Dạ dày réo ùng ục. Chúng tôi mỗi người gọi một bát sủi cảo to cay sực đỏ lòm ớt, có rắc một ít hành lá xanh. Đồ ăn ngon, khung cảnh lạ, có lúc, tôi quên luôn mình là ai. Chỉ có bát sủi cảo cay xè trước mặt, và một người bạn. Giá mà lúc nào cũng được như lúc này!
1. Ngay cả anh chàng dễ thương ở quán sủi cảo (anh này có hình đại diện Iron man trong Wechat) cũng không tìm được cho tôi chỗ thuê Hán phục. Tôi và D đi theo định vị tới khu phố Rồng được chỉ dẫn trong ứng dụng du lịch vì tò mò. Chúng tôi đi ngang qua một con phố đẹp như phim. Đúng như trong phim thật. Hàng cây hai bên đều tăm tắp, xanh mướt, nắng phủ sáng bừng. Đường vắng tanh. Giá kể có thêm cái xe đạp hay chiếc ôtô mui trần, tôi và D đeo kính râm, quấn khăn lụa nhiều màu quanh cổ, phóng xe dọc phố, là ra được một cảnh phim kinh điển rồi. Như Châu Âu!
Ra khu phố Rồng lại là Kuan Alley, khu phố cổ còn được gọi Hẻm Lớn. Dòng người đông kìn kìn. Đông người thật!
Người Trung Quốc quả thật giỏi làm du lịch. Khu phố cổ thực ra chẳng cổ cho lắm. Toàn là các nhà hàng cửa hiệu được xây mới theo kiểu cổ san sát, kinh doanh đủ thứ. Hàng ăn, kiểu gọi món ngồi tại chỗ, kiểu mua mang đi, đủ loại xiên, đủ loại hộp, ê hề khắp nơi, be bét ớt. Đồ uống, bia trong quán bar, trà, trà nguyên bông hoa cúc khô bày ra đĩa, lơ lửng vàng trong cốc, nước ép đủ màu, đủ loại, ngọt đến vô lý, gia vị, sực nức đến mức đi qua là hắt xì. Hàng bán đồ lưu niệm, đủ thứ trên đời, từ hộp nước hoa khô hình tròn be bé vẽ hoa lá đủ màu, đồ da thật nồng mùi, quần áo tiên nữ giá quy đổi ra tiền Việt hàng chục triệu đồng một bộ, ô dù tuyệt đẹp, bung nở từ mây trời đến hoa lá tươi thắm, lại y như trong phim, kẹo lạc (bán khắp nơi), tiên nữ ngồi ngay ngoài đường để bán hàng, khắp nơi, khắp nơi. Tôi lạc vào mê cung ăn chơi không ngừng nghỉ của khu phố. Dòng người bất tận tuôn chảy như không bao giờ dứt.
Cả ngày đi không hết. Vừa đi vừa ăn. Mỳ lạnh trộn dầu ớt, toàn ớt là ớt. Xôi dứa. Mỗi một cục xôi đặt trên một cục dứa. Đương nhiên xôi sẽ có vị dứa thơm. Bánh gì trông như bánh rán, tẩm vừng bên ngoài, không có nhân, ăn nóng mới thơm, ăn nguội như nhai rơm. Món gì như bánh đúc lai đậu phụ, lại trộn dầu ớt. Bánh bao. Hàng nào cũng bán. Mệt rồi thì có thể ngã vào đâu đó. Một hàng lẩu cay xè bốc khói trong máy lạnh, hay cùng nhau đánh chén một cái mũi lợn nâu nâu, lỗ mũi tròn xoe, tròn hoàn hảo vô lý, cắm hai cọng hành xanh lè, được lấy từ một cái đĩa bày ú ụ toàn mũi lợn là mũi lợn, đều chằn chặn như được nhân bản. Mỗi cái mũi thôi, không có đầu, không có tai, toàn mũi cắm hành.
2. Nhưng kinh điển của vị dầu ớt, phải là lẩu ớt Tứ Xuyên. Đợi chờ mấy ngày, khi đoàn tám người chúng tôi tập hợp đủ ở Thành Đô, tôi cũng được thử món lẩu trứ danh này.
Quán lẩu đẹp tuyệt, treo đèn lồng đỏ kín mặt tiền, đi qua sảnh, lại một tượng gấu trúc đội nón ngồi trong cái nồi, có hai con rồng vàng cuốn xung quanh. Cả nhóm được vào một phòng riêng, tường vẽ bức tranh lớn, bàn tròn, trải khăn đỏ, đúng tám cái ghế. Mọi người hồ hởi, sao mà khéo thế! Tôi nhăn tít trán nhìn cái thực đơn to tướng in kín cả hai mặt. D chẳng thèm liếc thực đơn, dặn dò luôn con bé nhân viên:
- Mang cho chúng tôi những món người ta hay gọi nhất.
Đấy, lại giảm thiểu được một công đoạn. Trưởng đoàn thế chứ. Cơn phấn khởi chưa kịp tan, tôi đã bắt đầu hắt xì liên tục ngay lúc nồi lẩu được bê vào. Cả tám người vươn cổ, nhổm người nhìn nồi nước lẩu. Cái gì mà khiếp thế này? Nồi nước lẩu hai ngăn, ngăn ngoài nổi lều bều dễ đến trăm quả ớt đỏ lòm lòm cùng với chi chít loại hạt gì màu vàng sậm thi nhau chen chúc phủ kín mặt nước. Ngăn trong đường kính nhỏ như cái bát con, nước dùng trong veo không một hột ớt, thấp thoáng vài loại gia vị quen quen như ăn lẩu gà ở nhà. Khi nãy, mới bước vào quán, tôi đã trông thấy một bàn có bốn bà trung niên, dáng dấp như nội trợ, xì xụp quanh cái nồi nước đỏ chót y chang thế này, lúc ý tôi chưa kịp sợ.
- Đấy nhé, lẩu Tứ Xuyên. Cứ đòi ăn lẩu Tứ Xuyên còn gì! An Hạ còn đòi ăn hai lần cơ.
D hồ hởi, trong lúc tôi hắt xì hết nguyên một tập giấy ăn. Đối diện tôi, chị L - giám đốc công ty sách, và chị H - phu nhân phó tổng giám đốc, bắt đầu chảy nước mắt nước mũi giàn giụa. Chưa được ăn miếng nào, mới hít thôi đã khổ thế này.
Đồ nhúng lẩu lần lượt được bưng ra. Chúng tôi e dè dòm vào từng đĩa. Chỉ có đĩa thịt bò thái miếng mỏng, đĩa gan, đĩa thịt bò cuốn nấm là có thể nhận ra. Những đĩa còn lại chúng tôi chịu. Đã thế, nhân viên quán còn phát cho chúng tôi mỗi người một lon nước be bé, nước vàng sánh sền sệt. Bật nắp lon, đổ thử ra bát mới nhận ra thứ nước ấy là dầu.
Dầu ớt quả thực mới là đặc sản của cái xứ này. Dầu ớt được tưới đẫm lên đủ thứ món ăn, đến bánh bao ở đây cũng được chan dầu ớt, thiếu nó thì thiếu đi cái vị cay đặc trưng của Thành Đô, thiếu nó thì không thành lẩu Tứ Xuyên. Nhờ nó mà Thành Đô có chân trong danh sách những thành phố có đồ ăn ngon nhất do UNESCO xếp hạng.
3. Cay trên đời cũng có đủ kiểu cay. Cay kiểu Thành Đô là cay kiểu ớt chan dầu. Nhúng miếng thịt trong nồi nước đỏ ối sôi ùng ục, nhúng thêm một lần nữa vào bát dầu trước mặt, là chuẩn vị. Vị đậm tới mức ăn đến miếng thứ ba là tất cả vị thịt, vị rau, vị nấm biến mất sạch, còn lại mỗi vị cay xé đẫm dầu béo nơi đầu lưỡi. Ăn tới miếng thứ năm thì trong hàng nước mắt nước mũi, chẳng còn cảm nhận được đâu là môi đâu là lưỡi của mình nữa. Tôi đành dùng chiến thuật, ăn một miếng nhúng nước dùng ớt, lại ăn một miếng nhúng nước dùng không ớt. Nhưng nước dùng không ớt thì ôi thôi, chị Ph cũng chẳng thể ăn nổi. Sau vài miếng trải nghiệm, chị lui cui lấy ra từ túi gói cháo ăn liền nhập khẩu, cầu cứu nhân viên nhờ làm nóng giúp bát cháo, rồi cặm cụi xúc cháo, không dám nói năng gì. D từ đầu đến cuối chỉ ăn ngăn lẩu ớt. Gương mẫu đến cả chuyện ăn. Ăn lẩu Tứ Xuyên mà ăn cái ngăn không ớt thì còn gọi gì là ăn lẩu Tứ Xuyên.
Sau này, tôi mới biết ớt hoá ra là đặc sản của Tứ Xuyên. Vị ớt Tứ Xuyên thơm nức nồng đậm, cay xé nơi đầu lưỡi, thử một lần quả thực vẫn còn nhớ mãi. Ngay ở Thành Đô, trong khu phố cổ cũng có cửa hàng bán ớt Tứ Xuyên cho khách du lịch. Ớt khô đỏ ối bày trên những cái mẹt to khắp cửa hàng, treo từng chùm lúc lỉu kín các mặt tường, trước cửa còn bày mấy cái cối đá to trưng bày cách làm ớt bột. Và vị cay nồng của các món ăn nơi đây không chỉ có vị của ớt, còn có sự tham gia của hạt tiêu, hoa tiêu tạo thành một vị cay phức hợp đem lại trải nghiệm lạ lùng cho bất cứ ai lần đầu nếm thử, và gây nghiện, tạo nên định nghĩa món ăn ngon cho dân vùng Tứ Xuyên. Hãy tới Thành Đô, và thử một lần lẩu ớt, để thấy trong muôn hình vạn trạng của hỉ nộ ái ố ở cõi đời, có loại cảm giác khốn khổ nhưng phấn khích, tò mò nhưng sợ hãi chỉ vì ăn ớt. Hay đơn giản, để hiểu thế nào là một cấp độ tinh tế khác trong thú ăn cay của con người.
