Cơn ác mộng từ những khẩu súng Hủy diệt

Chuyên gia chế minigun

Cách nay một vài năm, một viên cảnh sát về hưu ở Texas, Mỹ, có tên Mike Fox bỗng vướng phải một loạt vấn đề cuộc sống ở cái tuổi gần 70. Ông và vợ Diane phải nuôi 2 đứa cháu trai mới 2 tuổi, do cô con gái nghiện heroin bị tước mất quyền làm mẹ. Đứa con trai của Fox cũng nghiện ma túy và đã tự sát sau một lần phê thuốc. Chưa hết, Fox còn bị ung thư và việc điều trị rất tốn kém.

Biến cố mới khiến Fox bỗng cần tiền, rất nhiều tiền. Fox là một người buôn súng được cấp phép kể từ năm 2007. Ông có quyền sở hữu súng máy hạng nặng và làm đạn cho các loại súng này. Ông kiếm tiền chủ yếu qua việc sản xuất và bán đạn. Trong số khách quen của ông có Tyler Carlson, một thanh niên 26 tuổi kiếm tiền nhờ mua bán đạn dược trên trang web có tên Texas Gun Trader.

Carlson luôn thanh toán bằng tiền mặt. Anh ta đã mua hàng chục nghìn viên đạn và 8 khẩu súng bắn tỉa cỡ đạn 12,7mm từ Fox nên tạo được sự tin tưởng tốt của ông. Mùa hè năm 2015,  Carlson liên lạc với Fox và đề nghị ông sản xuất một khẩu súng máy hạng nặng còn được biết tới với tên minigun.

Minigun về cơ bản là một súng xoay 6 nòng, có thể tạo ra một "cơn mưa đạn". "Nếu ai đó hỏi vũ khí nào nguy hiểm nhất trên bề mặt Trái đất này, tôi có thể khẳng định đó là khẩu 134” - Fox nói, sử dụng định danh của quân đội Mỹ dành cho minigun. Khẩu súng này vận hành nhờ một động cơ chạy bằng nguồn điện cấp từ bên ngoài. Động cơ sẽ xoay hệ thống 6 nòng súng khiến cho nó có thể khai hỏa liên tục, xả một lượng lớn đạn vào mục tiêu trong thời gian chỉ vài giây.

Minigun được xếp vào nhóm súng máy, tuy nhiên để sở hữu thứ vũ khí này, người Mỹ phải có giấy phép liên bang đặc biệt, giống loại mà Fox đang có. Không chỉ là hàng hạn chế cấp phép sử dụng, minigun còn là thứ khó kiếm bởi không phải ai cũng có thể sản xuất ra chúng. Chỉ một vài nhà thầu nhỏ nằm ở Scottsdale, Arizona, có đủ năng lực sản xuất những khẩu súng này. Họ dĩ nhiên không muốn mạo hiểm uy tín và các hợp đồng làm ăn béo bở với Bộ Quốc phòng Mỹ để bán vài khẩu súng cho Carlson, vì thế anh ta phải nhờ người như Fox.

Carlson là người cao to, tóc nâu mắt xanh và nói tiếng Tây Ban Nha hoàn hảo. Fox không biết nhiều về Carlson ngoại trừ việc anh ta quê Austin, chuyên chạy trên một chiếc Tacoma màu đen chở đầy súng và tiền, có vợ là người Mexico.

Carlson đã mua được khá nhiều linh kiện chế minigun. Nhưng để tạo ra món vũ khí hủy diệt hoàn chỉnh anh ta cần sự giúp đỡ của các thợ súng đặc biệt tài năng như Fox, người biết cách đúc và lắp ráp các linh kiện minigun chỉ dựa vào bản vẽ. Fox nói rằng đã tin Carlson, khi anh ta cho biết chỉ chế minigun để săn lợn rừng tại trang trại của gia đình, nằm ở phía Nam Texas.

Fox biết Carlson không có giấy phép để sở hữu súng máy hạng nặng như minigun và trao một vũ khí như thế cho anh ta là hành vi phạm pháp. Nhưng ông vẫn gật đầu, đơn giản bởi Carlson có quá nhiều tiền. Chỉ trong vòng 1 năm, Fox đã chế ra 4 khẩu minigun cho Carlson. Mỗi khẩu có chi phí chế tạo 14.000USD và có thể được bán với giá tới 240.000USD. Fox không cho biết mình đã kiếm được bao nhiêu, nhưng theo một nguồn tin của tờ Rolling Stones, Carlson đã trao cho Fox số tiền 500.000USD. Bản thân Fox thừa nhận: "Tôi đã nhận nhiều tiền tới mức còn không biết phải làm gì với chúng".

Rồi một ngày nọ vào tháng 6.2016, Carlson xuất hiện và thông báo cho Fox biết họ đang gặp sự cố. Cách đó vài hôm, lực lượng biên phòng Mỹ đã chặn một chiếc xe định đi từ Mỹ vào Mexico và họ đã tìm thấy một kho vũ khí trên xe. Viên tài xế bị bắt, súng đạn bị thu giữ. Vấn đề là trong kho súng có cả linh kiện thuộc về một khẩu minigun mà Fox đã chế tạo.

Theo Fox, đó là lần đầu ông biết tin vũ khí mình chế ra được buôn lậu vào Mexico. Ông gọi những kẻ buôn ma túy là "lũ khốn nạn", thề thốt rằng mình không đời nào chế minigun nếu biết chúng sẽ bị chuyển sang bên kia biên giới, bởi gia đình ông đã bị ma túy tàn phá và ông vẫn còn nguyên nỗi đau. Fox nói thêm rằng nếu biết Carlson là kẻ xấu ngay từ đầu, ông đã không đời nào hợp tác với anh ta.

Carlson luôn muốn Fox phải im lặng không tiết lộ về vai trò của anh ta trong kế hoạch sản xuất và bán minigun. Gã này cũng không ngại đe dọa người đàn ông lớn tuổi. "Carlson luôn nói rằng chỉ bằng vài cú điện thoại, anh ta sẽ khiến hai kẻ lên máy bay từ Mexico tới Mỹ" -  Fox kể. Đó là các sát thủ chuyên nghiệp và chúng sẽ lấy mạng ông!

Một vấn đề ít được chú ý

Buôn súng xuyên biên giới Mỹ - Mexico là một hoạt động kinh doanh lớn, trị giá hàng trăm triệu USD mỗi năm. Theo Rolling Stones, những ước tính chuẩn xác nhất cho thấy mỗi ngày có từ 700 - 800 khẩu súng được tuồn từ Mỹ sang Mexico, tương đương với khoảng 250.000 khẩu mỗi năm. "Đó là một ngành ăn nên làm ra", Jack Riley, cựu nhân viên Cơ quan phòng chống ma túy Mỹ (DEA), người đã theo dấu trùm ma túy Joaquín “El Chapo” Guzmán trong suốt 20 năm trời, nhận xét. "Với các băng buôn ma túy, việc mua súng đạn xuyên biên giới cũng quan trọng như lấy tiền về sau các đợt bán ma túy. Đây là điều không nhiều người nói tới và chắc chắn dân Mỹ không biết rõ".

Người Mỹ thiếu thông tin về hoạt động buôn súng sang Mexico là bởi có quá ít vụ bị phát giác và không nhiều tay buôn súng sa lưới. Những kẻ bị bắt và kết án cũng chỉ nhận những hình phạt khá nhẹ nhàng, đặc biệt khi so với tội buôn ma túy. Các nghị sĩ nhiều lần đưa ra đề xuất luật với nội dung tăng cường chống buôn súng lậu lên Quốc hội, nhưng chúng đều bị các nhóm vận động hành lang quyền lực, đứng sau là các nhà sản xuất súng cỡ bự, phá hỏng.

Suốt nhiều thập kỷ qua, Hiệp hội súng trường quốc gia (NRA) đã thành công trong việc thúc đẩy một môi trường pháp lý mà tại đó các chủ sở hữu súng trở thành bất khả xâm phạm. NRA bơm hàng trăm triệu USD cho các nghị sĩ Cộng hòa và một số nghị sĩ Dân chủ, đủ để họ bỏ phiếu chống lại bất kỳ quy định nào có thể hạn chế súng đạn.

Kết quả là Mỹ giờ có số súng đạn còn lớn hơn cả quy mô dân số. Gần 40.000 người Mỹ đã chết vì bị đạn bắn trong năm 2017, con số cao nhất trong vòng 50 năm qua. Tính trung bình mỗi ngày lại có một vụ xả súng bắn nhiều người diễn ra tại Mỹ. Nhưng sự lỏng lẻo trong quản lý súng đạn ở Mỹ còn gián tiếp gây ra các thảm họa lớn ở Mexico.

Cho tới gần đây, Mexico vẫn là một quốc gia có tỷ lệ sở hữu súng thấp trên thế giới. Nước này sản xuất ít súng và công dân bình thường không được phép sở hữu súng. Nhưng kể từ năm 2004, thời điểm chính quyền Tổng thống George W.Bush dỡ bỏ lệnh hạn chế súng trường tấn công, rất nhiều vũ khí kiểu quân sự đã từ Texas, New Mexico và Arizona tràn sang nước láng giềng, giúp các băng tội phạm có hỏa lực ngang bằng hoặc vượt trội cảnh sát, quân đội quốc gia.

Trong 15 năm qua, tỉ lệ sở hữu súng trên đầu người ở Mexico đã tăng lên 10 lần. Số vụ giết người cũng tăng theo không kém. 2018 trở thành năm chết chóc nhất lịch sử Mexico, với 33.000 vụ giết chóc. Gần như tất cả các vụ này đều có liên quan tới lực lượng an ninh Mexico, được trang bị vũ khí Mỹ, hoặc các băng buôn ma túy, với súng Mỹ mua từ những kẻ vận chuyển hàng lậu.

"Lần đầu tiên tuổi thọ trung bình của người Mexico đang giảm đi, Bộ trưởng Truyền thông Mexico David Pérez Esparza phải thốt lên gần đây. "Có lẽ chúng ta mới là những người cần xây tường ngăn với nước Mỹ".

Việc súng đạn xuất hiện ngày càng nhiều, kết hợp với sự trỗi dậy của các băng ma túy mang phong cách quân đội như Los Zetas, đã khiến bạo lực và số người chết tăng vọt. Số vụ giết người bằng súng dần tăng gấp đôi, gấp ba rồi tới năm 2014 đã gấp bốn lần, trong bối cảnh quân đội không thể đánh bại những tên tội phạm thế hệ sau, đã ra đời theo khuôn mẫu mà Zetas để lại.

Vòng xoáy bắn giết và hành quyết trên phố đã cuốn vào trong nó rất nhiều người vô tội. Cho tới nay tổng số người chết vì chiến tranh ma túy đã lên tới 200.000 người, khiến đây là một trong những cuộc xung đột đẫm máu nhất thế kỷ 21, để lại nhiều dấu ấn đau đớn nhất ở Mexico.

Cả năm chỉ thu được 50 khẩu súng lậu

Văn phòng của Pérez đã thu thập thông tin về hoạt động tịch thu súng đạn tại tất cả các vùng đất ở Mexico. Ông cho biết, ngoài các con số, có một chi tiết thú vị là những kẻ buôn lậu không bao giờ tuồn hàng qua vùng biên giáp các nước khác như Guatemala.

"Câu trả lời của những kẻ buôn lậu luôn là: "Chúng tôi không ngu. Tại sao lại phải sử dụng các đường biên đó chỉ để mua một khẩu súng Trung Quốc, đắt hơn và không tốt bằng súng Mỹ? Hoặc tại sao tôi phải mua súng từ Trung Mỹ, vốn rất cũ kỹ và lạc hậu, trong khi tôi có thể đi vào một siêu thị Walmart bất kỳ, hay tới một hội chợ súng và mua bao nhiêu khẩu súng mới toanh tùy thích mà chẳng ai hỏi câu nào?".

Con số ước tính 250.000 khẩu súng được chuyển lậu vào Mexico mỗi năm chỉ là một phần nhỏ so với hàng triệu khẩu súng được bán thường niên tại Mỹ. Nhưng chợ đen có một tác động khổng lồ lên khu vực biên giới Nam Mỹ, nơi tập trung nhiều cửa hàng súng. Một khảo sát do Đại học San Diego tiến hành hồi năm 2013 cho thấy gần nửa số cửa hàng súng ở Mỹ sẽ phá sản nếu như hoạt động bắn giết ở Mexico chấm dứt.

Những kẻ buôn lậu thường tìm cách thuê người sắm súng cho chúng. Thủ đoạn thường thấy là phía buôn súng sẽ đưa ra khoản tiền lót tay trị giá vài trăm USD và người ta sẽ sẵn sàng đi mua hàng nóng hộ chúng.

Thường người được thuê sẽ mua 3 khẩu súng một lần. Họ để súng ở nhà, chờ xem có ai tới lấy không. Nếu bị bắt quả tang đang bán súng, họ chỉ cần giải thích đơn giản là làm thế vì cần tiền. Họ không cần có giấy phép để bán lại súng đã mua. Ngay cả khi bị chặn lại ở khu vực gần biên giới Mexico, họ chỉ cần giải thích đơn giản rằng "tôi không vượt qua biên giới" là thoát khỏi tầm với của lực lượng biên phòng. Trong cuộc chơi này, phần thua rõ ràng thuộc về cơ quan quản lý Mỹ.

Ngoài súng đạn, các tay buôn lậu còn tuồn sang Mexico đủ loại phụ kiện khác nhau phục vụ việc sử dụng súng. Để mang hàng qua biên giới trót lọt, chúng sử dụng những chiếc xe được lắp thùng bí mật trong thân, trong khoang chở hàng. Thậm chí chúng còn giấu súng trong thùng dầu của xe hoặc thùng chứa phân của xe vệ sinh!

Mexico không có nhân lực để kiểm tra mọi chiếc xe con, xe tải, xe khách từ Mỹ vào nước này. Quân đội Mexico có thu giữ được hàng chục nghìn khẩu súng Mỹ, nhưng thành tích chỉ xuất hiện sau các cuộc đột kích và tấn công, khi súng đã được dùng để gây họa.

Lực lượng biên phòng Mỹ cũng cố ngăn súng đi vào Mexico. Nhưng họ tập trung nhiều hơn vào việc ngăn ma túy và tiền bán ma túy lưu thông qua biên giới. Mỗi năm biên phòng Mỹ lại công bố báo cáo hoành tráng khoe thành tích ngăn chặn ma túy, nhưng năm nào cũng thiếu con số thống kê về vũ khí. Một phần điều này là do các tổ chức vận động hành lang của giới lái súng đã tác động vào các nhà làm luật, khiến họ ra quy định cấm biên phòng Mỹ không thông tin chi tiết về súng đạn. Một số cơ quan ở Mỹ, như Trung tâm kiểm soát ngăn ngừa bệnh dịch (CDC), thậm chí bị cấm nghiên cứu tác động về mặt y tế và xã hội mà súng đạn gây ra.

Và nếu nhìn vào con số súng đạn mà biên phòng Mỹ thu được, người ta càng hiểu lý do vì sao họ không muốn công bố. Dựa vào Luật Tự do thông tin, Rolling Stones đã biết được rằng trong năm 2018, biên phòng Mỹ thu được tổng cộng 102 khẩu súng buôn lậu. 2017 là năm nhiều nhất, với 242 khẩu bị tịch thu. Năm 2016, chỉ có 86 khẩu bị phát hiện thu giữ và năm 2015, con số chỉ là 50 khẩu. Pérez cười lớn khi nghe thấy những con số này, bảo rằng nó chỉ bằng mức mà quân đội Mexico thu được mỗi ngày.

Hệ quả đau thương từ một vấn nạn

Ngày 3.6.2016, biên phòng Mỹ đã chặn một chiếc xe tải GMC Canyon chở theo 15 khẩu AK, 4.000 viên đạn 7,62mm, 32 băng đạn chứa nhiều viên hơn bình thường và một nguồn cấp điện cho khẩu minigun mà Fox chế ra.

Bằng nhiều biện pháp nghiệp vụ, biên phòng biết rằng chiếc xe thuộc đường dây buôn súng lậu lớn do Jorge Quintero, một cựu chiến binh Mỹ 35 tuổi, điều hành. Quintero nhận đơn đặt hàng từ những kẻ có liên quan tới băng Gulf ở Mexico, sau đó tổ chức mua hàng và vận chuyển sang Mexico.

3 tháng kể từ khi chiếc xe chở súng bị bắt, biên phòng và cơ quan điều tra liên bang Mỹ vẫn chưa có manh mối để tóm Quintero. Nhưng đó là khi họ nhận được tin báo: Một người Mexico có tên Saul muốn mua một khẩu súng bắn tỉa Barrett dùng đạn 12,7mm từ người chú của Quintero là Alfredo Arguelles.

Barrett được một doanh nhân người Tennessee có tên Ronnie Barrett phát minh trong những năm 1980. Đây là một trong những vũ khí được băng đảng Mexico ưa chuộng bậc nhất, chỉ xếp sau hai khẩu AR-15 và AK-47. Viên đạn 12,7mm, to như một củ cà rốt cỡ vừa, có thể bắn xuyên qua nhiều lớp tường bê tông, với tầm bắn xa cả cây số.

Điều đáng kinh ngạc là dân thường ở Mỹ có thể tự do sắm khẩu súng này. Họ thậm chí có thể mua bằng tiền mặt và không phải khai báo thêm bất kỳ giấy tờ phức tạp nào. Họ có thể mua bao nhiêu khẩu tùy thích.

Nhà chức trách liền giăng bẫy và bắt quả tang khi Arguelles đang giao dịch bán súng. Là người Mexico ở quá hạn visa tại Mỹ, Arguelles đã nhanh chóng bị bắt. Do Arguelles mua khẩu Barrett từ một cửa hàng súng thuộc sở hữu của Quintero nên gã này cũng bị bắt nốt. Qua thẩm vấn, Quintero khai đã bán 3 khẩu minigun cho các thành viên băng Gulf.  Gã bị kết án 6 năm tù, nhưng không phải vì cáo buộc buôn súng mà vì liên đới trách nhiệm tới vụ của Arguelles.

Luật chống buôn lậu súng của Mỹ bị đánh giá là vô dụng. Rolling Stones nói rằng các đề xuất tăng kiểm soát súng đều sẽ bị Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát bóp nát từ trong trứng. Và nếu vượt qua vòng Quốc hội, nó cũng sẽ bị Tổng thống Mỹ Donald Trump phủ quyết. Ông Trump từng nhận 30 triệu USD từ NRA vào năm 2016 nên sẽ không thể ngồi yên khi lợi ích của các công ty bán súng bị động chạm. Một trong những động thái "đáp lễ" mà ông Trump dành cho NRA là từ chối bổ nhiệm giám đốc Cơ quan kiểm soát rượu, thuốc lá, súng và chất nổ (ATF), khiến cơ quan này hiện chỉ có người phó nắm quyền giám đốc.

NRA đã giành chiến thắng trước ATF khi vận động chính quyền thông qua Luật bảo vệ người sở hữu súng 1986, trong đó cấm ATF lưu giữ kho thông tin điện tử về tình hình sở hữu súng ở Mỹ. Vì thế, để lần dấu theo một khẩu súng, người ta phải trải qua một quá trình gọi điện xác minh rất tốn công. Nhưng trong vụ Quintero, bất chấp khó khăn, ATF vẫn lần ra được rằng Carlson và Fox tham gia sản xuất minigun.

Tháng 2.2017, sau khi có đủ bằng chứng Fox tham gia buôn súng sang Mexico, nhân viên liên bang đã tới khám xét nhà ông ta. Nếu đây là một vụ liên quan tới vũ khí, nhiều cảnh sát đặc nhiệm sẽ bao vây nhà Fox, ném lực đạn choáng vào nhà và dùng vũ lực bắt ông. Nhưng do vụ này liên quan tới súng nên chỉ có vài nhân viên mặc thường phục tới gõ cửa nhà Fox một cách lịch sự, cho ông xem lệnh khám nhà rồi làm việc.

Trong gara, các điều tra viên tìm thấy một khẩu minigun hoàn chỉnh với số serie đã bị làm mờ. Họ còn tìm thấy bản vẽ chi tiết về minigun và nhiều linh kiện khác giúp chế thứ vũ khí này. Fox nhanh chóng thú nhận toàn bộ hoạt động phạm tội và nhân viên an ninh thu lấy tang vật, nhưng không bắt ông.

6 tháng sau thời điểm trên, Fox và Carlson vẫn được tự do. Khi Carlson biết mình đang bị điều tra, anh ta đã trốn sang Mexico, nhưng bị bắt và trục xuất về Mỹ. Tháng 11.2018, anh ta bị kết án gần 6 năm tù giam sau khi thừa nhận tội sở hữu súng máy và âm mưu bán súng khi chưa được phép từ Bộ Ngoại giao. Về phần mình, Fox chỉ bị buộc tội lừa đảo và tới tháng 7.2018 mới bị tuyên phạt 3 năm tù giam.

Cho đến nay vẫn chưa có thông tin nào cho thấy băng Gulf hoặc các nhóm tội phạm khác ở Mexico đã dùng minigun như thế nào. Nhưng hậu quả mà thứ vũ khí này gây ra vô cùng kinh khủng. Tháng 3.2019, Ủy ban Nhân quyền quốc gia Mexico đã công bố kết quả cuộc điều tra vào màn đấu súng giữa an ninh Mexico và tội phạm ma túy diễn ra hồi năm 2019 tại vùng Reynosa nằm dọc biên giới Texas.

Lần ấy lính thủy đánh bộ Mexico bị các tay súng của Zetas và Gulf hợp sức xả đạn nên đã phải gọi trực thăng trang bị minigun tới hỗ trợ. Khi trực thăng tới nơi, xạ thủ đã khai hỏa vào một chiếc xe bán tải chạy ngang vị trí lính thủy đang co cụm. Tuy nhiên đó là một vụ bắn lầm tai hại và các nạn nhân - những thành viên trong một gia đình - đều là người vô tội.

Những người trong chiếc xe đã chết ngay dưới cơn mưa đạn. Trong các bức ảnh chụp tại hiện trường, người ta thấy ông bố và bà mẹ gục trên ghế lái, người đầy máu và kính vụn. Người phụ nữ vẫn ôm chặt lấy đứa con gái 4 tuổi, với phần xương sọ bị đạn phá nát. Ở ghế sau, một bé gái 6 tuổi nằm sấp mặt trên sàn xe, chiếc váy hồng và đôi dép trắng của cô bé vương đầy máu. Dường như cô bé cố trốn cơn mưa đạn, nhưng đã không thể sống sót.