Từ nghi án đến định giá bán
Câu chuyện được đưa đẩy rất nhanh, diễn biến chỉ trong khoảng vài tuần qua: TikTok bị phát hiện lén truy cập dữ liệu trong khay nhớ tạm (clipboard) từ điện thoại của người dùng. Còn vào đầu tháng 6, TikTok nằm trong số gần 60 ứng dụng di động của Trung Quốc bị Ấn Độ ra lệnh cấm cửa. Xa hơn nữa, Tik Tok đã bị nghi ngờ có thể thu thập dữ liệu người dùng trái phép chuyển về Trung Quốc…
Nhưng khác với trường hợp Huawei. Từ khá sớm khi bị dính nghi án, TikTok đã được tách ra từ công ty mẹ ByteDance (Trung Quốc) chuyên cung cấp dịch vụ cho thị trường hải ngoại (trong đó có thị trường Việt Nam theo thông tin công cố có hơn 12 triệu người dùng). Còn tại thị trường Trung Quốc đại lục, ByteDance vận hành một phiên bản khác tương tự TiKTok là Douyin. Đồng thời, Tik Tok chuyển máy chủ ra đặt ở nước ngoài mà cụ thể là Singapore, thuê CEO người Mỹ…
Ngay cả việc phát hiện TikTok lén thu thập dữ liệu từ khay nhớ tạm của điện thoại, cũng không chỉ riêng ứng dụng này. Trong danh sách bị phát hiện còn có hơn 50 ứng dụng khác của những nhà cung cấp nổi tiếng trên thế giới, trong đó có các ứng dụng gốc gác Mỹ như LinkeIn, New York Times… cũng lén thu thập dữ liệu như TikTok.
Vấn đề là những cải tiến của TikTok vẫn chưa được cho là đủ để giải tỏa nỗi nghi ngờ và đánh tan nghi án, chỉ vì ứng dụng này vẫn còn gắn với gốc gác Trung Quốc. Chính vì thế, một giải pháp được hình thành rất nhanh trên thương trường, nói đúng hơn là trong giới đầu tư vào TikTok (chủ yếu là các tổ chức ở Mỹ), là mua lại cổ phần từ công ty mẹ của TikTok là ByteDance, để “nhập tịch” Mỹ cho TikTok, với định giá 50 tỉ USD.
Không bán liệu có xong, muốn bán liệu có được?
Theo giới quan sát, TikTok có khả năng rất cao nối tiếp Huawei, sẽ bị cấm cửa ở Mỹ. Trong tình huống này, giải pháp “nhập tịch” Mỹ cho TikTok không phải là không có lí. Như thế công ty mẹ của TikTok cũng như các nhà sáng lập sẽ thu về hàng chục tỉ USD.
Tuy nhiên, nếu phương án này được xúc tiến thì vấn đề quan trọng là định giá TikTok. Không ít phân tích lo ngại là con số 50 tỉ USD chưa chắc khiến Trương Nhất Minh – nhà sáng lập và hiện là CEO byteDance – hài lòng. Thứ nhất, TikTok thời gian qua đang có tốc độ tăng trưởng mạnh hơn cả Facebook, YouTube… về lượng người dùng. Thứ hai, rất nhiều doanh nghiệp và hộ kinh doanh đã bắt đầu quảng cáo trên TikTok hứa hẹn doanh thu bền vững. Thứ ba, công ty mẹ ByteDance được định giá khoảng 160 tỉ USD, nhánh quan trọng TikTok hiện có trên 600 triệu người dùng và hơn 2 tỉ lượt tải, đang được thương mại hóa mạnh mẽ, chưa chắc đã chấp nhận mức giá 50 tỉ USD.
Nhưng nếu mức giá cao hơn, dễ gì các nhà đầu tư chấp nhận. Mặt khác, theo thông tin mới nhất, Tổng thống Trump cho biết sẽ “xử” TikTok nhưng lại không ủng hộ phương án các quĩ đầu tư Mỹ mua lại ứng dụng này. Như vậy ByteDance muốn bán TikTok đi nữa thì liệu có thành…
Nhưng không bán thì liệu có yên. Nếu TikTok bị cấm ở Mỹ, khả năng rất cao là các đồng minh của Mỹ sẽ được lôi kéo vào để cùng “xử” TikTok. Một tương lai nhãn tiền tương tự con đường Huawei đang bị dính đòn. Khi đó, Trương Nhất Minh cho dù không bán TikTok và chọn con đường từ bỏ thị trường Mỹ (như cách Google đã chọn phương án từ bỏ thị trường Trung Quốc đại lục), thì liệu cũng có được yên?
