Khung cửa tư pháp

Day dứt từ một bản án...

Luật sư Phan Trung Hoài |

Tôi đến phiên tòa từ đầu giờ sáng, để chờ xe bít bùng của Trại tạm giam T17 Bộ Công an chở ông Đặng Văn Hai đến phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án xảy ra tại Công ty cho thuê tài chính II (ALCII). Bị cáo mà tôi nhận trách nhiệm bào chữa đang bị đối diện với mức án tử hình là tổng hợp hình phạt của cấp sơ thẩm đối với hai tội danh “tham ô tài sản” và “cố ý làm trái…” trong vai trò đồng phạm.
Ông nhìn tôi chấp chới, vừa hy vọng, vừa tỏ rõ sự lo lắng bên trong không thể thốt ra được thành lời. Tính đến nay, đã 5 năm trôi qua kể từ khi vụ án được khởi tố, tôi tham gia tố tụng từ giai đoạn điều tra, ông đã đi qua nhiều trại tạm giam từ Bắc vào Nam. Tôi còn nhớ như in cái rét cắt thịt cắt da ở Trại Kế (Bắc Giang) khi tôi ngồi dự cung, chiếc áo choàng bên ngoài không đủ ấm, thấy môi ông run cầm cập. Người nhà không thăm nuôi được, tôi phải xin phép cán bộ Trại ứng tiền để ông có thể mua thêm chút thức ăn trong mùa đông lạnh giá. Khi chuyển vào thành phố Hồ Chí Minh, sau phiên tòa sơ thẩm lần thứ nhất bị tuyên mức án tử hình, trong giai đoạn kháng cáo, tôi vất vả ngược xuôi để hỏi về thủ tục và xin đề nghị các cơ quan chức năng có thẩm quyền xem xét cho ông được đăng ký kết hôn với người phụ nữ đã có với ông hai mặt con. Câu chuyện này hoàn toàn mang ý nghĩa nhân đạo, động viên tinh thần cho ông và những đứa con từ khi sinh ra đến nay vẫn chưa có tên người cha trong giấy khai sinh. Đây cũng là nguyện vọng của vợ ông bấy lâu nay muốn danh chính ngôn thuận làm vợ để có trách nhiệm chăm sóc, lo lắng cho ông, cũng như yên tâm nuôi dạy hai đứa con trưởng thành một cách bình thường. Việc quan hệ sống chung và có hai con nói trên diễn ra sau khi ông đã ly hôn với người vợ đầu, lại diễn ra từ trước khi vụ án được khởi tố. Khi quyết định xin đăng ký kết hôn với một tử tù, vợ ông tuổi đời còn rất trẻ, đồng nghĩa với việc chịu các rủi ro có thể xảy đến trong tương lai. Dẫu biết mọi khó khăn vẫn ở phía trước, nhưng chính ở thời điểm này, với tư cách là người vợ, cô ấy mong muốn là người thăm nuôi, chăm sóc ông trong thời gian chờ xét xử phúc thẩm và trong quá trình xin ân giảm hình phạt tử hình lên Chủ tịch Nước… Sau khi vụ án bị huỷ một phần vào giữa năm 2014, ông phải chịu đựng một thời gian dài điều tra và xét xử sơ thẩm lại, với các quyết định giữ nguyên mức án tử hình và ông kháng cáo lên Toà án cấp cao xin được xem xét lại cả tội danh và hình phạt. Tại phiên tòa phúc thẩm vào ngày 18.10.2016, có nhiều vấn đề mới phát sinh, nhất là quan điểm đánh giá về hậu quả và phương án khắc phục trong vụ án. Cùng với kháng nghị của Viện kiểm sát cấp sơ thẩm yêu cầu giữ nguyên việc kê biên tài sản là dự án căn hộ Tường An nhằm đảm bảo khoản tiền 75 tỉ đồng bị coi là thiệt hại, cũng như gia đình của ông Đặng Văn Hai có nguyện vọng đưa 9,5 tỉ đồng có được từ thi hành một bản án dân sự để khắc phục hậu quả vụ án. Khi trình bày bài bào chữa cho ông Đặng Văn Hai tại phiên tòa phúc thẩm, bên cạnh việc làm rõ các chứng cứ có hay không việc thống nhất ý chí, bàn bạc cùng thực hiện hành vi phạm tội, tôi đã nêu lên quan điểm về đường lối xử lý chưa phù hợp với chính sách hình sự, khi người đồng phạm lại có cùng mức án cao nhất là tử hình như chính phạm? Đó là chưa kể, ông Đặng Văn Hai là chủ doanh nghiệp tư nhân, không phải là chủ thể đặc biệt của tội danh “tham ô tài sản”, bản thân không chiếm đoạt tài sản của Nhà nước. Quá trình ký kết Hợp đồng thuê mua tài chính đối với cần cẩu bánh xích thủy lực 280 tấn là có thực, thể hiện qua các bằng chứng về mở tín dụng thư (L/C), ký kết hợp đồng mua tài sản với đối tác nước ngoài, Ngân hàng có Phiếu kiểm tra chứng từ hàng nhập đối với khách hàng xin mở L/C và đặc biệt Cục đăng kiểm Việt Nam đã cấp Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe máy chuyên dùng nhập khẩu số PK/04721 XMCD ngày 31.3.2011… Trong quá trình điều tra vụ án, có một thực tế khách quan là trước khi vụ án được khởi tố, ông Đặng Văn Hai đã có bổ sung tài sản thế chấp để đảm bảo cho khoản tiền vay theo 9 Hợp đồng với ALCII. Theo quan điểm của giám định viên thì ALCII có toàn quyền xử lý số tài sản đảm bảo (đặt cọc, ký cược) cho việc ký và thực hiện 9 Hợp đồng là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (10 cuốn sổ đỏ) để thu hồi nợ cho 9 hợp đồng đã giải ngân. Các tài sản đảm bảo này có đầy đủ tính pháp lý, việc ALCII chấp thuận việc bổ sung tài sản đảm bảo sau khi ký và thực hiện hợp đồng không vi phạm pháp luật về hoạt động ngân hàng (khoản 6 điều 23 Nghị định 16/2001 quy định về tổ chức hoạt động của Cty cho thuê tài chính…). Vậy mà chờ đợi nghị án đến cuối giờ chiều cùng ngày, mặc dù Viện kiểm sát cấp cao có ghi nhận và lưu ý những điểm nêu trên sẽ được xem xét trong quá trình thi hành án, nhưng ông Đặng Văn Hai vẫn bị tuyên y án sơ thẩm với mức án tử hình cho cả hai tội danh. Tôi đứng nhìn ông vẫy chào qua chiếc còng tay trước khi bước lên xe trở về trại tạm giam, cố nhắc ông nhớ làm đơn trong vòng 7 ngày gửi đến Chủ tịch Nước xin ân xá khoan hồng. Ở phía xa xa, vợ ông đứng bất động như không tin vào tai mình, nước mắt chảy tràn trên má. Không biết cô ấy sẽ nói thế nào với hai đứa con còn nhỏ đang chờ tin ở nhà…
Luật sư Phan Trung Hoài
TIN LIÊN QUAN

Hiệp định Paris là đỉnh cao thắng lợi của ngoại giao Việt Nam

Thanh Hà |

Hiệp định Paris là đỉnh cao thắng lợi của nền ngoại giao Việt Nam trong 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc, là minh chứng hùng hồn cho việc vận dụng nhuần nhuyễn phương châm "dĩ bất biến ứng vạn biến" của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Người nhà bệnh nhân mong chờ đón Tết ở bệnh viện không còn lạnh lẽo

MINH HÀ - HẢI DANH |

Hàng trăm người nhà bệnh nhân tại Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Việt Đức vẫn phải chịu cảnh màn trời chiếu đất khi bệnh viện không có chỗ lưu trú. Vào thời điểm cận Tết, họ cảm thấy chạnh lòng, lo lắng phải đón Tết ở bệnh viện trong cảnh thiếu thốn, lạnh lẽo.

Xe khách đâm nhau trên đường dẫn cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi, 27 người thương vong

VIÊN NGUYỄN |

Quảng Ngãi - Một vụ tai nạn giao thông (TNGT) xảy ra trên đường dẫn cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi giữa 2 xe khách khiến 1 người chết, 26 người bị thương.

Những cách bài trí không gian sống đón Tết thú vị của sao Việt

DI PY, ẢNH: Nghệ sĩ cung cấp. |

Nhiều sao Việt như Ngọc Diễm, Đàm Thu Trang, Đàm Vĩnh Hưng bài trí tổ ấm đón Tết theo nhiều phong cách khác nhau.

Biếu Tết nhà nội, nhà ngoại bao nhiêu là đủ?

ANH THƯ |

Dịp cuối năm, nhiều gia đình lại "đau đầu" suy nghĩ biếu Tết bên nội, bên ngoại ra sao cho phù hợp, tỏ lòng hiếu thảo với bậc sinh thành.

Dự báo thời tiết 16.1: Miền Bắc rét đậm mưa vài nơi, nhiệt độ giảm sâu hơn

AN AN |

Dự báo thời tiết hôm nay 16.1.2023, Bắc Bộ trời rét đậm, vùng núi rét hại. Nhiệt độ thấp nhất ở Bắc Bộ phổ biến từ 9 - 12 độ C, khu vực vùng núi Bắc Bộ phổ biến 6 - 9 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 3 độ C.

Chứng khoán: Thiếu sự đồng thuận của dòng tiền để bứt phá

Gia Miêu |

Với nhiều thông tin hỗ trợ thị trường chứng khoán, nhà đầu tư kỳ vọng chỉ số VN-Index có thể sẽ sớm vượt mức kháng cự 1.067 điểm và hướng về gần mức 1.100 điểm trong tuần giao dịch cuối cùng trước khi nghỉ Tết.

Thực phẩm online ngày Tết tiềm ẩn nhiều rủi ro

Ngọc Chi - Đức Trung |

Cận Tết, việc mua sắm thực phẩm online tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Để có một cái Tết trọn vẹn và bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, hãy là người tiêu dùng thông minh.