Đồng Lira của Thổ Nhĩ Kỳ đã chứng kiến một năm tồi tệ nhất kể từ khi Tổng thống Tayyip Erdogan lên nắm quyền. Mới đây, ông đã kêu gọi người dân hãy tin tưởng vào các chính sách cắt giảm lãi suất trong bối cảnh lạm phát tăng vọt.
Cuộc khủng hoảng tiền tệ nóng lên trong những tháng gần đây đã làm lung lay nền kinh tế 720 tỉ USD. Phần lớn nguyên nhân bắt nguồn từ "chương trình kinh tế mới" của Tổng thống Erdogan tập trung vào xuất khẩu và tín dụng, bất chấp sự sụp đổ của đồng Lira và lạm phát hơn 21%.
Để xoa dịu tình trạng hỗn loạn, Tổng thống đã công bố một kế hoạch mới vào 2 tuần trước. Theo đó, Nhà nước bảo vệ các khoản tiền gửi trong nước đã chuyển đổi khỏi bị thua lỗ so với những đồng tiền mạnh. Động thái này đã đẩy giá trị đồng Lira tăng mạnh 50% nhờ sự hỗ trợ từ ngân hàng Trung ương.
Hôm qua, ông Erdogan đã kêu gọi người dân Thổ Nhĩ Kỳ giữ tất cả các khoản tiết kiệm của họ bằng đồng Lira và chuyển vàng vào ngân hàng. Ông cho biết, sự biến động của thị trường phần lớn đã được kiểm soát.
"Chừng nào chúng ta không lấy tiền của chính mình làm tiêu chuẩn, thì chúng ta chắc chắn sẽ không bị chìm. Đồng Lira của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng tiền quốc gia, đó là thứ chúng ta sẽ hướng tới chứ không phải so sánh với ngoại tệ này hay ngoại tệ kia", ông phát biểu.
Nỗ lực của ông đang cứu nền kinh tế thoát khỏi chu kỳ lãi suất và lạm phát tăng cao. Đồng thời, ông cũng nhắc lại quan điểm không chính thống của mình rằng, lãi suất cao làm tăng giá cả.
Cuộc khủng hoảng tiền tệ hiện nay là lần thứ 2 xảy ra kể từ năm 2018. Nó đã làm xói mòn nghiêm trọng tiền tiết kiệm và thu nhập của người Thổ Nhĩ Kỳ cũng như ngân sách của các hộ gia đình và doanh nghiệp với các kế hoạch trong tương lai.
"Quả bom" tiền tệ được kích hoạt từ việc cắt giảm lãi suất 500 điểm cơ bản xuống 14% của ngân hàng Trung ương kể từ tháng 9 dưới áp lực của ông Erdogan.
Các nhà kinh tế và cựu chủ tịch ngân hàng trung ương đã gọi việc nới lỏng này là liều lĩnh vì lạm phát dự kiến sẽ đạt 30% trong tháng 12 do đồng Lira mất giá. Ngân hàng Goldman Sachs còn dự báo con số này sẽ lên tới 40% vào giữa năm 2022.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nureddin Nebati vào đầu tuần cho biết, tỉ lệ nắm giữ USD của người dân Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm. Tuy nhiên, dữ liệu chính thức cho thấy tỉ lệ nắm giữ các đồng tiền mạnh đã tăng lên mức kỷ lục 238,97 tỉ USD vào tuần trước.
Đồng thời, khoản nắm giữ ngoại tệ của ngân hàng Trung ương - bàn đỡ để chống lại khủng hoảng tài chính - đã giảm xuống mức thấp nhất trong gần 2 thập kỷ là 8,63 tỉ USD.
Chính sách kinh tế của Tổng thống Erdogan đã khiến lãi suất suy thoái. Đồng thời, nó cũng gióng lên hồi chuông cảnh báo với các nhà đầu tư nước ngoài, những người đã bỏ chạy khỏi Thổ Nhĩ Kỳ trong 5 năm qua, giai đoạn mà đồng Lira mất tới 3/4 giá trị.
