Nguyễn Sơn Hà - bỏ gia sản theo cách mạng
Ông Nguyễn Sơn Hà (1894 - 1980) được biết đến như là người khai sinh nghề sản xuất sơn dầu ở Việt Nam và là một trong những doanh nhân hàng đầu của Việt Nam thời Pháp thuộc. Ông sinh ra tại huyện Quốc Oai, tỉnh Sơn Tây. Ông từng đấu tranh với Pháp, Nhật đòi mở kho để cứu đói, đứng ra lập trường Dục Anh tại số nhà 46, phố Lạch Tray (Hải Phòng) để nuôi dạy các em bé mồ côi.
Trong “Tuần lễ Vàng”, ông và gia đình đã hiến toàn bộ nữ trang với khoảng 10,5kg cho cách mạng. Ông Nguyễn Sơn Hà quyết định đi theo con đường giải phóng dân tộc, bỏ lại toàn bộ tài sản như nhà xưởng, đồn điền, tiền của..., đưa toàn bộ gia đình đi theo kháng chiến, mặc dù nhận được nhiều đề nghị từ phía thực dân Pháp sẽ trả lại hoặc đền bù tài sản bị thiệt hại nếu như ông từ bỏ kháng chiến. Sau Cách mạng Tháng Tám, ông Nguyễn Sơn Hà trúng cử đại biểu Quốc hội khóa đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Hải Phòng.
Đỗ Đình Thiện - nhà tư sản lên Việt Bắc theo kháng chiến
Ông Đỗ Đình Thiện, sinh năm 1904, tại làng Noi (nay thuộc Cổ Nhuế, Từ Liêm, Hà Nội) sang Pháp du học, vừa học vừa tham gia hoạt động cách mạng, đấu tranh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, rồi vào Đảng Cộng sản Pháp năm 1928. Bị trục xuất về nước, bị kiểm soát gắt gao, ông chuyển sang làm kinh tế, mở hiệu buôn bán tơ lụa rồi tậu đất, dựng nhà máy, lập đồn điền…
Năm 1946, trước khó khăn của Đảng không có nhà in riêng để in tiền, ông đã đứng tên và bỏ tiền ra mua lại nhà in của Pháp và hiến cho Chính phủ, đồng thời đóng góp nhiều tiền, vàng cho chính quyền cách mạng. Trong chuyến đi Pháp năm 1946, ông còn trở thành thư ký riêng của Hồ Chủ tịch. Năm 1947, ông bà Đỗ Đình Thiện đưa cả gia đình gồm mẹ già và 4 con (nhỏ nhất 4 tuổi, lớn nhất 12 tuổi) lên Việt Bắc theo cuộc kháng chiến 9 năm.
Ngô Tử Hạ - ông chủ nhà in ghét thực dân
Ông Ngô Tử Hạ (1882-1973), quê ở Quy Hậu, Kim Sơn, Ninh Bình, rời quê hương nghèo đói lên Hà Nội lập nghiệp, làm thợ cho nhà in IDEO của Pháp từ năm 17 tuổi, rồi trở thành một ông chủ nhà in nổi tiếng nhiều của cải và... căm ghét thực dân Pháp. Ông thường giao hảo với những chí sĩ có lòng yêu nước như Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Văn Tố, Bùi Bằng Đoàn...
Cách mạng Tháng Tám thành công, Ngô Tử Hạ là chí sĩ yêu nước được bầu làm đại biểu Quốc hội, rồi Ủy viên Ban Thường trực của Quốc hội khóa I và là đại biểu cao tuổi nhất. Khi đó, ông Ngô Tử Hạ là người đứng đầu Hội cứu tế, cứu đói của Chính phủ đã hoạt động tích cực, tận tụy vào cuộc đấu tranh chống giặc đói của Nhà nước cách mạng, góp phần vào việc giữ nước trong những ngày đầu gian nan.
