Giải thưởng Sáng tạo: Tôn vinh các công trình khoa học mang lại giá trị kinh tế xã hội

Hàng trăm công trình mang hiệu quả cao

Giải thưởng Sáng tạo KHCN Việt Nam đã khuyến khích được việc tìm tòi, sáng tạo các công trình KHCN, có khả năng giải quyết những yêu cầu cấp bách của thực tiễn, nâng cao tính cạnh tranh của các sản phẩm hàng hóa Việt Nam. Sự lan tỏa rộng khắp của Giải thưởng với uy tín ngày càng cao, đã thu hút không chỉ các nhà khoa học mà cả những cá nhân đam mê sáng tạo, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, say mê nghiên cứu, ứng dụng KHCN.

Theo ông Phan Xuân Dũng - Trưởng Ban tổ chức Giải thưởng, đến nay đã có trên 3.000 công trình tham gia và gần 1.000 công trình đã đoạt Giải thưởng, giải thưởng cũng thu hút được sự tham gia tích cực của đông đảo của các nhà khoa học, các nhà sáng tạo trong cả nước. Nhiều công trình đoạt giải đã và đang áp dụng trong sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế xã hội cao, góp phần thúc đẩy SXKD của các DN, nâng cao năng suất chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, thay thế nhập khẩu và tạo ra thị trường công nghệ phục vụ đời sống xã hội và an ninh quốc phòng

Giai đoạn từ 2001 - 2014 có 14 DN được Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới tặng Huy chương vàng WIPO do áp dụng xuất sắc hệ thống sở hữu trí tuệ vào SXKD và 14 tác giả nữ được tặng Huy chương vàng WIPO; Giai đoạn 2001-2011 có 29 công trình suất sắc nhất được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới tặng Huy chương Vàng WIPO.

Tôn vinh các nhà khoa học Việt

Theo Giám đốc Quỹ Vifotec - ông Nguyễn Xuân Tiến, trải qua 30 năm xây dựng và trưởng thành, Quỹ Vifotec đã hỗ trợ và tôn vinh các nhà sáng tạo, các nhà khoa học thông qua việc tổ chức thành công 27 lần Giải thưởng Sáng tạo KHCN Việt Nam. Giải thưởng đã thu hút được sự tham gia tích cực của đông đảo các nhà khoa học, các nhà sáng tạo trong cả nước. Nhiều công trình đoạt giải đã và đang áp dụng trong sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế xã hội cao.

Năm 2021, Giải thưởng có sự tham gia của 19 tỉnh, thành phố, 2 Bộ (Bộ Quốc phòng, Bộ Công Thương), 1 sở, 1 tập đoàn gửi công trình tham dự với 115 công trình tham gia giải thưởng thuộc 6 lĩnh vực KHCN ưu tiên, bao gồm: Cơ khí - tự động hóa (17 công trình); công nghệ vật liệu (15 công trình); công nghệ thông tin, điện tử, viễn thông (21 công trình); sinh học phục vụ sản xuất và đời sống (35 công trình); công nghệ nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên (18 công trình); công nghệ nhằm tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng mới (9 công trình).

Vượt qua nhiều công trình tiêu biểu, 45 công trình xuất sắc nhất sẽ được nhận Giải thưởng năm 2021. Một trong hai công trình xuất sắc được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới quyết định trao Giải WIPO năm nay là "Công nghệ, sản phẩm, giải pháp kỹ thuật, biện pháp thi công kè bảo vệ bờ hồ Hoàn Kiếm" của tác giả Anh hùng Lao động Hoàng Đức Thảo, Công ty Cổ phần khoa học công nghệ Việt Nam, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Công nghệ bêtông cốt sợi phi kim đúc sẵn và sản phẩm bêtông cốt sợi phi kim đúc sẵn cũng đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 38/2020/QĐ-TTg ngày 30.12.2020 về Danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển và Danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển. Sau khi triển khai thành công và mang lại hiệu quả đặc biệt về kỹ thuật, kinh tế  xã hội, văn hóa công nghệ này có khả năng ứng dụng rộng rãi trên cả nước. Mặt khác, cấu kiện được sản xuất công nghiệp trên dây chuyền công nghệ hiện đại: Bêtông cốt phi kim đúc sẵn, đã khẳng định giá trị, thương hiệu và được ứng dụng rộng rãi trên cả nước.

Công trình hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng mang lại hiệu quả đặc biệt về kỹ thuật, kinh tế xã hội, văn hóa, xử lý dứt điểm tình trạng sạt lở, lún sụt, sập xệ, nhếch nhác. Công nghệ mới bền vững, đáp ứng Quy chuẩn quốc gia công trình bậc 1 có tuổi thọ trên 100 năm, vì vậy, hàng năm sẽ không phải duy tu, sửa chữa, tiết kiệm cho ngân sách nhà nước hàng chục tỉ đồng. So với các lần trước đây đã làm mới, cải tạo, nâng cấp, sửa chữa vào các năm 1958, 1992, 2012 đã phải bỏ ra chi phí sửa chữa với số tiền từ 1 tỉ - 10 tỉ VNĐ.

Theo GS Đặng Kim Chi, đây là những tấm được đúc sẵn ghép lại với nhau vừa đẹp cảnh quan vừa bền với thời gian, về mặt khoa học, công nghệ này đã thay thế được bêtông truyền thống rất dễ bị xói mòn, đây là vấn đề mà rất nhiều năm nay việc sụt bờ hồ chưa được khắc phục. Với yêu cầu phải xây dựng mới toàn bộ, đồng bộ, bền vững trường tồn. Do đó, quá trình lựa chọn các loại công nghệ, giải pháp kỹ thuật hiện có để xây dựng kè bảo vệ bờ hồ Hoàn Kiếm đều không vượt qua được các tiêu chí kỹ thuật công trình nhóm A cấp Quốc gia đặc biệt, Vì vậy không chuyển sang bước thứ hai để so sánh về giá. Tuy nhiên giải pháp công nghệ nền: “Cấu kiện lắp ghép bảo vệ bờ sông, hồ và đê biển” của Busadco áp dụng tại các dự án đã thực hiện có kinh phí đầu tư thấp hơn khoảng 20% so với các giải pháp truyền thống. Đảm bảo thẩm mỹ khôi phục mang tính chất bảo tồn, trùng tu, tôn tạo hình dáng nguyên trạng, duy trì truyền thống, bản sắc văn hoá lịch sử quần thể di sản văn hoá đặc biệt, di tích danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt;

Theo tác giả công trình Anh hùng Lao động Hoàng Đức Thảo, Dự án về đích trước 2 tháng so với thời gian yêu cầu của hồ sơ mời thầu do biện pháp thi công không phải tát nước hồ; không dùng tường vây, đê bao; không thay đổi mực nước hồ; không phá vỡ kết cấu nền đất nguyên thổ bờ hồ; không làm đường công vụ (các phương tiện thi công di chuyển trên đường đi bộ hiện trạng); bảo vệ bờ, lòng hồ, giữ nguyên hiện trạng cây xanh di sản xung quanh hồ; hạn chế tối đa ảnh hưởng tiếng ồn, bụi, không xả thải trong quá trình thi công; không ảnh hưởng đến giao thông đô thị và phố đi bộ quanh hồ. Không ảnh hưởng đến các công trình di tích văn hóa lịch sử, danh lam thắng cảnh. Tăng giá trị sử dụng công trình cũng như góp phần vào nhiệm vụ tạo môi trường trong xanh, sạch đẹp, văn minh cho thủ đô Hà Nội. Góp phần phát triển công nghệ trong nước, khai thác triệt để nguyên vật liệu và nhân lực tại chỗ.

“Công trình được tính toán kỹ lưỡng, tỉ mỉ về kỹ thuật, mỹ thuật, văn hóa tâm linh và bảo vệ môi trường, tạo cảnh quan đô thị nhưng vẫn đảm bảo được tính lịch sử, không gian văn hóa cho người dân thủ đô cũng như du khách đến với Hà Nội”, ông Hoàng Đức Thảo cho hay.