Cạm bẫy khó ngờ
Đầu tháng 8.2020, chúng tôi được nghe câu chuyện của Hoàng Long (nhân viên một công ty văn phòng, trú tại quận Thanh Xuân, Hà Nội) về vụ anh dính quả lừa cay đắng, dù Long đã có kinh nghiệm hàng chục năm bán hàng trên mạng.
Một buổi sáng sớm, anh Long nhận được tin nhắn từ một tài khoản Zalo nữ hỏi mua hạt óc chó, hạt hạnh nhân số lượng lớn. Do ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19 nên hàng chưa về nhiều, Long đã xin nợ câu trả lời với khách. Chỉ khoảng hai tiếng sau, một tài khoản trên mạng xã hội Facebook tự xưng là Phillip, chat bằng Tiếng Anh nhắn cho Long rao bán một số loại hạt mà thị trường đang "hot", với giá rất hời. Nghĩ tới đơn hàng của cô gái buổi sáng, Long hỏi thêm một số thông tin, hàng hóa của Phillip, thấy "anh Tây" trả lời trôi chảy nên quyết định tiến hành thương vụ.
Bỏ ra 20 triệu đồng để đặt mua hàng của gã trai Tây Philip với suy nghĩ nếu cô gái kia không mua thì vẫn có thể túc tắc bán dần. Để giao dịch thành công, đối tượng đề nghị Long đặt cọc trước 50% đơn hàng. Điều này nghe cũng có vẻ hợp lý nên Long liền chuyển khoản cho đối tượng 10 triệu đồng. Tuy nhiên, vừa chuyển xong, Long thấy đối tượng block luôn tài khoản Facebook của mình. Giật mình kiểm tra lại tất cả thông tin của đối tượng thì mới phát hiện ra đều là "ảo". Hóa ra, cả đối tượng hỏi mua lẫn gạ bán cho Long chỉ là một. Ngậm đắng nuốt cay, Long đành làm đơn trình báo lên cơ quan Công an.
Cũng là nạn nhân của trò giả người nước ngoài lừa đảo là Minh Anh - sinh viên trường Đại học Hà Nội. Cách đây vài ngày, cô sinh viên đăng bán chiếc điện thoại Iphone 11 Pro trên mạng xã hội Zalo. Nửa tiếng sau khi đăng, một đối tượng tự xưng là người Mỹ hỏi mua với giá 1.200 USD, hẹn chuyển khoản trước và yêu cầu Minh Anh chuyển hàng sang Mỹ. Sau đó, Minh Anh nhận được một email từ "Bank of America" thông báo số tiền 28 triệu đồng đang trong trạng thái pending (chờ) trên hệ thống vì quá ít (!?) yêu cầu chuyển thêm tiền để đủ 30 triệu đồng mới được giải quyết hồ sơ.
Hàng đã trót gửi đi, Minh Anh quyết định chuyển 2 triệu đồng vào tài khoản email cung cấp song không thấy hồi đáp nữa, người mua hàng cũng lặn mất tăm. Dự tính bán điện thoại được 30 triệu đồng, đã mất 2 triệu đồng tiền giao hàng, bị lừa thêm 2 triệu đồng và điện thoại cũng mất luôn.
Nạn nhân mới nhất là Phương Uyên - nhân viên một shop chuyên bán điện thoại di động, máy tính... trên địa bàn quận Hai Bà Trưng (Hà Nội). Đối tượng nói là người Canada, liên hệ với shop để mua chiếc Macbook pro. Sau khi Uyên tư vấn, khách nhắn lại đồng ý mua sản phẩm với giá hơn 50 triệu đồng, sẽ thanh toán bằng chuyển khoản. Ít phút sau, điện thoại của Uyên nhận được tin nhắn thông báo chuyển tiền từ dịch vụ Western Union, số tiền hơn 70 triệu đồng. Ông khách chat lại nói rằng chuyển nhầm, và xin được chuyển lại 20 triệu đồng tiền gửi thừa.
Ban đầu, Uyên không chịu gửi, song ông khách liên tục hối thúc. Ông ta nói rằng: "Dân Châu Á chuyên lừa đảo, tôi đã bị lừa nhiều lần rồi, hy vọng bạn không như thế". Do thiếu kinh nghiệm giao dịch online, Uyên không check lại tài khoản ngân hàng mà cứ thế tạo giao dịch chuyển 20 triệu đồng cho khách. Sau đó, Uyên mới thông báo lại với chủ cửa hàng. Hóa ra, thông báo chuyển tiền từ dịch vụ Western Union là lừa đảo, không hề có đồng nào được gửi!
Giả danh người Mỹ chiếm đoạt trăm tỉ
Cuối tháng 6.2020 vừa qua, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Phòng 6, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) triệt phá một đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng Internet "khủng". Đã có hàng trăm cá nhân là nhà bán hàng, chủ shop bị các đối tượng trong đường dây cuỗm mất số tiền lên đến gần 120 tỉ đồng.
Cơ quan điều tra đã bắt giữ 3 đối tượng, gồm Lê Anh Tuấn (SN 1989, trú tỉnh Quảng Trị) cùng 2 đối tượng Nguyễn Tuấn Dũng (SN 1994, trú tỉnh Hà Tĩnh), Nguyễn Ngọc Thành (SN 1989, trú tỉnh Quảng Trị).
Trước đó, Công an tỉnh Thừa Thiên Huế liên tục nhận được đơn trình báo của người dân về việc bị mất trộm tiền trong tài khoản ngân hàng, mà nạn nhân đều là những người bán hàng online. Qua những thông tin ban đầu do các nạn nhân cung cấp, Phòng Cảnh sát Hình sự (CSHS) Công an tỉnh Thừa Thiên Huế xác định, đây là tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn hoạt động rất tinh vi.
Thủ đoạn của nhóm lừa đảo là giả danh người đang sống ở Mỹ, có nhu cầu mua hàng từ Việt Nam trên mạng. Sau khi đặt mua xong, nhóm lừa đảo gửi đường link chuyển tiền và đề nghị người bán hàng click vào, nhập thông tin cá nhân, số thẻ ngân hàng cùng mã OTP để chuyển tiền.
Qua điều tra, lực lượng Công an xác định cầm đầu đường dây này là Lê Anh Tuấn. Tuấn cấu kết với Nguyễn Tuấn Dũng và Nguyễn Ngọc Thành thuê trọ tại đường Ngự Bình (phường An Cựu, TP.Huế) để hoạt động. Tuấn phân công Dũng, Thành lập nhiều tài khoản Facebook ảo, lên mạng vào các diễn đàn, hội nhóm tìm kiếm thông tin những shop online, nhắn tin trò chuyện mua hàng và có trách nhiệm rút tiền khi đã lừa đảo trót lọt.
Riêng Tuấn, với trình độ công nghệ thông tin sẵn có, trực tiếp thiết kế, tạo ra nhiều website giả mạo ngân hàng, website giả mạo dịch vụ chuyển tiền trung gian từ nước ngoài về Việt Nam. Từ những thông tin của các nạn nhân để đăng nhập vào website của các ngân hàng, Tuấn thực hiện lệnh chuyển toàn bộ số tiền trong tài khoản nạn nhân đến tài khoản của đối tượng. Mỗi vụ chuyển tiền thành công, Tuấn trả công cho Dũng và Thành từ 10-50%. Số tiền này các đối tượng dùng để ăn chơi, tiêu xài và đánh bạc.
Cũng theo tài liệu điều tra ban đầu từ cơ quan Công an, từ tháng 10.2019 đến thời điểm bị bắt, nhóm đối tượng này đã lừa đảo, chiếm đoạt hơn 117 tỉ đồng của nhiều nạn nhân ở các tỉnh, thành trong cả nước. Đã có hơn 300 nạn nhân sập bẫy đường dây này, người bị lừa từ vài triệu đồng lên đến vài tỉ đồng.
Ngay sau khi bắt giữ các đối tượng, cơ quan Công an đã khám xét nơi ở của nhóm trên và phát hiện, thu giữ 6 điện thoại di động, 2 laptop lưu trữ tài liệu phạm tội và 1 hệ thống chỉnh âm thanh để tinh chỉnh, giả giọng nói. Phòng CSHS Công an Thừa Thiên-Huế đang khẩn trương điều tra mở rộng vụ án.
Bộ Công an đưa ra cảnh báo lừa đảo
Bộ Công an vừa ra cảnh báo, thời gian gần đây xuất hiện các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người bán hàng online và các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vừa và nhỏ với thủ đoạn mới, tinh vi.
Theo đó, thủ đoạn của các đối tượng là đóng giả là người Việt Nam tại nước ngoài mua hàng online với số lượng lớn, giá trị tài sản cao từ những người kinh doanh trong nước. Các đối tượng gợi ý chuyển tiền trả trước cho người bán hàng online, thông qua dịch vụ chuyển tiền quốc tế Western Union.
Bộ Công an cảnh báo: Người bán hàng online, đặc biệt là các cá nhân kinh doanh chưa từng giao dịch qua hệ thống chuyển tiền quốc tế, cần cảnh giác với thủ đoạn lừa đảo này của các đối tượng; cần thận trọng, xác minh kỹ thông tin khi thực hiện các giao dịch chuyển tiền; chỉ thực hiện giao dịch trên các website chính thức, công khai của các tổ chức tài chính, ngân hàng. TIẾN ĐOÀN