Theo Bác, người tốt, việc tốt ở đâu cũng có, ngành giới nào, địa phương nào, lứa tuổi nào cũng có. Những việc làm của họ, dù nhỏ, nhưng giống như những giọt nước nhỏ thấm vào lòng đất, chảy về một hướng thành suối, thành sông và hợp thành biển cả... có một ý nghĩa lớn lao, thể hiện tinh thần trách nhiệm cũng như lòng nhân ái "thương người như thể thương thân", "mình vì mọi người" của nhân dân ta. Những việc làm đó cần được khen thưởng đúng mức để động viên, khuyến khích mọi người hăng hái làm những việc ích nước, lợi nhà. "Ðối với anh hùng, dũng sĩ, chiến sĩ thi đua được Ðảng và Nhà nước khen thưởng thì phải qua nhiều cấp, nhiều ngành cân nhắc, xét duyệt. Còn với người tốt làm những việc tốt, việc khen thưởng có thể đơn giản hơn. Nếu Trung ương cho phép Bác làm, thì Bác nghe báo cáo, đọc báo và chỉ cần điều tra lại một chút cho đúng sự thật là Bác có thể thưởng Huy hiệu" (Hồ Chí Minh Toàn tập, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2000 - Tập12- tr.548).
Kể từ bài báo đầu tiên về gương người tốt, việc tốt được Người sưu tập là bài “Mẹ Đăng” cắt ra từ Báo Phụ nữ Việt Nam ra ngày 16.2.1956 cho đến bài báo cuối cùng là bài “Xông vào lửa cứu xe, cứu đạn” cắt ra từ báo Quân đội Nhân dân ra ngày 30.12.1968, đã cho thấy sự bền bỉ và hết sức âm thầm trong việc sưu tầm, tuyển lựa những gương người tốt, việc tốt trong suốt gần 13 năm trời, hàm chứa một ý nghĩa rất đỗi lớn lao, đó là sự nghiệp “trồng người” của Bác.
Bảo tàng Hồ Chí Minh hiện còn lưu giữ được hơn 2.000 bài báo, mẩu tin, bài về gương người tốt, việc tốt, được sưu tầm và cắt ra từ các loại báo. Đó là những gương người tốt, việc tốt thuộc nhiều lứa tuổi, nhiều thành phần, nhiều ngành nghề, nhiều lĩnh vực khác nhau. Từ việc anh Cao Xuân Nhì 21 tuổi, ở tỉnh Vĩnh Phúc tuy mù hai mắt vẫn tích cực trồng cây (Báo Nhân dân ngày 2.9.1962), hay việc chị Lánh ở cửa hàng thực phẩm Phát Diệm, tỉnh Ninh Bình tận tuỵ với khách hàng (Báo Thương Nghiệp ngày 18.12.1961), cho đến việc em Nguyễn Ngọc Ký ở tỉnh Nam Định bị liệt cả hai tay, phải viết bằng chân mà vẫn học giỏi (Báo Thời Mới ngày 31.5.1963)... đều được Hồ Chủ tịch kịp thời động viên và thưởng Huy hiệu của Người. Người nhỏ tuổi nhất được Bác Hồ nhiều lần thưởng Huy hiệu là em Nguyễn Trọng Thể 6 tuổi, ở Phố Hàng Bông, Hà Nội về thành tích 3 lần nhặt được của rơi đều trả lại người mất.
Đến khoảng giữa năm 1968, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu tập hợp lại những bài báo, xác minh thêm và biên tập rồi cho xuất bản thành sách để mọi người cùng học tập, noi theo. Đa số các bài báo đã được các NXB lựa chọn, in thành sách như: “Vì nước vì dân” của NXB Quân đội Nhân dân; “Thế hệ anh hùng” của NXB Thanh Niên; “Dũng cảm, đảm đang” của NXB Phụ nữ; “Việc nhỏ nghĩa lớn” của NXB Kim Đồng; “Hậu phương thi đua với tiền phương” của NXB Phổ Thông... Riêng tập sách “Việc nhỏ nghĩa lớn” của NXB Kim Đồng đã được in tới 15 tập.
