Việc bán cát biển bất thường này dấy lên câu hỏi: Có hay không “lợi ích nhóm”?
“Qua mặt” UBND tỉnh
Trước đây, để khẩn cấp giải quyết, tạo điều kiện cho tàu thuyền của bà con ngư dân ra vào cảng cá Đông Tác được thuận lợi, đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão sắp đến, UBND tỉnh có thông báo số 572 (ngày 25.8.2017), trong đó có giao UBND TP.Tuy Hòa khẩn trương triển khai tổ chức thực hiện việc nạo vét thông luồng vào cảng cá Đông Tác theo kiến nghị của bà con ngư dân.
Tuy vậy, thông báo này không hề đề cập đến việc tiêu thụ khối lượng cát sau khi nạo vét. Sở NNPTNT có thông báo số 125 (ngày 11.9.2017) đề nghị UBND TP. Tuy Hòa lấy ý kiến Sở Xây dựng để xác định khu vực bãi chứa tạm thời cát sau khi nạo vét cho phù hợp.
Tuy nhiên, hơn 1 tháng sau, ngày 24.10.2017, UBND TP. Tuy Hòa có thông báo 1006 cho phép DNTN Bảo Châu được tiêu thụ nội địa khối lượng cát đã nạo vét khi chưa được UBND tỉnh cho phép. Ngày 23.2.2018, UBND TP. Tuy Hòa tiếp tục có báo cáo, kiến nghị UBND tỉnh cho phép thực hiện việc nạo vét luồng lạch tạm thời ra vào cảng cá phường 6 để khẩn cấp giải quyết, tạo điều kiện cho 100 tàu thuyền của ngư dân phường 4, phường 6 đang neo đậu tại cảng cá phường 6.
Qua xem xét, UBND tỉnh ban hành văn bản số 1023 (ngày 5.3.2018), yêu cầu UBND TP. Tuy Hòa khẩn trương triển khai tổ chức thực hiện việc nạo vét luồng lạch tạm thời ra vào cảng cá phường 6; trước khi triển khai thực hiện việc nạo vét, UBND TP.Tuy Hòa có trách nhiệm làm việc với Sở NNPTNT, Sở TNMT, Sở GTVT, Sở Xây dựng và các đơn vị có liên quan để thống nhất vị trí, phạm vi, khối lượng, quy mô nạo vét và bãi tập kết đảm bảo khơi thông luồng lạch.
Nội dung văn bản này cũng không đề cập việc UBND tỉnh Phú Yên đồng ý cho DNTN Bảo Châu được phép tiêu thụ cát sau nạo vét luồng lạch. Vào sáng ngày 25.4.2018, bên ngoài cửa biển Đà Diễn bất ngờ xuất hiện 1 chiếc tàu mang tên Chung Huy 588 chưa rõ mục đích neo đậu.
Theo báo cáo của Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn tại Vũng Rô thì căn cứ quy định pháp luật về hàng hải và thông báo số 1006 của UBND TP.Tuy Hòa, Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn tại Vũng Rô cho phép chiếc tàu trên vào neo đậu để vào “lấy hàng”. Việc đồng ý cho chiếc tàu này xuất hiện để tiếp nhận, vận chuyển cát sau nạo vét đã “qua mặt” UBND tỉnh.
Yêu cầu kiểm điểm, làm rõ sai phạm
Ngay sau khi nắm sự việc, UBND tỉnh Phú Yên đã giao Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn tại Vũng Rô chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh chỉ đạo lực lượng chức năng yêu cầu tàu Chung Huy 588 rời khỏi hải phận tỉnh Phú Yên trong ngày 26.4.2018.
Theo ông Nguyễn Chí Hiến - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phú Yên - tại thông báo số 261 (ngày 26.4) thì mọi tranh chấp liên quan đến hợp đồng vận chuyển của chiếc tàu nêu trên và thiệt hại nếu có thì UBND TP.Tuy Hòa hoàn toàn chịu trách nhiệm về mặt pháp lý và hậu quả xảy ra.
Tại thông báo này, ông Hiến yêu cầu UBND TP.Tuy Hòa chỉ đạo di dời ngay thiết bị nạo vét cát, xà lan chở cát đang tập kết phía bên trong cửa biển Đà Diễn khỏi vị trí đang nạo vét; đồng thời báo cáo giải trình làm rõ trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có liên quan để xảy ra việc tàu hút cát và xà lan chở cát hoạt động vào ngày 25.4.2018.
Theo tìm hiểu của PV Lao Động, UBND TP.Tuy Hòa không những cho phép DNTN Bảo Châu được tiêu thụ nội địa khối lượng cát đã nạo vét, mà ngày 24.1.2018, cơ quan này còn ban hành văn bản số 282 thống nhất gia hạn cho DNTN Bảo Châu xuất bán tiêu thụ nội địa với khối lượng khoảng 117.199,13m3 cát.
Theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại thông báo số 261, việc này nếu trái với quy định pháp luật và vượt thẩm quyền thì thu hồi, xử lý theo đúng quy định; báo cáo kết quả thực hiện cho UBND tỉnh. Được biết, UBND tỉnh Phú Yên đã đề nghị Thường trực Thành ủy Tuy Hòa chỉ đạo UBND TP.Tuy Hòa kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra việc ký văn bản cho phép tiêu thụ cát nội địa trái quy định, vượt thẩm quyền (nếu có) và có hình thức xử lý kỷ luật phù hợp, thông báo kết quả xử lý cho UBND tỉnh.
Không phải lần đầu tiên sai phạm
Năm 2017, UBND TP.Tuy Hòa “không biết vô tình hay cố ý” để xảy ra việc Ban Quản lý dự án công trình nạo vét Đà Diễn cho phép đơn vị thi công nạo vét đủ khối lượng 319.128m3 (tại thông báo số 1/TB-BQL ngày 9.6.2017) trái với chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy và UBND tỉnh Phú Yên. DNTN Bảo Châu là doanh nghiệp tận thu cát nhiễm mặn để bù chi phí nạo vét, xuất bán ra nước ngoài.
Tại văn bản 470 ngày 21.7.2017, UBND tỉnh xác định, Sở NNPTNT thiếu kiểm tra, theo dõi, giám sát việc thực hiện nạo vét luồng tạm thời, không báo cáo kết quả, tiến độ thực hiện việc nạo vét luồng tạm thời để giải phóng tàu thuyền. UBND tỉnh cũng xác định, việc chỉ đạo của UBND tỉnh đối với UBND TP.Tuy Hòa tại công văn số 1845 (ngày 14.4.2017) là để nạo vét luồng tạm thời giải quyết khẩn cấp tình hình tàu thuyền đang bị mắc kẹt và việc ra vào cảng cá Đông Tác, không phải cho phép hút cát theo dự án nạo vét cửa Đà Diễn.
