Lặng lẽ Cô Thôn Ako Dhong

Phóng sự của Thái Hoàng |

Mặc cho sự khắc nghiệt của thời gian và sự tác động của đời sống thời hiện đại, buôn Cô Thôn vẫn bền bỉ giữ gìn được những giá trị di sản văn hóa và kiến trúc có từ lâu đời của tộc người Ê Đê bản địa ở thành phố Buôn Ma Thuột.

Nằm ở cuối đường Trần Nhật Duật, cách trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk chừng 2 cây số về hướng Bắc là buôn Cô Thôn, hay còn gọi là buôn Ako Dhong. Trong tiếng Ê Đê, Ako Dhong có nghĩa là đầu nguồn suối và trên thực tế buôn này cũng nằm ngay đầu nguồn suối Ea Nuôl. Buôn Cô Thôn được xem là buôn làng giàu mạnh, đẹp nhất Tây Nguyên và có lẽ cũng là buôn duy nhất hiện còn giữ được dáng dấp, nét độc đáo của buôn làng truyền thống người Ê Đê.

Mái hiên nhà dài xuôi và nhọn mang sắc thái của nhà rông Tây Nguyên.  Ảnh: Thái Hoàng
Mái hiên nhà dài xuôi và nhọn mang sắc thái của nhà rông Tây Nguyên. Ảnh: Thái Hoàng

Trước năm 1975, Cô Thôn chỉ có vài ba cái nhà dài với chừng 10 hộ gia đình sinh sống. Toàn buôn chỉ có một cái giếng lớn, đủ để sinh hoạt và tưới cho khoảng chục héc ta cà phê. Sau năm 1975, nhờ chủ trương định canh, định cư của nhà nước, Cô Thôn được đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng điện, đường, trường, trạm. Nhờ chăm chỉ sản xuất, đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế, dân làng Cô Thôn từng bước ổn định và phát triển thành buôn văn hóa.

Ngôi nhà dài lợp lá theo nguyên bản truyền thống của người Ê Đê  ở buôn Cô Thôn. Ảnh: Thái Hoàng
Ngôi nhà dài lợp lá theo nguyên bản truyền thống của người Ê Đê ở buôn Cô Thôn. Ảnh: Thái Hoàng

Ngày nay, cả buôn hiện có gần 40 ngôi nhà dài được xây cất vững chãi, bề thế với những nét kiến trúc độc đáo đặc trưng của nhà dài Ê Đê. Nhà dài ở Cô Thôn được xây dựng bằng các vật liệu từ thiên nhiên, mang kiến trúc độc đáo đặc trưng của người Ê Đê. Đây là nơi sinh sống của nhiều thế hệ trong một gia đình theo chế độ mẫu hệ, nên mỗi lần gia đình có con gái đi lấy chồng, ngôi nhà sẽ được cơi nới dài thêm ra.

Những căn Bungalow mô phỏng kiến trúc nhà dài phục vụ du khách đến thăm buôn Cô Thôn. Ảnh: Thái Hoàng
Những căn Bungalow mô phỏng kiến trúc nhà dài phục vụ du khách đến thăm buôn Cô Thôn. Ảnh: Thái Hoàng

Đặc biệt, chiếc cầu thang lên xuống của nhà dài được xem là một nét văn hóa mang tính biểu tượng của người Ê Đê. Trên đầu cầu thang bao giờ cũng có đôi bầu vú căng tròn biểu tượng cho đôi bầu sữa mẹ với ý nghĩa ca ngợi sự trường tồn nòi giống tộc người Ê Đê, cũng như biểu hiện quyền lực của người phụ nữ trong xã hội mẫu hệ.

Không gian ấn tượng bên trong ngôi nhà dài. Ảnh: Thái Hoàng
Không gian ấn tượng bên trong ngôi nhà dài. Ảnh: Thái Hoàng
Không gian ấn tượng bên trong ngôi nhà dài. Ảnh: Thái Hoàng

Cô Thôn giờ là điểm đến hấp dẫn của du khách khi đến với thành phố Buôn Ma Thuột. Dân trong buôn ngoài nghề làm nương rẫy còn tham gia làm du lịch sinh thái cộng đồng dựa trên việc khai thác bền vững những giá trị cảnh quan sinh thái, văn hóa có sẵn của buôn làng, qua đó vừa bảo tồn vừa phát huy được những giá trị văn hóa của một buôn làng truyền thống, độc đáo có một không hai đang tồn tại ngay trong lòng thành phố Buôn Ma Thuột năng động và phát triển.

Cồng chiêng, báu vật trong các ngôi nhà dài của người Ê Đê. Ảnh: Thái Hoàng
Cồng chiêng, báu vật trong các ngôi nhà dài của người Ê Đê. Ảnh: Thái Hoàng
Gian bếp nhiều màu sắc. Ảnh: Thái Hoàng
Gian bếp nhiều màu sắc. Ảnh: Thái Hoàng
Mặt nạ gỗ truyền thống thường được dùng trong các dịp lễ hội của người Ê Đê. Ảnh: Thái Hoàng
Mặt nạ gỗ truyền thống thường được dùng trong các dịp lễ hội của người Ê Đê. Ảnh: Thái Hoàng
Phóng sự của Thái Hoàng
TIN LIÊN QUAN

Bến nước của người Ê Đê và câu chuyện giữ gìn văn hóa bản địa

Hữu Long |

Nhiều buôn làng đồng bào Tây Nguyên hiện vẫn còn giữ nguyên văn hóa sinh hoạt ở bến nước. Như người Ê Đê, bến nước không chỉ là nơi sinh hoạt mà ở đó giúp gìn giữ văn hóa, là nơi gắn kết các thế hệ người Ê Đê.

Đô thị Buôn Ma Thuột rộn ràng trong buổi sáng đầu năm

Tường Minh - Bảo Trung |

Dù dịch COVID-19 đang có những diễn biến phức tạp, nhưng người dân TP.Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) vẫn đổ ra đường du xuân ngày đầu năm, chụp ảnh lưu niệm cùng người thân, gia đình và cầu mong có một năm Tân Sửu 2021 an vui.

Cách pha cà phê đặc biệt của người Ê Đê

Hữu Long |

Cách pha chế, cách uống cà phê và văn hóa cà phê của người Ê Đê luôn độc đáo và ẩn chứa nhiều điều mới mẻ...

Để Buôn Ma Thuột thành đô thị trung tâm vùng thì phải làm quy hoạch bài bản

BẢO TRUNG |

Để xây dựng TP.Buôn Ma Thuột trở thành đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên theo kết luận 67 của Bộ Chính trị, chính quyền tỉnh Đắk Lắk đặt mục tiêu làm tốt quy hoạch xây dựng và triển khai hiệu quả trung tâm điều hành thông tin của thành phố.

Thành phố Buôn Ma Thuột yên bình trong ngày đầu năm mới

BẢO TRUNG |

Ghi nhận của phóng viên không khí thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk trong ngày đầu năm mới 2021.

3 phim Việt ra rạp đúng mùng 1 Tết: Tác phẩm nào có khả năng thắng thế?

Chí Long |

3 phim điện ảnh Việt đồng loạt ra mắt đúng mùng 1 Tết Quý Mão 2023 là Chị chị em em 2, Siêu lừa gặp siêu lầyNhà bà Nữ.

Thái Bình: Cả làng đỏ lửa nướng cá ngày đêm vẫn không đủ hàng bán Tết

Nguyễn Thúy |

Cận kề Tết Nguyên đán, làng nướng cá nổi tiếng ở Thái Xuyên (Thái Bình) luôn tất bật với các lò than đỏ hồng, hoạt động hết công suất để cho ra những mẻ cá nướng vàng óng, săn chắc, thơm nức phục vụ khách hàng dịp cuối năm.

Quả bóng vàng 2022: Tiến Linh sáng cửa

Thanh Vũ |

Nhìn vào phong độ hiện tại, có thể thấy tiền đạo Nguyễn Tiến Linh xứng đáng giành quả bóng vàng 2022.

Bến nước của người Ê Đê và câu chuyện giữ gìn văn hóa bản địa

Hữu Long |

Nhiều buôn làng đồng bào Tây Nguyên hiện vẫn còn giữ nguyên văn hóa sinh hoạt ở bến nước. Như người Ê Đê, bến nước không chỉ là nơi sinh hoạt mà ở đó giúp gìn giữ văn hóa, là nơi gắn kết các thế hệ người Ê Đê.

Đô thị Buôn Ma Thuột rộn ràng trong buổi sáng đầu năm

Tường Minh - Bảo Trung |

Dù dịch COVID-19 đang có những diễn biến phức tạp, nhưng người dân TP.Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) vẫn đổ ra đường du xuân ngày đầu năm, chụp ảnh lưu niệm cùng người thân, gia đình và cầu mong có một năm Tân Sửu 2021 an vui.

Cách pha cà phê đặc biệt của người Ê Đê

Hữu Long |

Cách pha chế, cách uống cà phê và văn hóa cà phê của người Ê Đê luôn độc đáo và ẩn chứa nhiều điều mới mẻ...

Để Buôn Ma Thuột thành đô thị trung tâm vùng thì phải làm quy hoạch bài bản

BẢO TRUNG |

Để xây dựng TP.Buôn Ma Thuột trở thành đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên theo kết luận 67 của Bộ Chính trị, chính quyền tỉnh Đắk Lắk đặt mục tiêu làm tốt quy hoạch xây dựng và triển khai hiệu quả trung tâm điều hành thông tin của thành phố.

Thành phố Buôn Ma Thuột yên bình trong ngày đầu năm mới

BẢO TRUNG |

Ghi nhận của phóng viên không khí thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk trong ngày đầu năm mới 2021.