủ lễ Chảo Chỉn Nhàn thì lễ cấp sắc 12 đèn này là sự kiện trọng đại bậc nhất. Sau mấy năm vất vả chuẩn bị, ông đứng ra chủ trì tổ chức lễ với sự tham gia của 35 cặp vợ chồng người Dao đỏ từ khắp các miền đất của tỉnh Lào Cai, Lai Châu. Cùng với cấp sắc cho người đang sống, thì nghi lễ này còn cấp sắc cho 73 người đã khuất, là ông bà, cụ kỵ thuộc 4 dòng họ: Chảo, Tẩn, Lý, Hoàng mà khi còn sống họ chưa được cấp sắc 12 đèn. Để được cấp sắc 12 đèn thì mỗi cặp vợ chồng phải đóng góp 6 triệu tiền mặt, 1 con gà, 10 kg gạo nếp, 20 lít rượu, 50kg lợn, 100kg gạo tẻ và một số nhu yếu phẩm khác... Trong suốt 4 ngày đêm diễn ra đại lễ cấp sắc, từ thầy cúng đến học trò và khách mời đều ăn chay, tuyệt đối không có món nào dính mỡ. Các cặp vợ chồng đều không được ở gần nhau... phụ nữ và đàn ông phải ngồi ăn ở mâm riêng.

Sau nghi thức đặt đèn các thầy cúng lần lượt đóng ấn cho người được cấp sắc.
Sau nghi thức đặt đèn các thầy cúng lần lượt đóng ấn cho người được cấp sắc.
Một nghi thức chứa đựng tính linh thiêng của buổi lễ đó là “dẫn” các trò về âm... Sau khi làm lễ xong và xin âm dương thành công các thầy sẽ dắt các học trò vào nằm thẳng ngay ngắn rồi đặt một chiếc mặt nạ và một đôi đũa lên mặt. Các thầy đi 3 vòng quanh trò vừa đi vừa khấn đồng thời bỏ mặt nạ ra. Sau đó  thầy cả đến chỗ nằm của từng học trò, ngậm 1 ngụm nước chè nhỏ  rồi phun vào bụng, vỗ vào ngực rồi đỡ từng người dậy ngồi vào ghế.
Một nghi thức chứa đựng tính linh thiêng của buổi lễ đó là “dẫn” các trò về âm... Sau khi làm lễ xong và xin âm dương thành công các thầy sẽ dắt các học trò vào nằm thẳng ngay ngắn rồi đặt một chiếc mặt nạ và một đôi đũa lên mặt. Các thầy đi 3 vòng quanh trò vừa đi vừa khấn đồng thời bỏ mặt nạ ra. Sau đó thầy cả đến chỗ nằm của từng học trò, ngậm 1 ngụm nước chè nhỏ rồi phun vào bụng, vỗ vào ngực rồi đỡ từng người dậy ngồi vào ghế.
Những người được cấp sắc 12 đèn phải trải qua một quá trình  tự học, rèn luyện, thông thạo các nghi lễ cũng như các bài  cúng ghi trong sách Nôm Dao.
Những người được cấp sắc 12 đèn phải trải qua một quá trình tự học, rèn luyện, thông thạo các nghi lễ cũng như các bài cúng ghi trong sách Nôm Dao.
Phụ nữ và đàn ông phải ngồi ăn ở mâm riêng. Trong suốt 4 ngày  đêm diễn ra đại lễ cấp sắc, từ thầy cúng đến học trò và khách  mời đều ăn chay.
Phụ nữ và đàn ông phải ngồi ăn ở mâm riêng. Trong suốt 4 ngày đêm diễn ra đại lễ cấp sắc, từ thầy cúng đến học trò và khách mời đều ăn chay.
Khu hành lễ được treo kín các bức tranh được lưu truyền từ đời này sang đời khác.
Khu hành lễ được treo kín các bức tranh được lưu truyền từ đời này sang đời khác.
Kết thúc nghi lễ này mỗi thầy cúng dùng hai chiếc gậy làm phép nâng học trò đứng dậy.
Kết thúc nghi lễ này mỗi thầy cúng dùng hai chiếc gậy làm phép nâng học trò đứng dậy.
Sang ngày cuối cùng là nghi lễ ở đàn tràng cao ngoài trời.
Sang ngày cuối cùng là nghi lễ ở đàn tràng cao ngoài trời.
Sau khi đã xong mọi nghi lễ, mọi người mới mở tiệc ăn mừng những người được cấp sắc. Các thầy và những người đến dự cùng  nhau ăn uống chúc mừng thành công của đại lễ cấp sắc 12 đèn.
Sau khi đã xong mọi nghi lễ, mọi người mới mở tiệc ăn mừng những người được cấp sắc. Các thầy và những người đến dự cùng nhau ăn uống chúc mừng thành công của đại lễ cấp sắc 12 đèn.
thành thế vinh
TIN LIÊN QUAN

Nhìn lại diễn biến vụ bé trai rơi xuống trụ bê tông ở Đồng Tháp

Bảo Bình - Dương Anh |

Liên quan vụ bé trai rơi xuống trụ bê tông ở Đồng Tháp, sau hơn nửa tháng tìm kiếm, lực lượng cứu hộ đã đưa được đoạn cọc thứ nhất (dài 12m) trong số 3 đoạn của cọc bêtông lên mặt đất và đang tiến hành các bước cứu hộ tiếp theo.

Khoảnh khắc AFF Cup: Khép lại hành trình của ông Park Hang-seo

NHÓM PV |

Bản tin Khoảnh khắc AFF Cup ngày 17.1. AFF Cup 2022 kết thúc, khép lại hành trình của huấn luyện viên Park Hang-seo với bóng đá Việt Nam.

Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

Đức Mạnh |

Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người lao động mất việc

PHƯƠNG NGÂN - CHÂN PHÚC |

TPHCM - Tại LĐLĐ quận Bình Thạnh, sáng ngày 17.1, ông Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đến thăm, động viên và trao quà Tết cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc trên địa bàn. Đồng thời, ông Trần Thanh Hải cũng đã thông tin một số giải pháp nhằm hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm việc.

Hà Nội: Sau chấn chỉnh, loạt lô cốt vẫn án ngữ trên đường Vũ Trọng Khánh

PHẠM ĐÔNG |

9 chiếc lô cốt đang án ngữ trên đường Vũ Trọng Khánh khiến giao thông đông đúc, quá tải dù đã cận kề Tết Nguyên đán Quý Mão. Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội lại yêu cầu chấn chỉnh tình trạng thi công hệ thống xử lý nước thải Yên Xá gây ùn tắc.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Cận Tết, showroom xe ôtô cũ chấp nhận bán hòa, cắt lỗ để thu hồi vốn

LÂM ANH |

Cuối năm thường là mùa thu hoạch của thị trường xe ôtô cũ nhưng năm nay điều này đã không đến bởi việc ngân hàng siết cho vay, lãi suất cao đã khiến lượng khách hàng giảm đi đáng kể. Những ngày cuối cùng trước khi nghỉ Tết, chủ showroom chấp nhận bán hòa vốn hay thậm chí, bán cắt lỗ để thu hồi vốn trước Tết.

Mục tiêu giải ngân 94.161 tỉ đồng, tập trung phát triển đường bộ cao tốc

Đặng Tiến |

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đặt mục tiêu giải ngân 94.161 tỉ đồng năm 2023, tập trung phát triển đường bộ cao tốc và nhiệm kỳ sau tập trung phát triển đường sắt tốc độ cao.