Ý thức, trách nhiệm cao cả
Nhấn mạnh tại lễ tiễn Đoàn thể thao Việt Nam lên đường đến Campuchia tranh tài SEA Games 32 vào sáng ngày 3.5 tại sảnh của Cảng hàng không quốc tế Nội Bài (Hà Nội), Tổng cục trưởng Tổng cục Thể dục - Thể thao đồng thời là Trưởng đoàn thể thao Việt Nam - ông Đặng Hà Việt bày tỏ: “Đoàn thể thao Việt Nam đã sẵn sàng lên đường làm nhiệm vụ tại kì SEA Games 32 này. Đoàn thể thao Việt Nam sẽ thi đấu với niềm tự hào dân tộc và quyết tâm cao nhất, phấn đấu có mặt trong Top đầu của Đại hội. Chúng ta cũng sẽ thực hiện nghiêm chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch rằng mỗi thành viên của đoàn sẽ là sứ giả của đất nước Việt Nam hoà bình, thân thiện, hữu nghị, muốn làm bạn với tất cả các nước và lan toả những nét đẹp của văn hoá Việt Nam đến bạn bè quốc tế”.
Nhìn lại năm 2022 và mang thông điệp đến năm 2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề ra các nhiệm vụ trọng tâm trong đó, một trong những yêu cầu là phải biến tư duy thành hành động để xây dựng môi trường văn hóa đi vào thực chất, có chiều sâu từ đó tạo ra diện mạo mới cho đời sống văn hóa cơ sở và kiến tạo các giá trị quan hệ hợp tác lành mạnh, phát huy năng lực sáng tạo và nâng cao mức hưởng thụ văn hóa của người dân.
Thể thao nói riêng không mang ý nghĩa thi đấu mà còn góp phần vào việc nâng cao văn hóa từ tri thức cho đến cách tiếp cận môi trường tập luyện, môi trường sinh hoạt và biết nâng tầm hình ảnh bản thân để làm rạng danh hình ảnh quốc gia từ mỗi tuyển thủ.
Văn hóa xuất phát từ hành động
Có lẽ, một trong những hình ảnh thấy rõ nhất của việc thể thao làm gắn kết nền văn hóa chính là việc cầu thủ bóng đá Huỳnh Như đã mang tặng thành viên đội bóng đá FC Lank tại Bồ Đào Nha những bộ áo dài truyền thống Việt Nam và nón lá quen thuộc. Hay chia sẻ nhiều hơn về những nét văn hóa miền Tây của vùng quê hương Trà Vinh của mình, Huỳnh Như còn tặng những người đồng đội, các thành viên đội bóng chiếc khăn rằn Nam Bộ mà khi tất cả cùng đeo vào và chụp hình đăng tải ở trang thông tin chính thức của đội bóng, không ít người nhìn thấy hình ảnh con người và nét đẹp văn hóa Việt Nam từ nơi đây.
Hay gần nhất tại Cúp bóng chuyền các câu lạc bộ nữ châu Á 2023 ở Vĩnh Phúc, cầu thủ đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam chính là những đại sứ hình ảnh giúp nâng cao hình ảnh của con người Việt Nam cùng nét văn hóa hiếu khách đến tất cả các đội bóng quốc tế góp mặt ở giải. Chính đại diện của Liên đoàn bóng chuyền châu Á (AVC) cũng phải thốt lên rằng, ban tổ chức chưa thấy một quốc gia tổ chức nào có nhiều cổ động viên xếp hàng dài chờ mua vé vào sân theo dõi như thế và trong giải cổ động viên cổ vũ cho tất cả các đội, không chỉ riêng chủ nhà.
Năm 2022, chúng ta là chủ nhà kì SEA Games 31. Tất cả thành viên các quốc gia dự giải đấu đều chung một nhận xét con người Việt Nam đón tiếp thật nồng hậu và tại tất cả các điểm tranh tài ở nhiều địa phương, những tình nguyện viên cùng hướng dẫn viên du lịch đã làm việc thật hiệu quả để quả bá hình ảnh con người chúng ta qua đó, từ thể thao thì văn hóa của 11 quốc gia Đông Nam Á có sự gắn kết hiểu biết kĩ hơn về nhau cũng như vai trò của du lịch được phát triển từ đây.
Ở bất kì SEA Games nào, mỗi tuyển thủ Việt Nam đều bố trí sẵn cho mình những vật kỷ niệm nhỏ là huy hiệu của thể thao Việt Nam làm món quà chia sẻ, giao lưu cùng các đội tuyển thể thao quốc gia khác. Không riêng chúng ta, nhiều tuyển thủ thể thao ở các đội tuyển cũng làm như vậy. Vì thế, sự thú vị luôn thấy trên mỗi dây đeo thẻ từng tuyển thủ đó là họ gắn được bao nhiêu huy hiệu hay món quà kỷ niệm cho mình bởi mỗi người bảo rằng, càng có nhiều huy hiệu kỷ niệm như thế nghĩa là sự quảng giao ở từng tuyển thủ luôn được bạn bè đón nhận.
Văn hóa là từ môn thể thao
Mỗi một kì SEA Games, tính chất thể thao truyền thống của quốc gia chủ nhà luôn là một phần không thể tách rời về tổ chức chương trình tranh tài. Hội đồng thể thao Đông Nam Á cho phép quốc gia chủ nhà được lựa chọn môn thể thao dân tộc của mình làm nội dung thi đấu chính thức và dĩ nhiên, số môn sẽ được giới hạn. Nhưng chúng ta thấy rõ, từ các môn thể thao như thế, tuyển thủ của các quốc gia tại Đông Nam Á biết được nhiều môn mới hơn cũng như biết thêm nguồn gốc hình thành phát triển môn võ ấy.
Đơn cử, nhiều môn thể thao truyền thống của một số quốc gia tại Đông Nam Á nằm trong chương trình tranh tài SEA Games được đón nhận đông đảo như vovinam (Việt Nam); muay, cầu mây (Thái Lan); pencak silat (Indonesia), arnis (Philippines). Hay tại SEA Games 32 này, một số môn truyền thống của thể thao chủ nhà Campuchia đưa vào tranh tài cũng mang ý nghĩa quảng bá và giao lưu văn hóa đậm nét như: Cờ ouk chaktrang (hay còn gọi là cờ ốc, cờ Khmer, cờ ASEAN), võ kun bokator, võ kun khmer.
“Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Olympic Việt Nam - Nguyễn Văn Hùng đã căn dặn Đoàn thể thao Việt Nam khi thi đấu và sinh hoạt tại Campuchia rằng, từng tuyển thủ hãy là một sứ giả quảng bá về hình ảnh văn hóa, đất nước, con người Việt Nam ra quốc tế.
Muốn làm được điều đó, chúng ta phải chuẩn bị thật kĩ lưỡng, chăm lo công tác tư tưởng cho tuyển thủ từ những chi tiết nhỏ như trang phục, niềm tự hào khi bước lên bục vinh quang, thái độ thắng không kiêu, bại không nản, tôn trọng các quyết định của trọng tài, có thái độ đúng mực khi cần giải trình đảm bảo quyền lợi chính đáng, tôn trọng đối phương và khán giả...”, Trưởng đoàn thể thao Việt Nam - ông Đặng Hà Việt nói thêm.
