Gia tăng giá trị nhờ ứng dụng KHCN
Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNN - Lê Quốc Doanh, KHCN đã có những bước phát triển vượt bậc làm tăng sản lượng và đóng góp trên 30% giá trị gia tăng của sản xuất nông nghiệp, các mô hình ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản đã giúp tăng hiệu quả kinh tế từ 10 - 30%. Điều này góp phần thay đổi tập quán canh tác và nâng cao năng suất, hiệu quả kinh tế nông nghiệp.
Nhờ áp dụng các công nghệ mới trong chọn tạo giống cây trồng, thời gian chọn tạo giống cây trồng mới đã giảm xuống còn từ 3 - 5 năm, thay vì 7 - 10 năm như trước đây, trung bình hàng năm Bộ NNPTNT đã công nhận hàng chục giống mới/năm. Từ đó nhanh chóng gia tăng diện tích trồng các giống mới có năng suất, chất lượng cao, tính chống chịu tốt. Hiện nay cả nước đã có hơn 90% diện tích lúa, 80% diện tích ngô, 60% diện tích mía, bông, cây ăn quả... được dùng giống mới đưa giá trị gia tăng của nông sản lên gấp nhiều lần. Năm 2017, Việt Nam đã trở thành một trong 15 quốc gia đứng đầu về xuất khẩu nông sản trên thế giới với kim ngạch xuất khẩu đạt 36,37 tỉ USD. Chỉ tính riêng giai đoạn 2009 - 2017, Bộ NNPTNT đã công nhận 309 giống cây trồng và 203 tiến bộ kỹ thuật mới. Chương trình giống đã có hiệu quả lớn, góp phần đáng kể tăng năng suất và chất lượng của nông sản việt. Đến hết năm 2017, 800 tiêu chuẩn, 210 quy chuẩn kỹ thuật đã được công nhận, ban hành và áp dụng hiệu quả.
Ngoài ra, nhiều địa phương, DN đã ứng dụng KHCN, nhất là công nghệ cao để nâng cao năng suất, chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng yêu cầu của cả các thị trường khó tính. Các mô hình ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản đã tăng hiệu quả kinh tế từ 15 - 30% thông qua sử dụng các giống có năng suất, chất lượng cao và quy trình sản xuất tiên tiến, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Xuất khẩu nông sản đứng thứ 2 Châu Á
Trong 10 năm qua, nông nghiệp luôn duy trì được tăng trưởng và phát triển khá toàn diện, chất lượng tăng trưởng ngày càng được cải thiện hơn; tiếp tục khẳng định được vị thế quan trọng trong nền kinh tế. Sản xuất chuyển mạnh theo hướng chất lượng và giá trị gia tăng; giá trị và sản lượng nhiều nông sản đều tăng mạnh, sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ được quan tâm phát triển; góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, giải quyết việc làm, giảm nghèo và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tạo chuyển biến tích cực, rõ nét về sự thống nhất cao của toàn xã hội đối với tính tất yếu khách quan và yêu cầu cấp bách là "phải thay đổi căn bản nền sản xuất nông nghiệp theo hướng chuyển mạnh mục tiêu số lượng sang chất lượng và giá trị gia tăng".
Nhờ đó, xuất khẩu nông lâm thủy sản tăng nhanh, tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển nông nghiệp hàng hóa, tạo nguồn thu ngoại tệ quan trọng, góp phần giảm nhập siêu cho cả nước. Tổng kim ngạch xuất khẩu 10 năm (2008 - 2017) đạt 261,28 tỉ USD, tăng bình quân 9,24%/năm; riêng năm 2017 đạt 36,52 tỉ USD, tăng 20,05 tỉ so với năm 2008 và dự kiến năm 2018 kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 40 tỉ USD. Nhiều nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu từ 1 tỉ USD trở lên, đặc biệt có 5 mặt hàng là tôm, trái cây, hạt điều, càphê và đồ gỗ đã đạt kim ngạch xuất khẩu trên 3 tỉ USD. Nông sản Việt hiện có mặt trên 180 quốc gia và vùng lãnh thổ và xuất khẩu nông sản của Việt Nam đứng thứ 2 khu vực Đông Nam Á và thứ 15 thế giới. Trong 6 tháng đầu năm 2018, sản xuất toàn ngành tiếp tục tăng trưởng mạnh; tốc độ tăng trưởng vượt mục tiêu đã đề ra và đạt mức cao; GDP nông lâm thủy sản 6 tháng đầu năm tăng 3,93%, đạt mức tăng cao nhất trong 10 năm gần đây.
Ngoài ra, phong trào xây dựng nông thôn mới có sức lan tỏa cao, trở thành phong trào sâu rộng với sự tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị, người dân, bộ mặt nông thôn có nhiều đổi mới, văn minh, hiện đại hơn. Điển hình như, tỉnh Bắc Giang đã nhiều chuyển biến trong sản xuất nông nghiệp với một số sản phẩm nông nghiệp đã có thương hiệu không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu như: Vải thiều Lục Ngạn, gà đồi Yên Thế, mỳ Chũ... Nhờ đó năng suất và giá trị nông sản đều tăng qua hàng năm, giá trị sản xuất trên 1ha đất nông nghiệp năm 2017 đạt 92 triệu đồng/ha, tăng gần 3 lần so với năm 2008, sản lượng lương thực có hạt đạt gần 660.000 tấn, tăng gần 90.000 tấn so với năm 2008 (570.000 tấn).
