Có giai thoại hài hước, Trọng Lân đóng 9 phim, có đến 8 phim bị ăn tát vì đểu. Phóng viên Báo Lao Động có cuộc trò chuyện với anh về hậu trường phía sau những vai diễn phản diện. Khi hóa thân vào nhân vật ác, đứng ở phía góc tối trong đời sống xã hội, diễn viên sẽ phải lao động, cống hiến và gánh vác cả ám ảnh như thế nào để thể hiện cho ra chất phản diện.
Tạo được ấn tượng qua loạt vai phản diện trong các dự án phim giờ vàng có rating cao như "Người phán xử", "Quỳnh Búp Bê"... Anh có thể chia sẻ về những khó khăn ở hậu trường khi đóng vai ác, chẳng hạn như hầu hết phim tham gia đều bị “ăn tát” vì quá đểu?
- Khi đóng phim, điều tôi mong muốn nhất là mang đến cảm xúc chân thực cho khán giả. Tất cả những cảnh bị tát, bị đánh, ngã xuống ao... tôi đều muốn làm chân thực nhất có thể. Trước đây, khi quay phim chỉ có 1 - 2 máy, diễn viên có thể dùng kỹ thuật để đánh giả, nhưng bây giờ, với rất nhiều máy xung quanh, việc đóng phim đã trở nên chuyên nghiệp hơn bao giờ hết.
Trước mỗi cảnh quay, tôi đều trao đổi kỹ với bạn diễn, “cảnh này chị/ anh phải tát em, đánh em, cứ ra tay thật để cả 2 bên đều có cảm xúc thật”, tuy nhiên cũng có những bạn diễn nhập tâm, không kiềm chế được cảm xúc, tát rất đau. Nhưng với tôi, điều đó không sao cả, quan trọng nhất là khán giả cảm thấy cảnh quay chân thực, diễn xuất chân thực.
Thực tế, khi còn theo học tại Đại học Sân khấu Điện ảnh, tôi đảm nhận khá nhiều vai chính diện.
Thầy giáo của tôi - cố NSND Hoàng Dũng nhận xét, ở tôi có sẵn những yếu tố để diễn được chất phản diện: Từ ánh mắt, khuôn mặt... và cần được khai thác cả nét chính diện như sự ngây ngô, hiền lành và thầy đã tìm những điều này để tôi có những trải nghiệm đầy đủ với các dạng vai.
Tuy nhiên, ở thời điểm ra trường, các đạo diễn thường có xu hướng mời tôi đóng phản diện, bởi cơ mặt tôi nhìn đã rất... đểu, tất nhiên, tôi chỉ “đểu” ở hình thức bên ngoài.
Vậy ra, nhiều đạo diễn mời anh đóng vai phản diện vì lợi thế ngoại hình sẵn có chứ không phải vì kỹ năng diễn xuất?
- Vai diễn đánh dấu cột mốc đầu tiên của tôi với nghề là Bá Anh trong “Người phán xử”, một vai phản diện. Tôi vẫn thường chia sẻ đó là "vai diễn nhỏ trong một bộ phim lớn". Tôi được đóng cùng thầy Hoàng Dũng và rất nhiều diễn viên gạo cội. Đây là vai diễn bồi đắp cho tôi tình yêu với nghề và thêm tự tin vào bản thân.
Khi mới vào nghề, tôi nghĩ, việc tôi hay được mời vào vai phản diện có lẽ lý do đến từ ngoại hình. Nhưng sau này, tôi hiểu, khả năng diễn xuất mới là yếu tố quan trọng để phát triển sự nghiệp.
Chỉ ngoại hình phù hợp thôi chưa đủ, nếu cứ diễn đi diễn lại một nét duy nhất cho kiểu vai phản diện sẽ rất nhàm chán.
Ở vai phản diện nào, tôi cũng luôn tìm tòi để có sự khác biệt rõ giữa các nhân vật, làm thế nào để vai sau không bị dập khuôn, trùng lặp, hay bị so sánh với cái bóng của vai trước.
Có ý kiến cho rằng, vai phản diện - với diễn biến tâm lý phức tạp - thường sẽ tạo điều kiện giúp diễn viên có nhiều đất diễn để phát huy tất cả sự sáng tạo, kỹ năng diễn xuất của mình. Rằng, vai phản diện thậm chí giúp diễn viên dễ tạo được ấn tượng hơn vai chính diện. Anh có nghĩ như vậy?
- Với tôi, không có vai diễn nhỏ chỉ có diễn viên nhỏ. Vai diễn nào cũng sẽ có chìa khóa để mở. Điều này phụ thuộc vào sự sáng tạo và tư duy diễn xuất của người diễn viên.
Bản thân tôi nghĩ vai chính diện hay phản diện đều khó như nhau. Diễn viên phải đào sâu vào kịch bản, hiểu nhân vật để thuyết phục được khán giả.
Tôi cũng đã từng nghĩ xưa nay, bản thân đều đóng vai phản diện, cũng cần có sự thay đổi. Tuy nhiên, làm thế nào để khán giả quên đi hình ảnh ngông cuồng, bất cần trước kia của mình - thực sự rất khó khăn.
Với điện ảnh thế giới, đã có những vai phản diện được xếp vào hàng kinh điển. Có thể lấy ví dụ như Joker trong loạt phim về siêu anh hùng Batman. Siêu anh hùng Batman được khán giả yêu thích, nhưng Joker mới là nhân vật giúp nhiều tài tử đoạt Oscar về diễn xuất. Anh có xem Joker? Và nghĩ như thế nào về sự điên rồ trong diễn xuất của Heath Ledger, Joaquin Phoenix?
- Tôi có theo dõi series phim này. Joker là nhân vật phản diện kinh điển, những diễn viên thủ vai này thường đặt mục tiêu diễn xuất phải khác biệt hơn so với sự xuất sắc của người thủ vai trước đó.
Heath Ledger là nam diễn viên tôi ấn tượng nhất bởi sự hóa thân xuất sắc và đầy ám ảnh vào nhân vật đến mức bị stress, trầm cảm.
Màn hóa thân của Heath Ledger trong vai Joker cho tới nay vẫn mang tầm ảnh hưởng lớn với điện ảnh thế giới. Đây là một trong những vai phản diện được khán giả yêu mến nhất và là tấm gương cũng như nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều thế hệ diễn viên sau này, kể cả với Joaquin Phoenix.
Ngoài Joker, tôi thích vai diễn T-Bag trong series "Vượt ngục". Đó là nhân vật phản diện nhưng cách diễn xuất và sự thể hiện ấn tượng của nam diễn viên Robert Knepper đã góp phần làm nên thành công của bộ phim. T-Bag được coi là một trong những nhân vật phản diện hay nhất mọi thời đại.
Giới chuyên môn cho rằng, đằng sau một vai diễn phản diện xuất thần, là sự điên rồ, thậm chí điên loạn của người diễn viên trong sáng tạo. Anh có từng mơ đến một vai phản diện, có thể khiến anh ám ảnh, đầu tư, và sáng tạo hết sức mình?
- Chắc chắn! Tôi còn trẻ, tôi mong được giao nhiều dạng vai, nhiều kiểu nhân vật. Đó là cơ hội để thử sức và trau dồi hơn về diễn xuất.
Tôi cũng rất thích các nhân vật chính diện mang chiều sâu cảm xúc với diễn biến tâm lý đa dạng.
Còn ở vai phản diện, tôi mong được thể hiện kiểu vai phản diện nhưng không phải thể hiện rõ ngay từ đầu. Có thể suốt một hành trình dài của phim, khán giả theo dõi vẫn không nhận ra đó là người xấu.
Những kẻ phản diện đểu giả nhưng luôn mang gương mặt chính diện, tử tế, điềm đạm luôn thu hút tôi.
Ai đó từng nói, mỗi chúng ta đều mang rất nhiều lớp mặt nạ, khi sống đời sống xã hội phức tạp. Lớp mặt nạ trong công việc, khi gặp những con người khác nhau - mang đến mối lợi ích khác nhau. Là người diễn viên đóng phản diện, lại càng phải tích lũy cho mình những lớp mặt nạ để lột tả sự phức tạp trong tâm lý con người. Anh lấy chất liệu như thế nào từ đời sống để tích lũy cách xây dựng “mặt nạ” cho mình?
- Dùng từ “mặt nạ” nghe có vẻ hơi quá. Tôi nghĩ diễn xuất chính là những trải nghiệm từ đời sống hàng ngày của mỗi chúng ta. Cuộc sống luôn có người này người kia, không ai giống ai từ ngoại hình cho đến tính cách.
Vậy nên người diễn viên cần biết quan sát, lắng nghe để lấy chất liệu từ chính cuộc sống, mang vào nhân vật của mình. Chẳng hạn, hôm nay gặp một bác, một cô có dáng đi, có giọng nói rất đặc biệt, sẽ ghi nhớ lại để đến khi có một nhân vật tương tự, tôi có thể mang chất liệu đó biến thành "của riêng mình".
Diễn xuất càng giàu chất đời sống sẽ càng chân thực, thuyết phục khán giả.
Vai phản diện đại diện cho những kẻ tàn ác, ngông cuồng, chống phá trong xã hội, khi đọc kịch bản về những vai phản diện, suy nghĩ của anh?
- Với tôi, tác phẩm nghệ thuật chỉ có ý nghĩa khi mang lại những thông điệp, giá trị tích cực cho cộng đồng.
Bên cạnh tuyến chính diện - là lớp nhân vật đại diện cho cái thiện, tuyến nhân vật phản diện cũng mang đến những thông điệp riêng, bài học riêng, cho mỗi khán giả.
Phản diện không phải là tuyên ngôn của tác phẩm, tuyến phản diện là sự phản ánh đa dạng, đầy đủ mọi góc tối, ngõ ngách trong mỗi con người và ở ngoài đời sống.
Vai ác sẽ là lời cảnh tỉnh. Bài học cho cái ác là sự thua cuộc trong trận chiến với cái thiện. Bởi vậy, vai ác có sứ mệnh riêng, thông điệp riêng ở mỗi tác phẩm.
Trọng Lân đã đi được hành trình dài với phim ảnh, kể từ những ngày tháng mới ra trường, phải làm nhiều nghề khác nhau để mưu sinh. Điều lớn nhất phim ảnh mang đến cho anh?
- Đó là khi bố tôi ra ngoài, nhiều người nói với ông rằng: "Thằng Lân nhà ông đóng phim hay thế”, bố về nhà kể lại, điều đó khiến tôi thực sự rất vui.
