Thanh tra Dự án buýt nhanh BRT: Thiết kế bất cập, chi hơn 42 tỉ đồng không rõ ràng

KHÁNH HOÀ - CAO NGUYÊN |

Những vấn đề trong quá trình khảo sát, thiết kế, thẩm định phê duyệt kế hoạch cũng như đầu tư xây dựng của dự án xe buýt nhanh BRT hợp phần I vừa được Thanh tra Chính phủ (TTCP) chỉ ra. Đây được nhận định là những nguyên nhân khiến tuyến xe buýt trị giá nghìn tỉ này không đạt được hiệu quả như kỳ vọng, thậm chí còn khiến tình trạng ùn tắc ở tuyến này trầm trọng hơn trong giờ cao điểm.

Mới chỉ đáp ứng chưa đầy 50% công suất

Ghi nhận của PV Báo Lao Động vào khung giờ cao điểm ngày 8 và 9.10 trên dọc tuyến đường của BRT hoạt động cho thấy, vào khung giờ này lượng khách trên xe không quá đông đúc, chật chội.

Theo con số báo cáo của Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông đô thị cho thấy, 9 tháng đầu năm 2018, tuyến xe buýt nhanh BRT đã đạt được 92.838 lượt xe. Số lượng hành khách là 3,72 triệu lượt khách. Trung bình 40,2 khách/mỗi lượt/tuyến trong khi công suất tiêu chuẩn là 90 khách/lượt. Tức là mới chỉ đáp ứng được chưa đầy 50% công suất.

Thực tế này càng chứng minh cho Kết luận số 1468/KL-TTCP ký ngày 4.9.2018 của TTCP về dự án này. Theo đó, TTCP đánh giá việc đầu tư dự án chưa đồng bộ, chưa tạo ra các lợi ích nhằm khuyến khích người dân chuyển từ phương tiện cá nhân sang sử dụng phương tiện vận tải công cộng, như các nhà chờ, cầu vượt cho người đi bộ chưa thuận tiện cho người sử dụng, một số nhà chờ chưa có cầu vượt đi bộ để tiếp cận, cầu vượt đi bộ chưa hỗ trợ cho người khuyết tật. Xe buýt BRT được bố trí làn đường riêng chiếm 1/3 mặt cắt ngang của các trục đường hiện có nhưng tốc độ chưa đạt yêu cầu, trong khi hiện trạng lưu lượng giao thông trên tuyến rất lớn, nên thường xuyên gây ùn tắc trong giờ cao điểm.

TTCP nhận định, dù được đầu tư với số tiền rất lớn nhưng dự án chưa đạt được hiệu quả như mong đợi, chưa đạt mục tiêu đề ra và có nhiều vấn đề trong suốt quá trình khảo sát, đầu tư xây dựng dự án. Cụ thể, dự án chậm tiến độ 6 năm so với thời gian phê duyệt, còn trước đó, UBND TP.Hà Nội tổ chức 3 đoàn đi nghiên cứu, khảo sát tại Brazil, Colombia, Ecuador, Indonesia nhưng 1 đoàn không có báo cáo kết quả và 2 đoàn có báo cáo nhưng không thể hiện nội dung liên quan đến khảo sát. Các tổ được cử đi không có tài liệu để tham gia, đóng góp đối với việc lập dự án đầu tư, thiết kế, dự toán xe BRT, không đạt mục tiêu của việc khảo sát. Việc lập và phê duyệt kế hoạch đấu thầu từ năm 2008-2014 thiếu đồng bộ, quy mô gói thầu chưa hợp lý, phải bổ sung điều chỉnh nhiều lần, dẫn đến việc tổ chức đấu thầu bị chậm, không đúng theo kế hoạch được phê duyệt, vi phạm quy định.

Trong dự toán 7 gói thầu xây lắp có khoản chi phí huy động, giải thể công trường đã nằm trong chi phí trực tiếp, chi phí chung nhưng chủ đầu tư vẫn lập thêm để mời thầu, ký hợp đồng, nghiệm thu thanh toán cho các nhà thầu, gây thất thoát ngân sách nhà nước số tiền 332,380 triệu đồng.

Không chứng minh được khoản giải ngân 42,4 tỉ đồng

Liên quan tới gói thầu cung cấp lắp đặt thiết bị, đoàn xe BRT (35 xe), TTCP xác định chủ đầu tư thực hiện một số thủ tục chưa tuân thủ theo mẫu hồ sơ mời thầu và hướng dẫn của Ngân hàng Thế giới, không lập dự toán Nhóm A và B theo nhóm xe sản xuất, lắp rắp trong nước; lấy báo giá xe nhập khẩu nguyên chiếc để làm căn cứ mời thầu cho cả 3 nhóm A, B và C (nhóm xe nhập khẩu) nên không có cơ sở quản lý giá và căn cứ để so sánh giữa các nhóm với nhau trong việc lựa chọn nhà thầu.

Không chỉ vậy, một trong 2 nhà thầu là Cty cổ phần Thiên Thành An được giải ngân 42,405 tỉ đồng mà không chứng minh được khối lượng công việc thực hiện.

Ngoài ra, chủ đầu tư đã bổ sung các thiết bị vào gói thầu CP08 có tổng giá trị là 17,687 tỉ đồng, không tổ chức đấu thầu mà ký phụ lục hợp đồng bổ sung với nhà thầu vi phạm quy định. Đối với dịch vụ kiểm tra xe và vận hành, đào tạo và chuyển giao công nghệ: chủ đầu tư thanh toán cho nhà thầu một số khoản mục chi phí (tiền ăn, thuê xe,...) số tiền vượt so với hợp đồng đã ký 206,83 triệu đồng gây thất thoát ngân sách nhà nước.

TTCP xác định trách nhiệm đối với những sai phạm nêu trên thuộc UBND TP.Hà Nội, Sở GTVT, Ban QLDA, Tư vấn thiết kế.

- TTCP đề xuất UBND TP.Hà Nội chỉ đạo các đơn vị liên quan rút kinh nghiệm và có biện pháp khắc phục những tồn tại bất cập trong quá trình đầu tư xây dựng, khai thác tuyến BRT; chỉ đạo chủ đầu tư điều chỉnh giảm khối lượng tính thừa 316m2 tương ứng giá trị 823,83 triệu đồng đối với Gói thầu xây Trạm trung chuyển bến xe Kim Mã, rà soát hồ sơ nghiệm thu khối lượng 158,774 tấn thép mà nhà thầu chưa chứng minh đủ hồ sơ, hóa đơn đưa vào thi công với giá trị hơn 1,055 tỉ đồng.

- TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ KHĐT kiểm tra, rà soát đối với Gói thầu 04/BRT-TB trong công tác tổ chức đấu thầu cũng như việc các bên liên danh nhà thầu thực hiện không đúng khối lượng được phân chia theo hợp đồng dẫn đến Cty cổ phần Thiên Thành An hưởng lợi số tiền hơn 42,405 tỉ đồng nhưng không chứng minh được khối lượng công việc thực hiện.

- Trao đổi với Báo Lao Động, TS Nguyễn Hữu Đức - chuyên gia tư vấn cao cấp dự án JICA (Nhật Bản) cho biết, BRT là phương tiện công cộng tốt vì giá thành rẻ. Tuy nhiên, BRT ở Hà Nội không phát huy được tác dụng như mong đợi. “Rõ ràng chúng ta làm BRT nhưng không hẳn là BRT” - ông Đức nhận xét. Trong kết luận của Thanh tra Chính phủ, Sở GTVT có báo cáo trong 6 tháng đầu năm 2017, khung giờ cao điểm, chỉ đạt trên 70% công suất, gây lãng phí. Để giải quyết được việc này, ông Đức cho rằng, cần phải có phương pháp trung gian là tăng tính kết nối giữa BRT và xe buýt thường.

- Ngày 8.10, tại cuộc tiếp xúc cử tri của tổ Đại biểu Quốc hội ở đơn vị bầu cử số 1 (các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Tây Hồ), Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Đức Chung thông tin, sau gần hai năm đưa vào sử dụng, tỉ lệ vận chuyển hành khách từ 43% đã nâng lên 52% và so sánh các tuyến BRT mà Ngân hàng Thế giới đầu tư tại các nước, thì tuyến BRT ở Hà Nội là một trong những dự án có hiệu quả. C.N - K.H

KHÁNH HOÀ - CAO NGUYÊN
TIN LIÊN QUAN

Người dân Thủ đô sẽ đi buýt nhanh BRT bằng vé điện tử

Thành Trung |

Người sử dụng buýt nhanh BRT tại Hà Nội có thể trả tiền vé bằng thẻ điện tử từ ngày 1.10 tới.

Buýt nhanh BRT vẫn “một mình một đường”: Lãng phí hạ tầng giao thông

VƯƠNG TRẦN |

Buýt nhanh BRT vẫn “một mình một đường”, đó là thông tin được ông Ngô Mạnh Tuấn - PGĐ Sở GTVT Hà Nội - cho biết tại cuộc họp giao ban báo chí Thành ủy mới đây.

Hà Nội dừng triển khai tuyến buýt nhanh BRT 02 Kim Mã-Hòa Lạc

Theo Vietnamplus |

Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông đô thị (Sở Giao thông Vận tải Hà Nội) cho biết, Hà Nội sẽ không triển khai tuyến buýt nhanh số 02 Kim Mã- Hòa Lạc.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người lao động mất việc

PHƯƠNG NGÂN - CHÂN PHÚC |

TPHCM - Tại LĐLĐ quận Bình Thạnh, sáng ngày 17.1, ông Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đến thăm, động viên và trao quà Tết cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc trên địa bàn. Đồng thời, ông Trần Thanh Hải cũng đã thông tin một số giải pháp nhằm hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm việc.

Khoảnh khắc AFF Cup: Khép lại hành trình của ông Park Hang-seo

NHÓM PV |

Bản tin Khoảnh khắc AFF Cup ngày 17.1. AFF Cup 2022 kết thúc, khép lại hành trình của huấn luyện viên Park Hang-seo với bóng đá Việt Nam.

Hệ luỵ từ vụ Công đoàn ACB mua chui cổ phiếu bị xử phạt 3 tỉ đồng

Lan Hương |

Thông tin Công đoàn ngân hàng ACB mua chui cổ phiếu ACB đã thu hút sự quan tâm đặc biệt. Động thái trên đã ảnh hưởng đến sự minh bạch của thị trường chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán đang bị ảnh hưởng nặng nề.

Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

Đức Mạnh |

Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Người dân Thủ đô sẽ đi buýt nhanh BRT bằng vé điện tử

Thành Trung |

Người sử dụng buýt nhanh BRT tại Hà Nội có thể trả tiền vé bằng thẻ điện tử từ ngày 1.10 tới.

Buýt nhanh BRT vẫn “một mình một đường”: Lãng phí hạ tầng giao thông

VƯƠNG TRẦN |

Buýt nhanh BRT vẫn “một mình một đường”, đó là thông tin được ông Ngô Mạnh Tuấn - PGĐ Sở GTVT Hà Nội - cho biết tại cuộc họp giao ban báo chí Thành ủy mới đây.

Hà Nội dừng triển khai tuyến buýt nhanh BRT 02 Kim Mã-Hòa Lạc

Theo Vietnamplus |

Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông đô thị (Sở Giao thông Vận tải Hà Nội) cho biết, Hà Nội sẽ không triển khai tuyến buýt nhanh số 02 Kim Mã- Hòa Lạc.