Hải Phòng dư âm ký

Bút ký của VI THUỲ LINH |

Đã là tháng 2 ta, chính giữa Xuân, mà vẫn còn nguyên cảm xúc như vừa hôm qua, vừa tuần trước ở Hải Phòng. Vì tình đầy vì bạn nhiều, nên cuộc du Xuân kỷ lục 14 ngày vẫn còn... thiếu lắm. Thì đây, hình dung nhớ cũng là một cách để "đáo Xuân" lần nữa với Hải Phòng.

Háo hức cùng con, lần đầu ăn - chơi Tết xa nhà. Đi 28 Tết, giá xe tăng 200 nghìn đồng, thành 1,8 triệu/lượt. Dứt khoát dù muộn cũng khởi hành tối 28, không chỉ vì sang 29 giá xe tăng 500 nghìn đồng, mà muộn sẽ mất ngày chót quý báu.

Quyết tâm về Hải Phòng vì muốn được ngắm pháo hoa nơi quảng trường Nhà hát Lớn (NHL) cách khách sạn 1km. Rồi có lệnh hủy. Vậy là không có điểm quần tụ cộng hưởng nào cùng đếm ngược đón khoảnh khắc thiêng liêng.

Muốn thắp hương cho thi sĩ Lê Đại Thanh - "từ điển cổ của Hải Phòng" thì không có ai ở ngôi nhà trong ngõ 88 Cầu Đất. May còn một chứng nhân, nhà thơ Đào Nguyễn tức đạo diễn phim Tài liệu, NSND Đào Trọng Khánh. Ông Khánh và vợ - bà Vũ Thị Mỹ sống trong ngôi nhà "vát bút chì" (từ của Nguyễn Thụy Kha) 3 tầng trong ngõ 363 Miếu Hai Xã.

Bác là đồng nghiệp Hãng phim Tài liệu Khoa học Trung ương với cha tôi gần 20 năm. Đào Trọng Khánh, người đi vào thi ca Lưu Quang Vũ, là một nhân chứng quý giá của nghệ thuật đất này. Ông Khánh sang tuổi 82, giấy tờ thì ghi sinh 1945, bằng tuổi vợ. Bà Vũ Thị Mỹ hơn 50 năm bên ông, nay người bạn đời kiêm y tá, trợ lý, thủ quỹ. Đào Trọng Khánh được cung bạn tốt. Bạn vong niên, đàn em trong nghề và đời sống, hễ về Hải Phòng là ghé qua, người biếu người cho người "dấm dúi" nên mới đủ cho NSND chống cự với bệnh tật. Con gái duy nhất, con út của ông bà là chị Đào Thi Mỹ Linh (1977) hiện sống ở Hà Nội, có cơ hội là về quê, nhất là Tết. Các cháu ngoại của ông bà Khánh - Mỹ đều ngoan.

Bữa cơm tối mồng Một Tết độc đáo món tép nấu dưa - hiếm nhà có, nên lạ miệng. Ông Khánh quen ăn sớm từ 18-19h. 20h thì đi lên gác rửa ráy, chờ vợ tiêm insulin và... đi ngủ. Thường dậy 5 giờ sáng và hai ông bà nằm nói chuyện. Quý tôi và đang khí Xuân nên ông nán đến hơn 21h30 là "kỉ lục" - vợ con ông nói thế. Bên bình tuyết mai hoa li ti nở trắng con gái gửi về cho cha từ trước Tết, bác Khánh trầm ngâm. Từ dạo mất con trai thứ ba, ông không hoạt ngôn nói cười hài hước nữa. Bà vẫn mê ông như thuở tình yêu bắt đầu từ những lá thư. Hai người cùng phố Lê Chân, tình yêu nảy sinh qua... thư khi Đào Trọng Khánh lên Thủ đô học Điện ảnh. "Ông ấy lúc đó mới gửi thư để... tán chứ lúc ở Hải Phòng có nói đâu. Thư hay quá nên tôi...mê". Bà Mỹ cười, mắt ánh lên hạnh phúc, còn vị đạo diễn già thì cười rung vai: "Tôi viết bao người mê chứ riêng gì bà!". Chiều 25 Tết, đoàn công tác Hội Điện ảnh VN gồm: Chủ tịch Đỗ Lệnh Hùng Tú, Phó Chủ tịch Thường trực Nguyễn Văn Tân, nguyên Giám đốc Hãng phim Tài liệu Phạm Thị Tuyết và nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát có vào thăm người Anh lớn. Sáng mồng Ba Tết, nhà thơ Nguyễn Thụy Kha - "con đẻ" của Hải Phòng cùng bạn thân là họa sĩ Lê Thiết Cương - người yêu Hải Phòng say mê, lại đến mừng tuổi Đào Trọng Khánh.

Tác giả (trái) thăm nhà thơ Đoàn Thị Tảo tại Đồ Sơn, chiều 4.2.2022. Ảnh: Đinh Thường
Tác giả (trái) thăm nhà thơ Đoàn Thị Tảo tại Đồ Sơn, chiều 4.2.2022. Ảnh: Đinh Thường

Tối mùng 2, tôi được thưởng ngoạn bữa tiệc có một không hai tại không gian của doanh nhân yêu thi ca, hội họa cũng là nhà sưu tập cổ vật Cao Văn Tuấn. Bất cứ ai có tâm hồn đến đây đều được chiêu đãi yến tiệc thị giác 4 mùa. Nào cây, hoa, khung cảnh đẹp, những phiến đá đề thơ (khắc nhũ vàng) và phòng tranh sang trọng. Nơi đây, đã diễn ra nhiều cuộc đấu giá, triển lãm tranh, ảnh, cổ vật nhưng giá trị hơn cả là một địa chỉ văn hóa mà nhiều tài danh đất nước đã đến và lưu bút lưu ảnh lưu tình: Từ GS, AHLĐ Vũ Khiêu đến nhà sử học Dương Trung Quốc, danh ca Lệ Quyên từ Paris về hát tại đây trong tiếng saxophone tuyệt đẹp của NSƯT Quyền Văn Minh, nhiều văn nghệ sĩ trí thức tên tuổi. Không cần loại cá đặc biệt nào do chủ Thạch Thi viên đãi với vang trắng Pháp, chỉ cần rau cũng thỏa khi gia đình tôi ngồi bàn ăn giữa 4 bề tranh; các con tôi chạy cười vui giữa sắc màu và khu vườn thơm ngân nhạc.

Quả là nể phục khi người cựu binh Cao Văn Tuấn từ tay trắng dựng cơ đồ, nuôi 3 người con du học Úc, Canada, sở hữu hàng trăm tranh của các danh họa: Nguyễn Gia Trí, Mai Trung Thứ, Bùi Xuân Phái, Lưu Công Nhân, Trần Lưu Hậu, Nguyễn Hà, Thọ Vân, Lê Thiết Cương, Phạm An Hải, Đặng Tiến, Ngô Xuân Bính...

Hải Phòng lạ thật. Không nghỉ Tết mà chăm 365 ngày? Tôi cứ hỏi bạn bè và hỏi mình khi thấy sáng mồng Một, nhiều quán ăn sáng mở dọc phố Minh Khai, Trần Quang Khải. Các quán trà cúc, cafe không nghỉ Tết buổi nào. Taxi dễ gọi và không ép gạ khách lì xì như Hà Nội. Hỏi chuyện thì cậu lái taxi trẻ cho biết: "Năm 2021, bắt dừng bán mấy lần nên nay được bán là họ tranh thủ. Bán ngày Tết bằng cả tuần ngày thường nên ham làm hơn ham chơi". Bánh đa cua sợi đỏ sợi trắng, bún cá vỉa hè cho tới các nhà hàng Pizza, hải sản không nghỉ. Chiều mồng 3, tôi đã được ăn cơm hóa vàng tại nhà ông họa sĩ Tố Mỹ, người bạn thân của ông nội tôi - ông Tố Mỹ thọ hơn ông tôi 30 năm. Ngôi nhà ông sống 70 năm tại ngõ 60 Lương Khánh Thiện. Con dâu út của ông từng sang Nga xuất khẩu lao động năm 18 tuổi, gặp và yêu chú Nguyễn Quang Vinh bên đó, là người Hà Nội làm dâu đất Cảng 32 năm. Cô Đàm Thị Mai tự chế salad củ đậu ngon tuyệt trên mâm cỗ triền miên liên khúc bánh chưng, thịt gà.

Chúng tôi đến bến tàu K15 - bến tàu không số với bảng chữ Tiếng Việt - Anh chiều mồng 4 Tết. Biển Đồ Sơn nước đỏ, khách vắng. Tôi nuôi ý về Đồ Sơn phải ghé thăm chị em nhà biên kịch - nhà văn Đoàn Lê mà đã lỡ mãi - bà Lê mất hơn 4 năm rồi. Trong ngôi nhà có vườn cây cuối ngõ 45 Lý Thánh Tông, tác giả bài thơ Cho một ngày sinh sống một mình cùng nhiều bạn cây. Coi cây là bạn, bà Tảo không con, tuổi 77 sống trong sự quan tâm của các cháu. Bà bỏ cả tuổi xuân chăm con cho các chị, 13 năm hầu hạ mẹ già. Bà viết bài thơ cho chị gái thân nhất - Đoàn Lê, 17 tuổi lên Thủ đô học, Diễn viên điện ảnh khóa 1, lấy chồng sớm, sau nổi tiếng với vai trò biên kịch.

Kịch bản điện ảnh của Đoàn Lê nổi bật là phim Làng Vũ Đại ngày ấy (đạo diễn Phạm Văn Khoa) và phim truyền hình Người Hà Nội mà nhạc sĩ Trọng Đài đã phổ bài thơ thành Chị tôi, ca khúc chủ đề phim đã thành tác phẩm được chú ý. Đoàn Thị Tảo có 3 tập thơ, 1 tập truyện ngắn, bà ít đăng nhưng thơ chất, giàu sức ám ảnh. Viết cho chị gái, cũng là viết cho mình, Đoàn Thị Tảo nhận là "người cô đơn nhất hành tinh", mà luôn ấm nồng tình bạn hữu, anh chị em nghệ sĩ hâm mộ yêu mến xuống Đồ Sơn thăm thường xuyên.

Bữa cơm tối mồng 6 Tết, nhà thơ Phạm Công Đoàn (quê Xuân Trường, Nam Định), trực tiếp nấu, ngon, đa dạng lẩu cá song lại có nem từ quê đem ra. "Khen thừa, làm bố vợ rể Mỹ còn làm được nữa là nấu ăn" - thi sĩ Đinh Thường (Chủ tịch Hội Nhà văn Hải Phòng) trêu đồng nghiệp. Thú vị thật. Anh Đoàn lúc trẻ phá thủy lôi Mỹ, sau sang bảo vệ lấy bằng Tiến sĩ ở Nam California, con gái anh sang học - làm việc, lấy chồng Mỹ sinh con gái 3 tuổi, định cư tại Mỹ. Sống ở Hải Phòng gần nửa thế kỷ (từ 1965), nhà thơ Phạm Công Đoàn an cư tại khu biệt thự trên đường đẹp Lê Hồng Phong, quận Hải An - chắc là 1 trong các nhà thơ có tư gia đẹp nhất Hải Phòng. "Rái cá" biển Đông gắn với biển cả tuổi trẻ là chiến sĩ phá thủy lôi, tuổi lục tuần chán bơi, nên lấp bể bể bơi, đổ đất trồng hoa.

Chúng tôi nhớ chuyến xe Kia Morning, màu xanh đen mà thi sĩ Đinh Thường chở mẹ con tôi ra biển và hằng mang biển trong trí nhớ, tâm hồn để sóng Xuân reo ánh sáng...

Bút ký của VI THUỲ LINH
TIN LIÊN QUAN

Dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và phát động Tết trồng cây

Minh Phương |

Ngày 4.3, tại Khu di tích K9 - Đá Chông (Ba Vì, Hà Nội), Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (Bộ Tư lệnh Lăng) phối hợp với các đơn vị tổ chức dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và Phát động Tết trồng cây "Đời đời nhớ ơn Bác Hồ".

Giới trẻ nườm nượp đổ về Đà Lạt du lịch sau Tết

Tiến Anh |

Sau Tết, hàng ngàn khách du lịch đặc biệt là giới trẻ đổ về trung tâm thành phố Đà Lạt để tham quan và chụp hình. Nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng, các quán cà phê đều đông kín khách du lịch.

Nhà thơ Giang Nam không được xét đặc cách Giải thưởng Hồ Chí Minh

Hữu Long |

Khánh Hòa - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, nhà thơ Giang Nam không được xét đặc cách Giải thưởng Hồ Chí Minh.

Nhà thơ Lý Hữu Lương: “Giữ lại những giá trị hiện tồn của dân tộc mình

Phan Đức Lộc (thực hiện) |

Nhà thơ Lý Hữu Lương với tập thơ “Yao” đã được vinh danh tại Giải thưởng Tác giả trẻ lần thứ I. Anh đã có những chia sẻ chân thành về tác phẩm đoạt giải cùng những trăn trở, dự định về con đường văn chương phía trước.

Gặp hai nhà thơ viết thơ hay về đất nước

Bút ký của Hà Huy |

Mới đây, tập thơ “ Bài thơ của một người yêu nước mình” của nhà thơ Trần Vàng Sao được trao giải thưởng sách quốc gia lần thứ 4 (năm 2021). Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Giám đốc NXB Hội Nhà văn cho biết: Hơn 1 năm trước, khi biết tin NXB sẽ in tập thơ này có vài người khuyên ông nên cân nhắc nhưng NXB quyết định in.

Tạm giữ 2 nghi can liên quan vụ 4 tiếp viên hàng không xách hơn 11 kg ma túy

Anh Tú - Huân Cao |

TPHCM - Ngày  23.3, theo một nguồn tin xác nhận, hiện phía Công an TP Hồ Chí Minh đang tạm giữ 2 nghi can liên quan đến việc 4 nữ tiếp viên mang 11,28 kg ma túy từ Pháp về sân bay Tân Sơn Nhất hôm 16.3.

Năng lực an ninh mạng của Việt Nam cải thiện đáng kể trong 5 năm qua

NGUYỄN ĐĂNG |

Báo cáo mới nhất từ ​​công ty an ninh mạng toàn cầu cho thấy những chuyển biến tích cực trong tình hình an ninh mạng của Việt Nam, khi các mối đe dọa trực tuyến lẫn ngoại tuyến đều giảm mạnh.

Có nên lấy thời gian bảo hành để tính chu kỳ đăng kiểm?

Anh Tuấn |

Nhiều người đặt câu hỏi ôtô mới mua được bảo dưỡng tốt, bảo hành những 5 năm, vì sao không lấy thời gian bảo hành quy đổi thành quãng thời gian tính chu kỳ đăng kiểm lần đầu? Chuyên gia đã có giải đáp về vấn đề này.

Dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và phát động Tết trồng cây

Minh Phương |

Ngày 4.3, tại Khu di tích K9 - Đá Chông (Ba Vì, Hà Nội), Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (Bộ Tư lệnh Lăng) phối hợp với các đơn vị tổ chức dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và Phát động Tết trồng cây "Đời đời nhớ ơn Bác Hồ".

Giới trẻ nườm nượp đổ về Đà Lạt du lịch sau Tết

Tiến Anh |

Sau Tết, hàng ngàn khách du lịch đặc biệt là giới trẻ đổ về trung tâm thành phố Đà Lạt để tham quan và chụp hình. Nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng, các quán cà phê đều đông kín khách du lịch.

Nhà thơ Giang Nam không được xét đặc cách Giải thưởng Hồ Chí Minh

Hữu Long |

Khánh Hòa - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, nhà thơ Giang Nam không được xét đặc cách Giải thưởng Hồ Chí Minh.

Nhà thơ Lý Hữu Lương: “Giữ lại những giá trị hiện tồn của dân tộc mình

Phan Đức Lộc (thực hiện) |

Nhà thơ Lý Hữu Lương với tập thơ “Yao” đã được vinh danh tại Giải thưởng Tác giả trẻ lần thứ I. Anh đã có những chia sẻ chân thành về tác phẩm đoạt giải cùng những trăn trở, dự định về con đường văn chương phía trước.

Gặp hai nhà thơ viết thơ hay về đất nước

Bút ký của Hà Huy |

Mới đây, tập thơ “ Bài thơ của một người yêu nước mình” của nhà thơ Trần Vàng Sao được trao giải thưởng sách quốc gia lần thứ 4 (năm 2021). Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Giám đốc NXB Hội Nhà văn cho biết: Hơn 1 năm trước, khi biết tin NXB sẽ in tập thơ này có vài người khuyên ông nên cân nhắc nhưng NXB quyết định in.